Materiaal voor geestelijke verzorging & webinars en publicaties Luce / CRC

Het gespreksmodel In dialoog met je levensverhaal is het resultaat van het onderzoeksproject Palliatief Landelijk Onderzoek: Eerstelijns geestelijke verzorging, gericht op geestelijke verzorging thuis voor mensen in de palliatieve fase van hun leven. Het onderzoek richtte zich op het gebruik van het model en de effecten op het spiritueel welzijn. 

De belangrijkste bronnen van kennis en inzicht waren de ervaringen van de mensen met wie de gesprekken gevoerd werden en van de geestelijke verzorgers die bij onderzoek betrokken waren.

Hoewel het gespreksmodel primair bedoeld is voor mensen die thuiswonend zijn en in de palliatieve fase verkeren, bevat zij veel elementen die relevant zijn voor geestelijke verzorging in andere contexten en met andere doelgroepen. 

Aan de hand van het levensverhaal worden thema’s als identiteit, relaties, hoop, verleden en toekomst verkend - thema’s die voor veel geestelijk verzorgers herkenbaar zijn. Daarnaast worden andere werkvormen ingezet dan gesprek alleen, waarin bijvoorbeeld verbeelding en ritueel een rol spelen. Activerende werkvormen die juist ook in andere contexten bruikbare (en mogelijk ook verrassende) handvaten voor geestelijke verzorging bieden.

Voor geïnteresseerden is er de mogelijkheid van een cursus over de methode in het postacademisch aanbod van Luce (meer informatie op de website). Verder er een optie voor in company of op maat gemaakte trainingen. U kunt via een mailtje informeren naar de mogelijkeden.

Van het gespreksmodel is zowel een handleiding als een werkboek beschikbaar:

• de handleiding voor geestelijk verzorgers is te downloaden via deze link.
• de online versie van het werkboek voor cliënten/patiënten is beschikbaar via deze link (in het werkboek kan getypt worden. U kunt het document opslaan op uw eigen computer).

Handleiding en werkboek zijn als papieren versie te bestellen via: luce-crc@tilburguniversity.edu o.v.v. het aantal exemplaren dat u wilt hebben en uw postadres. Kostprijs per stuk voor de handleiding € 10 en voor het werkboek € 5 (exclusief verzendkosten). Betaling via factuur. 

Bundel met beschouwingen en reflecties op het werk en de betekenis van het pontificaat van emeritus-paus Benedictus XVI. 

Met bijdragen van onder meer Antoine Bodar, Toke Elshof, Martin Hoondert, Wim Weren, Klaas van der Zwaag en Christian van der Heijden.

Anton ten Klooster en Arnold Smeets (red.), De erfenis van Benedictus XVI. Beschouwingen over een opmerkelijk pontificaat. Adveniat: Baarn, 2022. 215 pagina's, ISBN 978-94-93279-11-7.

Bundel naar aanleiding van een online cursus rond de encycliek Fratelli tutti. Met onder meer bijdragen van Ellen Van Stichel, Quirien Hagens, Joost Baneke, Peter Nissen.

De bundel is geschikt als inleiding en handreiking voor groepen (van bijvoorbeeld parochies of kerkelijke gemeenten) die de encycliek willen lezen.

Arnold Smeets en Willem Marie Speelman (red.), Fratelli tutti. Handreiking bij de derde encycliek van Paus Franciscus. Lezen, meedenken en inspireren. Adveniat: Baarn, 2021. 80 pagina's, ISBN 978-94-93161-62-7.

De existentiële dimensie is een van de elementen in de nieuwe gezondheidsdefinitie. In de bundel reflecteren theologen en geestelijk verzorgers over de betekenis van levensvragen en spiritualiteit. Met onder meer Anne-Christine Girardot, Désanne van Brederode, Holkje van der Veer, Jos Moons en Sjaak Körver.

Arnold Smeets (red.), Helende zorg. Een geïnspireerd perspectief op gezondheid en zorg. Berne Media: Heeswijk, 2019. 160 pagina's, ISNB978-9089-722546

In een inspirerend essay, reageert de voormalige magister van de Dominicanen, Timothy Radcliffe, op drie bijdrage van jonge gelovigen. Hoe te zorgen voor je ziel?
De bundel verscheen naar aanleiding van een symposium in 2019.

Arnold Smeets (red.), Zorgen voor je ziel. Inspiratie van Timothy Radcliffe OP. Met een voorwoord van Leo Fijen. Adveniat: Baarn, 2019. 63 pagina's, ISBN 879-94-93161-02-3

De titel verwijst naar een oude hymne ter ere van Willibrord, missionaris van de Lage Landen. De elf bijdragen bieden verschillende perspectieven op de (wisselende) betekenis van Willibrord voor de kerstening van de Lage Landen en zijn verering in later eeuwen.

Anton ten Klooster, Arnold Smeets, Peter-ben Smits (red.), Willibrord door de eeuwen. Botsende culturen en wisselende perspectieven op de apostel van de Lage Landen. Berne Media: Heeswijk (2018), 205 pagina's, isbn 9789089723000 (uitverkocht).

