woman with camera

Scouting van jeugdspelers bij PSV schiet doel voorbij

Published: 18 januari 2018 Laatst bijgewerkt: 23 april 2019

PERSBERICHT 18 januari 2018 - Jeugdspelers die PSV van buiten aantrekt bestaan in meerderheid uit oudere spelers die geboren zijn in de eerste helft van een bepaald geboortejaar. ‘Jongeren’ die geboren zijn in de tweede helft uit dat jaar vallen grotendeels buiten de boot, terwijl ze op termijn best betere spelers kunnen worden. Daardoor is de scouting van jeugdtalent bij PSV niet optimaal. Dat concludeert Lucas Besters in zijn proefschrift <i>Economics of Professional Football</i>, dat hij op 26 januari verdedigt aan Tilburg University.

Enorme toename voetbaldata

Sporteconomie, in het bijzonder de economie van het betaalde voetbal, is een groeiend onderzoeksveld binnen de economische wetenschap door de enorme toename van data over allerlei aspecten van het voetbal, van spelersbewegingen op het veld, clubprestaties, spelers- en trainersrendement, budgetten, transfers, weddenschappen tot matchfixing. De sporteconomische studies, relateren vaak aan andere onderzoeksgebieden, zoals de arbeidseconomie.

Geboortemaand-effect

Zo doet Lucas Besters in dit opkomende veld van de ‘Economie van het Voetbal’ onder meer onderzoek naar de effectiviteit van het selectiesysteem binnen de jeugdopleiding van PSV. Hij constateert dat jeugdspelers per geboortejaar in teams worden ingedeeld, zodat er een relatief leeftijdsverschil bestaat tussen spelers die in januari of in december geboren zijn. Dit zogenaamde geboortemaand-effect kan qua cognitieve en fysieke ontwikkeling een behoorlijk verschil uitmaken waarbij oudere spelers voordeel hebben, daardoor meer opvallen en als jeugdspeler beter presteren. Maar ‘jongeren’ uit datzelfde jaar zouden in potentie op termijn best beter kunnen zijn. De relatief oudere en fysiek sterkere spelers zijn echter oververtegenwoordigd, waardoor PSV deels aan het doel van de opleiding, t.w. de optimale selectie en ontwikkeling van talent, voorbijschiet.

Besters analyseerde de data van alle spelers, geboren in 1988 of daarna, die tot en met het seizoen 2016/17 minstens één jaar deel hebben uitgemaakt van de jeugdopleiding van PSV. Ongeveer 75 procent van deze spelers bleek geboren in de eerste helft van het kalenderjaar. Aangezien voetbaltalent niet afhangt van de maand waarin iemand geboren is, zou men eerder een fifty-fifty verdeling verwachten. Het selectiesysteem van de PSV-jeugdopleiding schiet dus tekort.

Onderscheid externe en interne selectie

Besters constateert daarbij wel een verschil tussen het externe en interne selectieproces. Jeugdspelers die de overstap van een andere club naar PSV maken zijn  vaak ouder en hierdoor ontstaat een oververtegenwoordiging van deze groep. Die externe selectie vindt plaats op basis van scoutingsverslagen en een relatief klein aantal waarnemingen tijdens wedstrijden.

De interne selectie bestaat uit de jaarlijkse beslissing of een speler deel mag blijven uitmaken van de PSV-opleiding. Deze beslissing wordt gebaseerd op een groot aantal, bijna dagelijkse, waarnemingen van trainingen en wedstrijden. Relatief oudere spelers worden hier niet bevoordeeld. Door het interne selectieproces vermindert de oververtegenwoordiging van oudere spelers, maar deze daling is niet sterk genoeg om de gevolgen van het externe selectiemechanisme te compenseren.

Naarmate de frequentie van de waarnemingen stijgt, kunnen scouts en coaches het talent van spelers beter inschatten. Bij een klein aantal waarnemingen blijken vooral de relatief oudere spelers in het voordeel door een te grote focus op recente prestaties. Jeugdscouts en -coaches kunnen zich beter richten op de potentie van spelers en de ontwikkeling van vaardigheden.

Meer voetbalstudies

Daarnaast staan er drie andere voetbalstudies in het proefschrift. Zo onderzocht Besters de effectiviteit van de wisseling van een trainer/coach tijdens een seizoen. Hiervoor is data van de Engelse Premier League gebruikt in de seizoenen 2000/01 - 2014/15. Verder is er een studie over de toeschouwersaantallen in de Nederlandse Eredivisie in de seizoenen 2000/01 - 2015/16 waarin de vraag centraal staat of gedragseconomische principes de variatie kunnen verklaren in de toeschouwersaantallen binnen een seizoen. Tot slot analyseerde de promovendus de effecten van heterogeniteit in de teamsamenstelling op prestaties, waarvoor data uit het seizoen 2014/15 in de Nederlandse Eredivisie werden geanalyseerd.

Lucas Besters (Hulst, 1989) haalde in 2010 zijn BSc Economie en Bedrijfseconomie aan Tilburg University. Voor zijn academische prestaties, waaronder een scriptie over de verklaring van transferbedragen in het internationale voetbal in het seizoen 2005/06, ontving hij de Van Lanschot Scholarship. In januari 2012 studeerde hij af in de MSc Economics. Lucas was enkele jaren werkzaam als ondernemer, voor hij in september 2015, onder begeleiding van hoogleraar Jan van Ours en dr. Martin van Tuijl, met zijn promotieonderzoek startte. Zelf voetbalde Besters van zijn 14e tot 18e bij NAC Breda (jeugdopleiding) met onder meer de latere landskampioenen en bekerwinnaars Michiel Kramer (Feyenoord) en Abel Tamata (PSV).

Noot voor de pers

L.M. Besters (Lucas) promoveert op vrijdag 26 januari op het proefschrift Economics of Professional Football aan Tilburg University (Aula, 10.00 uur). Promotor: Prof. dr. ir. Jan van Ours. Co-promotor: Dr. Martin van Tuijl. Voor nadere informatie gelieve contact op te nemen met de promovendus: l.m.besters@tilburguniversity.edu , tel: 06-29326772.
Een recensie-exemplaar is aan te vragen via persvoorlichters@tilburguniversity.edu.