Studeren met studiegenoten in de universiteitsbibliotheek van Tilburg University

(Examen)stress, wat doe je eraan?

De examentijd is een spannende tijd. Het einde van je middelbare schoolcarrière is in zicht, maar eerst is het nog een paar weken flink zwoegen. Gezonde spanning is normaal, dat hoort erbij. Houdt de stress je echter in z’n greep is dat heel vervelend. Hoe blijf je jouw zenuwen de baas?

Je bent echt niet de enige die last heeft van stress tijdens de examenperiode. Om te zorgen dat je jouw energie kunt inzetten waar die in de examenperiode het hardst nodig is: leren voor, en maken van je examens, is het belangrijk dat je systeem tussendoor voldoende rust en ontspanning krijgt om weer op te laden. Een goede planning is belangrijk om dat voor jezelf mogelijk te maken.

Helemaal stressvrij je examenperiode door is maar voor een kleine groep gelukkigen weggelegd. We geven je daarom 5 tips om examenzenuwen onder controle te houden en optimaal te presteren tijdens je examens.

5 tips tegen eindexamenstress

  1. Hou de stof goed bij en begin op tijd met de voorbereiding op je examen, maak een planning.
  2. Concentreer je op die ene taak of opgave van dit moment voordat je doorgaat naar iets anders. Je brein kan geen twee dingen tegelijk. 
  3. Ben je ervan bewust dat afleidende gedachten alleen maar verschijnselen zijn in je hoofd en laat ze los door er niet in mee te gaan. Je brengt simpelweg je aandacht weer terug naar dit moment of deze ene taak.
  4. Is je concentratie even helemaal weg, bijvoorbeeld door sterke stressgevoelens? Neem even een time-out voor jezelf. Verschuif de aandacht naar iets zintuiglijks, zoals je ademhaling. Voel hoe je in- en uitademt en hoe er een pauze ontstaat die naarmate je er even bij blijft, steeds langer wordt. Bedenk dat je concentratie een stuk beter werkt als je regelmatig je hoofd tot rust brengt. 
  5. Ook spanning- en stressgevoelens horen erbij, vecht er niet tegen, laat ze er gewoon zijn en herpak na je time-out weer je concentratie op de taak die voor je ligt. 

Aan de slag met mindfulness?

Heb je tijdens de examenperiode last van stress, dan kun je een aantal dingen doen om alles weer onder controle te krijgen. Let goed op je eigen stressreacties en ga ermee aan de slag. Gedragswetenschapper Ivan Nyclicek: "Ik raad aan om gratis apps te downloaden die allerlei korte mindfulness oefeningen bevatten. Je gedachten laat je dan voor wat ze zijn en je aandacht verschuift naar je ademhaling. Waar het om gaat: je gedachten zijn geen feiten, maar korte dingetjes in je hoofd die je niet hoeft te geloven. Als je dat onder de knie hebt, kun je het laten gaan en je weer richten op de opdracht."

Lees het volledige interview met Ivan Nyclicek in de Nationale Onderwijsgids

Ivan Nyklicek is gedragswetenschapper en universitair hoofddocent Medische en Klinische Psychologie aan Tilburg University. Hij doet onderzoek naar de effecten van mindfulness op het verminderen van stressklachten. Ivan geeft training in mindfulness, ook wel aandachttraining genoemd.