Tilburg University promotie PhD Defense

Promotie M. Lupi

Datum: Tijd: 14:00 Locatie: Aula

Insolvent merchants and royal jurisdictions in Early Modern Lyon (1600-1660): the role of royal notaries and the Conservation des privilèges royaux des foires

  • Locatie: Cobbenhagen building, Aula
  • Promotores: prof. dr. D. De ruysscher, prof. dr. R.C.H. Lesaffer

Wij bieden voor onze ceremonies nog steeds een livestream aan. 

Livestream

Samenvatting

Het doel van dit onderzoek was om de relevantie te onderzoeken van de rol die notarissen in Lyon speelden in gevallen van insolventie van handelaren tussen 1600 en 1660 en de relatie die zij aangingen met de Conservation des privilèges royaux des foires de Lyon, de rechtbank die oorspronkelijk de beurzen regelde. Hiervoor was het nodig om de context te analyseren waarin de notarissen opereerden, namelijk Lyon, een stad waar internationale handelsbeurzen plaatsvonden, voordat we verder gingen met het belichten van de dynamiek van de relaties tussen de verschillende jurisdicties die betrokken waren bij insolventie- en faillissementsprocedures.

De Conservationdes privilèges royaux des foires de Lyon was de rechtbank die in 1463 formeel werd opgericht om geschillen te behandelen die ontstonden in het kader van de internationale beurzen van Lyon, waaronder insolventiezaken. Uit de jurisprudentie die bewaard is gebleven in de archiefstukken die in mijn onderzoek zijn geanalyseerd, blijkt echter dat de notariële akte het belangrijkste juridische instrument was om insolventiegeschillen op te lossen. Dergelijke overeenkomsten hadden het voordeel dat ze het economisch herstel van de insolvente handelaar bevorderden en tegelijkertijd de schade beperkten die insolventies toebrachten aan de hele markt. Niettemin, om afdwingbaar te zijn aan derden, vereiste deze buitengerechtelijke oplossing de daaropvolgende goedkeuring (homologatie) van de regeling voor de Conservation Instandhouding, wat betekende dat de rechtbank ook een essentiële rol behield in de behandeling van insolventies. Op basis van de archieven van het Conservation kon worden geschat dat het aantal minnelijke schikkingen dat door deze rechtbank werd gevalideerd, aanzienlijk hoger lag dan het aantal veroordelingen tot liquidatie van activa.

Het belang van dit onderzoek ligt precies in de relatie tussen de Conservation en de koninklijke notarissen en in de jurisprudentiële benadering die de Conservation in dit opzicht heeft gekozen. In plaats van met elkaar in conflict te komen (zoals gebeurde met de Sénéchaussée, een andere koninklijke rechtbank), slaagden de twee jurisdicties erin een evenwicht te vinden in de uitoefening van hun respectieve functies, ten voordele van de betrokken kooplieden. Gedurende de hele periode in kwestie werd de homologatieprocedure uitgevoerd zonder dat er een specifieke schriftelijke regel over bestond, aangezien de procedureregels van de Conservation (Stile) pas in 1657 werden geformaliseerd. Vanaf die datum voerde de rechtbank haar activiteiten uit in overeenstemming met de wet, met uitzondering van de gevallen waarin de homologatie contra legem plaatsvond (hoewel de gevallen van deze aard die ik tot nu toe in de archieven heb gevonden zeldzaam zijn). 

Bovendien bestrijkt dit onderzoek naar de relatie tussen de rechtbank en de notarissen een periode in de geschiedenis van Lyon die onmiddellijk voorafgaat aan het tijdperk van de eerste grote juridische codificaties, waarover al uitgebreide literatuur bestaat. Door de basisbeginselen en procedureregels te onderzoeken die vóór 1657 door de Conservation werden toegepast, wilde deze studie licht werpen op een periode die werd gekenmerkt door een gebrek aan systematiek in de wetgeving op het gebied van insolventie. In dit opzicht bleek jurisprudentie bijzonder relevant als informatiebron in dit onderzoek, waardoor ook kon worden nagegaan of de later gecodificeerde regels al werden toegepast.