Serie over robots en theologie: concept van hemelingen stimuleert denken over menselijke conditie
Vanaf 5 november start de serie theologie en robots, In de Spiegel van de Robot, georganiseerd door de theologische faculteit en het Thijmgenootschap. Maar hoe gaan theologie en robotica dan samen? Frank Bosman, mede-organisator legt het uit dat engelen al tot doel hadden om ons te laten nadenken over onszelf.
Wat hebben theologie en robots met elkaar gemeen?
'In de geschiedenis van filosofie, met name in de middeleeuwse filosofie, komen nogal veel engelen voor. Dat vinden wij misschien vreemd - aangezien het geloof in engelen niet meer zo breed gedragen wordt - maar de filosofen gebruikten het concept van deze hemellingen om na te denken over de menselijke conditie. Engelen als geachte-experimenten, zeg maar.
Omdat engelen en mensen, conceptueel, heel dichtbij elkaar staan, kan in het verschil tussen die twee worden nagedacht over wat ons tot mens maakt. Heel simpel: engelen hebben geen vrije wil, mensen wel, dus het hebben van een vrije wil maakt ons tot mensen. Hetzelfde geldt voor (bijvoorbeeld) creativiteit, sterfelijkheid, taal, enzovoorts. Nu de engelen wat aan populariteit hebben ingeboet, hebben andere 'bijna-mensen' die rol van gedachte-experiment overgenomen: dieren bijvoorbeeld, maar ook robots en artificiële intelligenties.
Robots, zeker in onze films, boeken en series, lijken heel erg op mensen, maar in de kleine verschillen kan je heel precies nadenken over wat ons tot mens maakt. Robots en A.I.'s zijn onze fictionele, antropologische spiegels die wij elkaar voorhouden.'
Wat is het doel van de serie en voor wie is deze bestemd?
Het doel van de serie van vier bijeenkomsten (Theologie en ICT), georganiseerd door de afdeling katholieke theologie van het Thijmgenootschap, is bedoeld voor iedereen die belangstelling heeft voor theologische en filosofische reflecties op de verhouding tussen religie en ICT.
Wanneer ben je tevreden, wat wil je bereikt hebben?
Ik ben tevreden als deelnemers naar buiten komen met een misschien licht veranderd beeld over robots en artificiële intelligentie enerzijds en theologie anderzijds. Het beeld dat veel mensen hebben van theologie is toch vaak wel wat ouderwets en kerkelijk van snit: oude mannen die in stoffige boeken snuffelen over onderwerpen die op de moderne mens zo maar wat speculatief kunnen overkomen. De realiteit is echter fundamenteel anders. Ik hoop dat met onder andere mijn lezing te kunnen laten zien.'
Meer informatie over de serie, leest u hier.