woman with camera

Jaap Paauwe: einde van het eindejaarsgesprek?

Published: 11 september 2017 Laatst bijgewerkt: 18 april 2019

Het traditionele eindejaarsgesprek is voor veel werknemers (en managers) een bron van irritatie. Subjectief, willekeurig en gebrekkig qua informatie. Beoordelingen komen vaak uit ‘in het grijze midden’ volgens het principe van <i>forced distribution</i>. Dat zegt Jaap Paauwe, hoogleraar Human Resource Studies (TSB) in het Financiële Dagblad van maandag 11 september.

Tien procent onvoldoende

Sommige grote bedrijven hebben het jaargesprek al afgeschaft, zoals ING, WoltersKluwer en Booking.com. Paauwe: “Vaak wordt vooraf een bepaalde salarisruimte bepaald: tien procent moet een onvoldoende krijgen. Gevolg is dat een manager, ook in een team dat prima functioneert, matige cijfers moet uitdelen. Maar de manager wil zelf ook aardig gevonden worden en geeft iedereen uiteindelijk een zeven.”

Elkaar beoordelen?

Een alternatief is om medewerkers niet langer eens per jaar door één leidinggevende te laten beoordelen, maar continu, op basis van beoordelingen door meer collegae. ‘Wat gaat er goed, wat niet en waarop wil je je verbeteren?’ Maar elkaar feedback heeft ook zo zijn nadelen, stelt Paauwe. Elkaar na iedere presentatie een complimentje maken, heeft iets kunstmatigs. En die nieuwe systemen tenderen ook naar het veilige midden. ‘Ik doe voorzichtig met mijn collega, want die oordeelt straks ook weer over mij.’

Elkaar via een app drie of vier sterren geven is ook te makkelijk, aldus Paauwe in FD: “Het gaat om het echte gesprek. Leer reflecteren, luisteren en doorvragen. Soms komt iemand namelijk niet goed uit zijn woorden. En leg de smartphone even weg.”

Zie ook eerdere publicaties van het departement HRS over dit thema

Jaap Paauwe (quotes): Behandel uw collega goed; hij of zij beslist straks mee over uw salaris (FD 11 sept 2017); Charissa Freese en Marianne van Woekom: Schaf het beoordelingsgesprek af (Volkskrant); Charissa Freese en Marianne van Woerkom: Weg met het beoordelingsgesprek? (Alles over HR); Renée de Reuver: kwart medewerkers ontevreden over beoordelingsgesprek (CommitPeople); Renée de Reuver: Hoe overleef je het beoordelingsgesprek (Intermediair).