Onderbelichte klasse-identiteit in de sociologie van vitaal belang voor levensstijl
De constructie ‘sociale klasse’ heeft altijd een centrale plaats ingenomen in de sociologie. Klasse was een vitale factor waarmee keuzes en het gedrag van individuen kan worden verklaard. De laatste decennia is de zeggingskracht van het begrip klasse sterk afgenomen in de globaliserende wereld. De betekenis van klasse-identiteit daarentegen is als autonome verklarende factor in de sociologie aanzienlijk toegenomen. Dat stelt Lorenzo D’Hooge in zijn proefschrift, dat hij op 1 februari verdedigt aan Tilburg University.
Zowel de stromingen die het belang van (sociale) klasse verdedigen als ontkrachten, bleven klasse-identiteit zien als een afgeleide van klasse. Maar identiteit moet nu veel meer als een autonome factor beschouwd worden. Mind over matter. De manier waarop mensen de werkelijkheid ervaren en betekenis geven, heeft een veel diepgaandere impact op hun leven dan de werkelijkheid zelf. Geest boven materie.
- Zeggingskracht van fenomeen sociale klasse in sociologie sterk afgenomen -
Klasse-identiteit dominant
Op basis van diverse cultuur-sociologische en sociaal-psychologische theorieën formuleert de promovendus een alternatieve visie op sociale klassen waarbij identiteit geen afgeleide is van iemands klassepositie maar fungeert als een dominante autonome culturele factor. Met klasse-identiteit kunnen politieke, culturele en lifestylekeuzes van mensen vandaag de dag veel beter begrepen worden.
Lagere en hogere klasse
Onderzoek van D’Hooge bevestigde voor Europa en de VS dat gezondheidsverschillen en attitudes veel sterker verband houden met klasse-identiteit dan met sociale klasse an sich. Mensen met een lagere klasse-identiteit leven ongezonder, zijn ook minder gezond, gaan eerder dood, hebben een minder gevarieerde muzieksmaak en stemmen economisch linkser.
Een hogere klasse-identiteit gaat gepaard met economisch rechtser stemmen, een brede en diverse muzieksmaak, een gezondere levensstijl en een betere gezondheid en hogere levensverwachting.
Identificatie
D’Hooge identificeert drie redenen waarom klasse-identiteit dominant is ten aanzien van de keuzes die mensen maken en de gevolgen daarvan:
- De politieke voorkeur van mensen is vooral gebaseerd op hoe men eigenbelang ervaart, en eigenbelang is weer gebaseerd op de subjectieve perceptie van klasse;
- De muzieksmaak en keuzes in levensstijl en gezondheid (bewegen, alcohol drinken) worden gestuurd door de drang tot acceptie in de klasse waar mensen zich mee identificeren en niet noodzakelijk waar ze toe behoren.
- Keuzes omtrent voeding, sport, alcohol en roken, ingegeven door klasse-identiteit, hebben later (vaak onbedoelde maar reële) gevolgen voor cardiovasculaire gezondheid en leeftijd van overlijden.
Lorenzo D’Hooge (Brugge, 1990) studeerde Geschiedenis aan de universiteit van Gent, waar hij in 2012 zijn masterdiploma behaalde. Aan dezelfde universiteit behaalde hij aansluitend in 2014 zijn masterdiploma Sociologie. Vervolgens startte hij met zijn promotieonderzoek aan de Tilburg University. Momenteel werkt hij als docent en onderzoeker bij het departement Sociologie van de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences.
NOOT VOOR DE PERS
Lorenzo D’Hooge verdedigt zijn proefschrift getiteld Mind over Matter, Causes and Consequences of Class Discordance op vrijdag 1 februari 2019 aan Tilburg University (aula, 10.00 uur). Promotor: prof. dr. Peter Achterberg (dept. Sociologie, Tilburg School of Social and Behavioral Sciences).
Contact voor nadere toelichting bij de promovendus kan via: L.DHooge@tilburguniversity.edu of telefonisch 013-4663189. Een recensie-exemplaar of interviewaanvraag kan via persvoorlichters@tilburguniversity.edu.