Waarschuwingslabel leidt tot duurdere ongezonde producten en meer gezonde keuzes
In de strijd tegen overgewicht kiezen steeds meer landen voor verplichte, expliciete waarschuwingslabels op ongezonde producten. Met name consumenten die minder te besteden hebben, reageren hier sterk op en kiezen dan vaker een gezonder product. De maatregel heeft ook effect op het gedrag van fabrikanten. Doordat producten met label relatief vaker worden gekocht door minder prijsgevoelige consumenten, zijn fabrikanten geneigd de prijzen voor deze ongezonde producten te verhogen. Wanneer de gezondere keuzes dezelfde of zelfs een lagere prijs krijgen, wordt het gezonde koopeffect op consumenten verder versterkt.
Dit blijkt uit onderzoek door Tilburg University, Wageningen en KU Leuven, naar aanleiding van een in juli 2016 geïntroduceerde wet in Chili. Deze verplicht fabrikanten om een waarschuwingslabel te plaatsen op de verpakking van ongezonde producten, waarop expliciet vermeld wordt dat het product veel suiker, zout, vet en/of calorieën bevat. Het onderzoek richtte zich op fabrikanten van ontbijtgranen. Ook zijn 2.000 Chileense huishoudens gevolgd in hun koopgedrag, vanaf twee jaar voor tot anderhalf jaar na invoering van de wet.
De resultaten laten zien dat mensen gemiddeld minder ongezonde producten kochten. Ook bleek dat de laagste inkomensgroepen - die doorgaans het vaakst de ongezonde optie kiezen - veel vaker voor de gezondere optie gingen. Dit gebeurde vaak bij producten met veel calorieën en in mindere mate bij producten met veel suikers, waarvan mensen vaak al weten dat deze ongezond zijn. Inmiddels is de wetgeving ook in Mexico, Peru, Uruguay en Israël geïntroduceerd. Argentinië, Brazilië en Colombia volgen op korte termijn.
Onderzoeker Arjen van Lin (Tilburg University): “Ook in Nederland en de Europese Unie worden maatregelen getroffen om gezondere keuzes te stimuleren. Denk aan de Nutriscore. Onderzoek toont aan dat het effect van waarschuwingslabels echter groter is. De keerzijde is dat het effect aan de vraagkant deels afhankelijk is van de keuzes die fabrikanten maken. In de landen waar de waarschuwingslabels tot nu toe zijn geïntroduceerd is de inkomensongelijkheid heel groot en heeft een prijsstijging een enorme impact op het koopgedrag van de laagste inkomens. Wanneer de fabrikant besluit juist de gezondere producten duurder te maken, kan dit het effect teniet doen.”
Noot voor de pers
Het onderzoek getiteld How Do Nutritional Warning Labels Affect Prices? van Max Pachali, Arjen van Lin, Bart Bronnenberg (Tilburg University), Erica van Herpen (WUR) en Marco Kotschedoff (KU Leuven) werd recent gepubliceerd in het Journal of Marketing Research.
Neem voor meer informatie contact op met Femke Trommels, persvoorlichting Tilburg University via 013-466 26 85 of f.j.trommels@tilburguniversity.edu