Theologie aan het begin van de 21e eeuw. Te bepalen wie de zeven grootste theologen van dit moment zijn, is een hachelijke zaak. Op uitnodiging van de bekende cultuurtheoloog Frank G. Bosman gaan zeven experts gaan deze uitdaging echter aan. Zij introduceren voor een breed publiek zeven van de grootste theologische toppers van dit moment, ‘the next generation’: Gavin d’Costa, John Milbank, Sarah Coackley, Janet Soskice, Rowan Williams, John Zizioulas en Alister McGrath. Allemaal staan zij in de spanning tussen kerk, cultuur en wetenschap. En allemaal stellen ze fundamentele vragen bij ons bestaan: wat betekent taal? Wat is kennis? Wie is God? Een degelijke kennismaking. Naar aanleiding van de gelijknamige LUCE-lezingencyclus.

Bibliografische gegevens: Frank G. Bosman (red.), Toptheologen. The Next Generation. Theologie aan het begin van de 21e eeuw, Berne: Heeswijk (2015), 192 pagina's, isbn 978-90-8972-094-8 ( uitverkocht).

Niemand weet echter hoe het er na het graf uitziet. En om het onzienbare en het ontzegbare toch zichtbaar en bespreekbaar te maken, neemt de zoekende mens zijn toevlucht tot metaforen en beelden. Deze bundel bevat het merendeel van de lezingen van de LUCE-cyclus met dezelfde naam.

Bibliografische gegevens: Frank G. Bosman (red.), Hemel en hel. Beelden van het hiernamaals in het westers christendom, Berne: Heeswijk (2012), 208 pagina’s, isbn 978-90-8972-045-0.

Als zwart vuur brandt de 'historische avant-garde' in de eerste helft van de twintigste eeuw op het Europese toneel. Schilders, schrijvers en musici zien zichzelf als nieuwe priesters en profeten, en willen een nieuwe mens en een nieuwe maatschappij realiseren. Bundel naar aanleiding van gelijknamige lezingencyclus van LUCE/CRC onder eindredacteurschap van Theo Salemink (TST) en LUCE-medewerker Frank G. Bosman.  

Bibliografische gegevens:   Frank G. Bosman, Theo Salemink (red.),  Avant-garde en religie. Over het spirituele in de moderne kunst, 1905-1955, Van Gruting: Utrecht (2009), 374 pagina's, geïllustreerd,  isbn 978-90-75879-49-0. 

Werk is zeer belangrijk voor de identiteit van een individu. Vele grote denkers uit de christelijke traditie hebben hierover uitvoerig nagedacht. Zij hebben regels ontwikkeld om een balans te vinden tussen 'ora' en 'labora': Augustinus, Benedictus, Franciscus, Ignatius en Dominicus. Bundel naar aanleiding van gelijknamige lezingencyclus.  Onder eindredacteurschap van Huub Klamer (VNO/NCW) en Frank G. Bosman (LUCE/CRC).

Bibliografische gegevens: Frank G. Bosman, Huib Klamer (red.), De ene Regel is de andere niet. Vijf spirituele grootmeesters over werk en leiderschap, Berne: Heeswijk (2010), 111 pagina's, isbn  978-90-2596-034-6.

Deze bundel belicht nieuwe aspecten rond uitvaart en uitvaartrituelen vanuit historisch, maatschappelijk en pastoraal gezichtspunt, vanuit de theologie, filosofie en psychologie, alswel vanuit de architectuur en de kerkmuziek. De bijdragen aan dit boek gaan o.a. terug op het LUCE/CRC-symposium 'Wilde Rituelen'.  

Bibliografische gegevens: Louis van Tongeren (red.), Vaarwel. Verschuivingen in vormgeving en duiding van uitvaartrituelen, Gooi en Sticht: Kampen (2007), 192 pagina's, isbn 978-90-3041-110-9.

Geestelijke leiding aan ouderen kan het niet langer stellen zonder de rol van de verbeelding in de religieuze communicatie. Liturgie en ritueel, gebed en poëzie, kunst en muziek, verhalen en sprookjes behoren tot het intrinsiek religieuze domein van de verbeelding en de ziel. In dit boek wordt dit belangrijke thema 'op de kaart gezet' voor geestelijk leiders, pastores, predikanten en geestelijk verzorgers. Behorend bij de leergang Geestelijke leiding aan ouderen.

Bibliografische gegevens: Sjaak Körver,  Paul Mulders (red.), Symbolisch bewustzijn – een dynamische kracht. De rol van de verbeelding binnen de geestelijke begeleiding van ouderen, Valkhof Pers: Nijmegen (2007), 112 pagina's, isnb  978-90-5625-268-7.

Een parochie... Hoe bestuur je zo'n bijzondere organisatie?  Petra Stassen en Ad van der Helm (priester, deken en docent kerkelijk recht te Leuven en Bovendonk) beantwoorden in dit boek de belangrijkste juridische, organisatorische, financiële en materiële vragen. Wat is een parochie eigenlijk en wat is haar doel? Wat is 'goed bestuur', hoe maak je beleid en hoe voer je het uit? Uitstekende literatuur bij de kadercursussen die LUCE/CRC biedt aan bestuurders van parochies.

