Lokale partijen nog vaak onterecht op één hoop gegooid
In veel onderzoek over lokale partijen is weinig aandacht voor hun onderlinge verschillen. Bovendien is het nog steeds niet duidelijk wat er wel en niet onder een lokale partij moet worden verstaan. Verschillende onderzoeken hanteren verschillende definities. Dat zijn enkele conclusies uit het onderzoek ‘Lokale partijen in Nederland. Een overzicht van kennis over lokale partijen 2002-2019’ van Tilburg University. Onderzoeker Julien van Ostaaijen presenteert het op 30 oktober in Dordrecht bij het Kennispunt Lokale Politieke Partijen.
Dr. Julien van Ostaaijen bestudeerde (wetenschappelijke) literatuur die sinds 2002 over lokale partijen is verschenen. Daaruit blijkt dat er vooral kennis is over de grote lijnen, cijfers en feiten met betrekking tot onder meer de kandidaten en kiezers, rekrutering van raadsleden en (sociaal-demografische gegevens van) kiezers.
Zo weten we dat de gemiddelde lokale partij – in vergelijking tot de gemiddelde lokale afdeling van een landelijke partij – minder moeite heeft met rekrutering van raadsleden. Lokale partijen zoeken ook vaker buiten de eigen partijkaders. De financiële afdracht van raadsleden en wethouders vormt voor lokale partijen een belangrijke inkomstenbron, kosten voor de verkiezingscampagne de belangrijkste uitgave. Inhoudelijk staat de gemiddelde lokale partij rechts van het midden en een deel van de kiezers stemt op lokale partijen omdat de favoriete landelijke partij in hun gemeente niet meedoet.
Veel minder is bekend over de ontwikkeling van lokale partijen, zoals hun levensduur en aantal afsplitsingen. Daarnaast is er weinig bekend over hoe ze met andere bestuursniveaus contacten leggen en in hoeverre hun stijl van politiek bedrijven nu wezenlijk verschilt van die van andere politieke partijen en politici.
In de huidige onderzoeken valt tenslotte de beperkte aandacht voor variëteit op. Lokale partijen worden doorgaans gezien als één categorie, met weinig ruimte voor de waarschijnlijk grote onderlinge verschillen. Veel onderzoekers, net als verschillende journalisten, beschouwen lokale partijen als één categorie. Bovendien is vaak niet duidelijk wat er wel en niet onder een lokale partij moet worden verstaan. Verschillende onderzoeken geven geen definitie of hanteren verschillende definities.
Dit onderzoek naar de stand van de kennis over lokale partijen maakt deel uit van een groter onderzoeksproject naar lokale partijen waar ook de universiteiten van Twente, Groningen en Leiden deel van uitmaken. Dit onderzoeksproject is mogelijk gemaakt dankzij een subsidie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Noot voor de pers
Het onderzoek is uitgevoerd door dr. Julien van Ostaaijen, universitair docent aan Tilburg University (tel. 013 - 466 8039). Het wordt op 30 oktober in Dordrecht gepresenteerd. Vanaf die datum is het volledige onderzoek te vinden op de website van het Kennispunt Lokale Politieke Partijen en die van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.