Toezicht op handel in energiederivaten is te ondoorzichtig
Marktspelers in de handel in energiederivaten zijn vaak niet op de hoogte van het uitwisselen van hun bedrijfsgevoelige informatie door nationale en Europese toezichthouders, terwijl het essentieel is dat zij erop kunnen vertrouwen dat hun gegevens vertrouwelijk worden behandeld. Dat is een van de opvallendste bevindingen van mr. Liebrich Hiemstra, die op vrijdag 20 januari 2023 aan Tilburg University promoveert op het toezicht op de handel in energiederivaten. Ze doet diverse aanbevelingen om het markttoezicht te verbeteren.
Op de (grensoverschrijdende) handel in energiederivaten wordt toezicht gehouden door de EU-agentschappen ACER en ESMA in nauwe samenwerking met nationale toezichthouders van de EU-lidstaten. Marktdeelnemers zijn verplicht gegevens over hun handel in energiederivaten aan de toezichthoudende autoriteiten bekend te maken, ook als het om bedrijfsgevoelige informatie gaat. Deze gegevensuitwisseling vindt plaats op basis van de Regulation on Wholesale Market Integrity and Transparency (REMIT). De regeling maakt het verbod op marktmisbruik concreter voor de energiesector, wat essentieel is om een stabiele en ordelijke werking van de groothandelsmarkten voor energie te waarborgen.
Bevindingen
Promovenda Liebrich Hiemstra van TILT (Tilburg Institute of Law, Technology, and Society) bestudeerde de aard van de handel in energiederivaten, welke wetgeving van toepassing is en hoe het toezicht functioneert op nationaal en Europees niveau. Daaruit blijkt dat toezichthouders bij een vermoeden van marktmisbruik onderling informatie met betrekking tot de handel in energiederivaten kunnen uitwisselen, maar dat het niet altijd duidelijk is wat de wettelijke basis hiervoor is en welke rechtsmiddelen een marktpartij heeft om hier iets aan te doen.
Bovendien weten marktdeelnemers soms niet dat hun informatie bij toezichthoudende autoriteiten een vermoeden van marktmisbruik oplevert en als gevolg daarvan wordt gedeeld. De effectiviteit van de beschikbare rechtsmiddelen voor marktdeelnemers is dus twijfelachtig, aldus Hiemstra.
Daarnaast draagt de veelheid van toezichthoudende autoriteiten niet bij tot effectief toezicht, aangezien ACER niet bevoegd is om te handhaven en te sanctioneren, en andere nationale regelgevende instanties niet over de kennis beschikken om dat te doen gezien het grensoverschrijdende en sectoroverschrijdende karakter van de handel in energiederivaten.
Aanbevelingen
De toezichthouders zouden marktdeelnemers dan ook moeten informeren over het delen van hun gegevens met andere autoriteiten, aldus Hiemstra. Een dergelijke verplichting kan worden opgenomen in REMIT. Daarnaast zouden regels van vertrouwelijkheid en geheimhouding gelijk moeten zijn, ongeacht welke nationale of EU toezichthouder de informatie deelt en dat de Europese Commissie bindende regels voor nationale toezichthouders zou moeten opstellen over de wijze van samenwerking en het delen van informatie. Ook zou het Nationale Netwerk van Energieombudsmannen opengesteld moeten worden voor marktpartijen in plaats van alleen eindgebruikers.
Promotie
Mr. Liebrich Hiemstra promoveert op vrijdag 20 januari 2023 om 13.30 uur in de aula van Tilburg University. De promotie is te volgen via livestream. Titel proefschrift: Financial Supervision of Energy Derivative Trading: How do the principles of effectiveness, legality and judicial protection play out in the supervision and enforcement of information exchange in the field of energy derivative trading? A taxonomy. Promotores: prof. dr. L. Hancher, prof. dr. S.A.C.M. Lavrijssen.
Noot voor de pers
Neem voor meer informatie contact op met Liebrich Hiemstra via persvoorlichter Corine Schouten, tel. 013 - 466 2993 / c.h.schouten@tilburguniversity.edu). Een recensie-exemplaar van het proefschrift is op te vragen via persvoorlichting@tilburguniversity.edu.