Bibliografische gegevens: Ad van der Helm, Petra Stassen, Handboek voor parochiebesturen, Berne: Heeswijk (2007), 192 pagina's, isbn 978-90-7624-283-5.

Voor alle zinzoekers en theologen in spe is het boek Toptheologen een unieke kans om kennis te maken met het mooiste dat de hedendaagse theologie te bieden heeft: Barth, Sölle, Tilich, Schillebeeckx, Rahner, Bonhoeffer en Bultmann. Dit boek is gegroeid uit een lezingencyclus die het instituut Luce in 2005-2006 heeft georganiseerd.

Bibliografische gegevens: Jozef Wissink (red.),  Toptheologen. Hoofdfiguren uit de theologie van vandaag, Lannoo: Amsterdam (2006), 208 pagina's, isbn 978-90-2096-778-4.

Het spreken over God is niet vanzelfsprekend en voor velen bij lange na niet gemakkelijk. De christelijke traditie kent een sterke stroom van mannen en vrouwen die het spreken over God een taal hebben gegeven, soms die van de stilte, maar even vaak die van extase. Het boek Mystiek Duet is een bewerking van de lezingencyclus Mystiek met Twee, die het theologisch instituut Luce in 2005 organiseerde.

Bibliografische gegevens: Bert Blans (red.), Mystiek Duet: Tweestemmigheid in christelijke spiritualiteit, Valkhof Pers: Nijmegen (2007), 180 pagina's, isbn 978-90-5625-236-6.

Online boekpresentatie op 19 maart 2022  met  dr. Anton ten Klooster en een respons van drs. Juliëtte van Deursen  (TST en FHTL).
 Reflecties door twee auteurs: dr. Katja Zimmermann en dr. Klaas van der Zwaag
Perspectieven door twee journalisten: Dick Schinkelshoek (ND) en Anton de Wit (KN)

Slotwoord door prof.dr. Henk Witte, waarnemend decaan TST.

Link. 

Anton ten Klooster en Arnold Smeets (red.), De erfenis van Benedictus XVI. Beschouwingen over een opmerkelijk pontificaat. Adveniat: Baart, 2022. 215 pagina's, ISBN 978-94-93279-11-7.

Zie ook bij publicaties.

Drie webinars rond thema's die gaan over de toekomst van het religieus leven. 

2 december 2021 Over het DNA van het religieuze leven. Moderator Zr. Monica Raasen

Wat is dat nu eigenlijk: religieus leven? Vaticanum II noemt de navolging van Christus als de hoogste regel als het gaat om een vernieuwing van het religieuze leven.  Hoe kan je, in onze tijd en samenleving, de navolging van Christus begrijpen en leven?
Met prof. dr. Henk Witte, drs. Stefan Mangnus o.p. en prof. dr. Erik Borgman.

Link.

16 december 2021 Komen en blijven. Moderator prof. dr. Willem Marie Speelman o.f.s.
Wat zijn motieven en overwegingen om vandaag de dag te kiezen voor een gemeenschappelijk religieus leven? En, als je dan gekozen hebt, hoe is het om te leven met mensen met verschillende achtergronden en levensverhalen en deel uit te maken van een gemeenschap die divers is, in leeftijd en meer en meer ook in culturele achtergrond.
Met Bastiaan van Rooijen S.J.,  Quirien Hagens MA, René Dinklo o.p., Avin Kunnekkadan s.v.d.,  Angela Holleboom o.s.c., Catharina Al o.p.

Link. 

13 januari 2022 Een toekomst voor plaatsen van stilte. Navolging, leegstand en hergebruik. Moderator D. Rutten o.f.s.

De gebouwen van de oude kloosters en abdijen zijn niet uit het landschap weg te denken. Als plaatsen schoonheid en stilte en van zowel spiritueel-religieuze als cultuurhistorische betekenis. Zo zijn er onder meer in de kerken van de Reformatie nieuwe initiatieven tot een religieus leven en krijgen gebouwen die leeg komen te staan in de lijn van de oorspronkelijke bedoeling een nieuwe toekomst. Wat is de kracht van de vormen en de gebouwen van het religieuze leven? Wat zijn mogelijkheden en waar liggen grenzen?

Met dr. Karen Lens (architect, Universiteit Hasselt) en dr. Anique de Kruijf (Afdelingshoofd Erfgoed in Kerken en Kloosters, Museum Catharijneconvent) en met prof.dr. Leon van den Broeke (TU Kampen, VU) en dr. Sjoerd Mulder (TST).

Link.

Webinar op 9 december 2021 rond het boek Maria. Icoon van genade van prof. dr. Arnold Huijgen (Theologische Universiteit Apeldoorn).

Hij reageert op presentaties van theoloog prof. dr. Marcel Sarot (Tilburg School of Catholic Theology) en Bijbelwetenschapper dr. Willien van Wieringen (Fontys Hogeschool voor Theologie en Levensbeschouwing).

Link.