Zorg aan zwakbegaafden in Nederland laat te wensen over
Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) of zwakbegaafdheid (ZB) doen in Nederland in toenemende mate een beroep op langdurige, professionele zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Er is nog weinig bekend over de oorzaken van deze groei en over de achtergrondkenmerken van mensen die een appel doen op deze zorg. Mensen met een LVB of ZB blijken gevoelig te zijn voor co-morbide problemen zoals psychische problemen, groeien vaak op in kwetsbare gezinnen en de professionele hulpverlening voor aanmelding in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking komt te laat op gang. Dat concludeert Peter Nouwens in zijn proefschrift dat hij op 28 september verdedigt aan Tilburg University.
Beter inzicht in deze doelgroepen LVB en ZB is belangrijk om de ondersteuning en behandeling beter af te kunnen stemmen op hun persoonlijke wensen en behoeften. Zonder passende en tijdige zorg lopen ze een groot risico om bijkomende problemen te ontwikkelen, op onderbenutting van hun mogelijkheden en zelfs op maatschappelijke uitsluiting.
Onderzoeksmethode
Nouwens verzamelde data van 250 mensen met een LVB of ZB die verwezen waren naar een zorgaanbieder in Noord-Brabant. Aanvullend werden de opinies inzake passende zorg voor mensen met een LVB of ZB van ouders, professionals en wetenschappers onderzocht. Het betrof een kwantitatieve en kwalitatieve dataverzameling en -analyse waarbij de output van een voorafgaand onderzoek diende als input voor een vervolgonderzoek.
Conclusies
De groeiende zorgvraag lijkt gekoppeld te zijn aan een variatie van factoren. Mensen met een LVB of ZB zijn gevoelig voor co-morbide problemen zoals psychische problemen en groeien relatief vaak op in kwetsbare gezinnen. Ze hebben weinig vrienden en krijgen beperkte informele ondersteuning. De professionele hulpverlening voor aanmelding in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking komt te laat op gang en is onvoldoende afgestemd op de achtergrondkenmerken. Er wordt onvoldoende rekening gehouden met de heterogeniteit in deze doelgroep.
Aanbevelingen
- Een actieve, preventieve benadering binnen de publieke gezondheidszorg gericht op het vroegtijdig herkennen en beperken van condities die een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van mensen met een LVB of ZB.
- Versterken van de sociale netwerken van mensen met een LVB of ZB.
- Ontwikkeling van passende en gedifferentieerde ondersteuningsprogramma’s.
- Herkenning en assessment van bijkomende problemen en een verbetering van de toegang tot noodzakelijke zorg (bijv. geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg) die ook rekening houdt met de LVB of ZB.
- Meer aandacht voor de mogelijkheden voor mensen met een LVB of ZB.
- Meer aandacht voor de relatie en dialoog tussen professionals en mensen met een LVB of ZB.
Peter Nouwens (Goirle 1956) studeerde Nursing Studies t.b.v. zorg aan mensen met LVB. In 1987 slaagde hij voor de master Clinical, Child, Family and Education Studies aan de Universiteit Leiden en in 1989 voor de postdoctorale studie Behavioral Therapy bij PAOS. Hij werkte o.a. in Huize Assisië en Charlotte Oord en als CEO bij Prisma. In 2012 begon hij aan zijn promotie-onderzoek bij Tranzo. In 2015 richtte Nouwens zijn eigen adviesbureau Adforto op.
Noot voor de pers
Peter Nouwens verdedigt op 28 september 2018 zijn proefschrift aan Tilburg University (aula, 14.00 uur) getiteld United by Diversity, Identifying Characteristics, Profiles and Support Needs of People with Mild Intellectual Disability or Borderline Intellectual Functioning. Promotoren: Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen en Prof. dr. Petri Embregts (Tranzo, Tilburg School of Social and Behavioral Sciences)
Symposium voorafgaand aan promotie
Voorafgaand aan de verdediging wordt in gebouw SZ-31 (Simon-gebouw) een symposium gehouden over leven met een licht verstandelijke beperking. Rond 12.00 uur zal het eerste exemplaar van het boek Mensen met een licht verstandelijke beperking zelf aan het woord worden uitgereikt aan rector magnificus Prof. dr. Emile Aarts en aan Prof. dr. Xavier Moonen (UvA). In dit boek geven mensen met een licht verstandelijke beperking een uniek inzicht in hun leven.
Programma Symposium
- 09.00: Ontvangst en opening door dagvoorzitter Piet de Kroon
- 09.35: (H)erkennen van een LVB, Prof. Xavier Moonen
- 10.20: Psychische problemen bij mensen met laag IQ, Dr.Jannelien Wieland
- 10.50: LVB en middelengebruik, Dr. Neomi van Duijvenbode
- 11.20: Presentie naast interventie, Dr. Michael Kolen
- 12.00: Uitreiking 1e ex. boek met levensverhalen van mensen met een LVB
- 12.30: Einde en lunch
- 14.00: Verdediging proefschrift, Peter Nouwens
Meer informatie over het proefschrift is te verkrijgen bij Peter Nouwens: pnouwens@adforto.nl, tel. 06-339 332 47.
Nadere informatie en aanvragen voor een recensie-exemplaar kan telefonisch via 013-4664000 of per mail persvoorlichters@tilburguniversity.edu.