Ziekenhuisbestuurders worstelen met overmaat aan richtlijnen
PERSBERICHT 30 okt. 2017 - Er zijn meer dan 2000 richtlijnen en eisen van toepassing op ziekenhuiszorg. Per maand komen er gemiddeld wel 15 externe eisen bij. Ziekenhuisbestuurders zien vaak door de bomen het bos niet meer, terwijl ze worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid voor de naleving van richtlijnen en andere kwaliteitseisen. Dit plaats de bestuurder vaak voor een onmogelijke opgave, aldus Louise Blume in haar proefschrift, getiteld Tools or Rules? The utility and limitations of guidelines in Dutch hospitals, dat zij op 1 november 2017 verdedigt aan Tilburg University.
Ziekenhuisbestuurders zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg die geleverd moet worden in hun instelling. Wat goede zorg is, wordt onder andere beschreven in richtlijnen. Oorspronkelijk hadden deze richtlijnen tot doel om de kennis van professionals up-to-date te houden. Echter, steeds vaker worden ze ook gebruikt voor andere doelen, zoals toezicht en handhaving.
Behoefte aan infrastructuur
Het aantal richtlijnen dat van toepassing is op ziekenhuiszorg is groot en wijzigingen vinden in een snel tempo plaats. Ziekenhuisbestuurders worstelen daardoor met vragen als: welke richtlijnen, of onderdelen daarvan, moeten voorrang krijgen, wat wordt er van mij verwacht en waar kan ik door de toezichthouder op worden aangesproken? Louise Blume behandelt deze vragen vanuit het perspectief van de ziekenhuisbestuurders en concludeert dat er behoefte is aan een infrastructuur voor het bijhouden en prioriteren van externe eisen. Want er blijkt geen centrale plaats te zijn waar alle richtlijnen worden ontsloten, waar versiebeheer plaatsvindt en van waaruit systematische communicatie over wijzigingen wordt gedaan.
Onmogelijke opgave
Ziekenhuisbestuurders geven aan dat het onmogelijk is om aan al deze eisen te voldoen: 23 van de 39 bestuurders ervaren problemen bij de implementatie van richtlijnen en het toedelen van de verantwoordelijkheid daarvoor binnen het ziekenhuis. Deze ziekenhuizen ontwikkelen een meer defensieve stijl. Zij die wél positieve ervaringen rapporteren, schrijven dat onder meer toe aan een goede samenwerking tussen bestuur en medische staf.
Aanbeveling
De nadruk moet liggen op verbetering en leren in ziekenhuizen, aldus Blume. Ze beveelt dan ook aan om toezicht en handhaving te focussen op een beperkt aantal geprioriteerde kwaliteitseisen, die ook écht nageleefd moeten worden. Daarnaast roept ze richtlijnmakers en andere belanghebbenden op tot een betere samenwerking in de hele keten van richtlijnontwikkeling, -gebruik en -handhaving.
L.H.K. (Louise) Blume (Frankfurt, 1987) studeerde Heralth Science aan de Universiteit van Maastricht, waar ze in 2010 haar masterdiploma haalde op het terrein van Health Economics, Policy and Management. Na een stage in het Atrium (nu Zuyderland) Medical Center ging ze er aan de slag als beleidsmedewerker. In 2013 begon ze, naast haar werk, aan haar promotieonderzoek. Momenteel is ze verbonden aan de Netherlands Federation of University Medical Centres.
NOOT VOOR DE REDACTIE
Louise Blume promoveert op 1 november 2017 op het proefschrift Tools or Rules? The utility and limitations of guidelines in Dutch hospital (aula, Tilburg University, 16.00 uur). Promotor: Prof. dr. Diana Delnoij, hoogleraar Transparantie in de zorg vanuit patiëntenperspectief, verbonden aan het Dept. Tranzo van de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences. Voor toelichting en evt. beeldmateriaal kunt u contact opnemen met de promovenda: louise.blume@nfukwaliteit.nl. Een recensie-exemplaar is aan te vragen via persvoorlichters@tilburguniversity.edu of telefonisch 013-4664000.