woman with camera

Nederland niet klaar voor slim en duurzaam energiesysteem

Published: 13 juni 2016 Laatst bijgewerkt: 23 april 2019

PERSBERICHT 13 juni 2016 - Nederland loopt hopeloos achter met de uitvoering van Europese verplichtingen voor een transitie naar slimme en duurzame energie. Dat stelt hoogleraar Saskia Lavrijssen vrijdag 17 juni in haar inaugurele rede aan Tilburg University.

In het energiesysteem van de toekomst wordt de consument een actieve speler. Zowel het markttoezicht als de rechtsbescherming van consumenten moet dringend worden aangepast.

Een groot probleem is volgens Lavrijssen dat de Europese en nationale wetten nog steeds zijn gebaseerd op het traditionele, verouderde marktmodel waarin centraal gestuurde, grootschalige kolen- en gascentrales energie produceren op vraag van de afnemers. De energieconsumenten worden beschouwd als passieve partijen.

Nieuwe rol consument

Het energiesysteem van de toekomst is echter slim en duurzaam, waarbij met behulp van ICT-toepassingen aanbod en vraag naar duurzame energie op efficiënte wijze op elkaar worden afgestemd. Consumenten worden dan actieve spelers, die reageren op financiële prikkels om op een bepaald moment wel of geen energie te gebruiken of om door henzelf opgewekte energie te leveren aan het systeem. Het systeem wordt bijvoorbeeld zo georganiseerd dat iedereen zijn auto gaat opladen als de zon schijnt, of het gebruik van energie uitstelt bij gebrek aan zon en wind.

Lavrijssen stelt dat er nieuwe wetgeving nodig is om te zorgen dat innovaties voor de energietransitie kunnen plaatsvinden en dat markpartijen en consumenten nieuwe rollen kunnen spelen.

Procedures aanpassen

Ook de procedures voor de totstandkoming van belangrijke energiebesluiten en het vereiste niveau van rechtsbescherming moeten worden aangepast aan de nieuwe systemen en de actieve rol van de consument. Procedurele innovaties zijn nodig voor de verbetering van de inspraak, participatie en rechtsbescherming van de energieconsumenten ten aanzien van energiereguleringsbesluiten van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) die hun belangen raken inzake een betaalbare, betrouwbare en duurzame energievoorziening.

Belangrijk is dat consumenten betere mogelijkheden krijgen om van tevoren invloed uit te oefenen op de voorwaarden en tarieven voor toegang tot het energiesysteem. Door het creëren van draagvlak voor de inhoud van de energiebesluiten, wordt voorkomen dat achteraf tijdrovende en kostbare rechtelijke procedures plaatsvinden.

Lavrijssen sluit aan bij eerdere pleidooien voor het benoemen van een onafhankelijke Klimaatcommissaris. De Klimaatcommissaris ziet toe op de realisatie van een duurzame energievoorziening en jaagt dit doel op onafhankelijke en consistente wijze aan.

Prof. dr. Saskia Lavrijssen is sinds 1 september 2015 hoogleraar Economic Regulation and Market Governance of Network Industries. In haar onderzoek, dat is ingebed in TILEC (Tilburg Law and Economics Center), staat de rol en positie van huishoudelijke en zakelijke consumenten in de energie- en watersector centraal en de vraag of hun rechten voldoende gewaarborgd zijn. Lavrijssen is gespecialiseerd in Europees recht, mededingingsrecht, energierecht, economische regulering en publiekrecht.

Noot voor de pers

Prof. dr. Saskia Lavrijssen spreekt op vrijdag 17 juni om 16.15 uur haar inaugurele rede uit in de aula van Tilburg University. Titel rede: Waarborgen voor de consument in de energietransitie. Voor interviewverzoeken en meer informatie kunt u contact opnemen via S.A.C.M.Lavrijssen@tilburguniversity.edu of via persvoorlichter Corine Schouten, tel. 013 466 2993 / email c.h.schouten@tilburguniversity.edu.