woman with camera

Verplichte boekencontrole in MKB leidt tot beter beleid

Published: 24 april 2019 Laatst bijgewerkt: 11 november 2022

De verplichte accountantscontrole in het MKB moet voorlopig gehandhaafd blijven of zelfs worden uitgebreid naar kleinere bedrijven. Nederland zou net als andere landen moeten durven afwijken van standaard Europese regelgeving, tegen de trend in van steeds verdergaande deregulering. Dat schreef Robin Litjens in een opiniestuk in het Financieel Dagblad van 15 april 2019.

De verplichte accountantscontrole in het MKB moet voorlopig gehandhaafd blijven of zelfs worden uitgebreid naar kleinere bedrijven. Nederland zou net als andere landen moeten durven afwijken van standaard Europese regelgeving, tegen de trend in van steeds verdergaande deregulering.

Deze week publiceerde de Europese Federatie van Accountants onderzoek onder Europese MKB-ondernemingen over de waarde van verplichte accountantscontrole. Uit dit onderzoek blijkt onverwacht meer appreciatie voor verplichte accountantscontrole door het MKB. Bedrijven noemen voordelen als een betere beheersing van het boekhoudsysteem, verbetering van interne processen en adviezen. Opvallend is dat uit onderzoek van Het Financieele Dagblad blijkt dat veel MKB-bedrijven geen goedkeurende verklaring krijgen vanwege een gebrekkige beheersing van het boekhoudsysteem en interne processen. Er lijkt dus een flinke, directe rol weggelegd voor verplichte accountantscontrole in het Nederlandse MKB.

De onderzoeksresultaten staan haaks op de huidige Europese en Nederlandse trend om steeds meer MKB-ondernemingen vrij te stellen van de verplichte accountantscontrole. Eerder is zelfs in deze krant geopperd om de verplichting te laten vervallen omdat het de kwaliteit van de accountantscontrole zou verbeteren. Recent wetenschappelijk onderzoek naar de indirecte waarde van accountantscontrole maakt maatschappelijke baten zichtbaar. Gecontroleerde MKB-jaarrekeningen vertalen zich in meer betrouwbare macro-economische productiecijfers. Het is bekend dat die cijfers een belangrijke basis zijn voor besluiten van politiek, regelgevers en ondernemers. Ander onderzoek laat zien dat de betrouwbaarheid van vrijwillige informatieverschaffing door het MKB (bijvoorbeeld over duurzaamheid) toeneemt bij verplichte accountantscontrole.

Momenteel ben ik met Jeroen Suijs van Erasmus Universiteit Rotterdam en Mahmoud Gad van Lancaster University bezig met een project op basis van nietpublieke informatie bij de Foundation for Auditing Research. Het betreft onderzoek naar de directe waarde van accountantscontrole in het Nederlandse MKB. We verwachten een specifieke rol voor boekencontrole in het klein- en middenbedrijf.

Robin Litjens is universitair docent Accounting & Auditing aan Tilburg University