Vragenlijsten voor (on)verklaarde lichamelijke klachten voldoen niet
Vragenlijsten die inzicht moeten geven in de toestand van patiënten met een somatisch-symptoomstoornis (SSRD) voldoen niet. Er zijn nieuwe diagnostische methoden nodig. Dat concludeert Lars de Vroege in zijn proefschrift dat hij op 18 april verdedigt aan Tilburg University.
Patiënten met SSRD lijden zodanig aan lichamelijke klachten dat zij niet meer goed functioneren. In het diagnostisch proces is vooral aandacht voor fysieke klachten, maar het is wenselijk dat er meer aandacht komt voor psychische klachten naast de aanwezige lichamelijke problematiek. Nieuwe diagnostische methoden bij SSRD zijn wenselijk, stelt de promovendus.
Onverklaarbare lichamelijke klachten
Lars de Vroege onderzocht twee vragenlijsten die SSRD-patiënten invullen over hun lichamelijk onverklaarde klachten (de zogenaamde 4DKL somatisatieschaal en de PHQ-15 vragenlijst). Hij analyseerde ze op sensitiviteit en specificiteit. Conclusie: het nut van deze vragenlijsten in de diagnostiek is zeer beperkt.
Alexithymie
Ook onderzocht de promovendus de invloed van bepaalde karaktereigenschappen van SSRD-patiënten op de behandeluitkomst. Zo blijkt het onvermogen om emoties te verwerken en te uiten (alexithymie genoemd) een verwaarloosbare invloed te hebben op de behandeling.
Cognitieve problematiek
Verder vond De Vroege dat SSRD-patiënten veel last hebben van cognitieve klachten. Ook bleek dat depressie, wat vaak voorkomt bij patiënten met SSRD, deze klachten verergerde. Een dergelijk verband bleek niet te bestaan met angst.
Type D persoonlijkheid
Eigenschappen als somberheid, gereserveerdheid en introvertie (type D persoonlijkheid) hebben wel invloed op de behandeluitkomst. Type D persoonlijkheid en cognitieve problemen moeten dan ook onderzocht worden tijdens het diagnostische proces om zo meer handvatten te kunnen bieden voor een mogelijk efficiëntere behandeling.
Lars de Vroege (Delft, 1987) studeerde Psychobiologie aan de UvA en werkte na zijn afstuderen in 2009 voor het Trimbos-instituut. Aan de VU volgde hij de researchmaster cognitieve neuropsychologie alsmede de masteropleiding klinische neuropsychologie. Hij was als neuropsycholoog verbonden aan het Topklinisch Centrum Lichaam, Geest en Gezondheid (TCLGG) van GGZ Breburg te Tilburg en als science practitioner aan de Academische Werkplaats Geestdrift bij Tranzo. Het promotie-onderzoek vond plaats vanuit het TCLGG.
NOOT VOOR DE PERS
Lars de Vroege verdedigt op woensdag 18 april 2018 aan Tilburg University zijn proefschrift Diagnostic assessment and clinical characteristics of patients suffering from somatic symptom and related disorders (aula, 16.00 uur). Het onderzoek is ingebed bij het departement Tranzo van de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences. Promotoren: prof. dr. Christina van der Feltz-Cornelis en prof. dr. Klaas Sijtsma. Lars de Vroege is bereikbaar via l.devroege@ggzbreburg.nl. Een recensie-exemplaar is aan te vragen via persvoorlichters@tilburguniversity.edu.