“Ontwerp nu één pensioenkader voor alle werkenden”

Dit pleidooi houdt hoogleraar Toekomstvoorzieningen Gerry Dietvorst op vrijdag 16 oktober in zijn afscheidsrede aan Tilburg University. De toekomst van de pensioenen is ook onderwerp van een minicongres voorafgaand aan de rede.

De arbeidsmarkt is de laatste jaren sterk is veranderd, betoogt prof. dr. Dietvorst: niemand blijft meer 40 jaar bij dezelfde baas. Het aantal zzp-ers is ongeveer 1 miljoen. Tel daarbij op het aantal flexwerkers, het aantal ondernemers dat niet in een pensioenregeling deelneemt en het aantal directeuren-grootaandeelhouders dat in eigen beheer een onzekere pensioentoekomst heeft, dan zien we dat ruim 1 op de 3 deelnemers aan het arbeidsproces een onzekerder en/of onvollediger pensioen heeft dan de meeste werknemers.  Om te voorkomen dat dit de armen van de toekomst worden, is niets doen geen optie, aldus Dietvorst.

De structuur van het huidige fiscale kader dateert uit de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw. Door het grote aantal verschillende regelingen en uitvoeringsregels is de fiscale regelgeving verworden tot “fiscale nanotechnologie” met een negental verschillende regelingen die allemaal hetzelfde doel dienen. Bovendien is de fiscale ruimte die een werknemer krijgt om een pensioen op te bouwen ruimer dan die van een ondernemer: er is dus sprake van ongelijke behandeling.

Oproep Arbeidsvorm Neutraal Pensioenkader

Dietvorst doet de oproep om voor alle werkenden in Nederland één fiscaal kader te maken: one size fits all voor zowel werknemers als zzp-ers, directeuren-grootaandeelhouders en ondernemers. In de toekomstvisie van Dietvorst is er een (semi) verplichte AOW-plus, uitgevoerd door de Sociale Verzekeringsbank, pensioenfonds, verzekeraar of bank. Hierin is geen ruimte voor een bijzondere regeling voor ondernemers zoals het pensioen in eigen beheer. Het kabinet zou daar een beslissing over moeten nemen. Wel moet de vraag worden beantwoord of de AOW-plus verplicht wordt voor alle werkenden met eventueel een opt out mogelijkheid.

Mini-congres Ondernemend met pensioen

In een speciaal congres over pensioenen ter gelegenheid van het afscheid van Dietvorst gaat mr. dr. Gerard Staats specifiek in op het ondernemerspensioen in eigen beheer, dat de staatssecretaris van Financiën wil afschaffen. Volgens Staats gaat de discussie over de afschaffing helemaal niet over de oudedagsvoorziening van de ondernemer. Mr. dr. Bastiaan Starink belicht de toekomst van het werknemerspensioen. Ook volgens Starink is de tijd rijp voor een grondige herziening van het fiscale kader voor pensioenen (het Witteveenkader).