Brabant-Collectie Startpagina 2

"Een snoepwinkel voor wie van Brabants cultureel erfgoed houdt"

Activiteitenverslagen Brabant-Collectie

Jaarlijks presenteert de Brabant-Collectie aan de Provincie Noord-Brabant een verslag van ondernomen activiteiten.

Hieronder leest u een korte weergave van dit verslag over het jaar 2022. Het volledige verslag en dat van de jaren ervoor treft u aan op de archiefpagina activiteitenverslagen.

Activiteitenverslag 2022

Inleiding

Na de coronapandemie was het in 2022 eindelijk weer mogelijk om activiteiten te gaan plannen met externe partners. Ook het lang voorziene bezoek van gedeputeerde Stijn Smeulders aan de Brabant-Collectie kon ingepland worden. Tevens kon nu de feestelijke heropening van het bibliotheekgebouw na de verbouwing plaats vinden.

Personeel

Het totale aantal medewerkers in vaste dienst bedroeg 6.70 fte. De formatie van vier verschillende afdelingen van de divisie Library & IT Services (LIS) heeft een omvang van in totaal 1.7 fte. Specifiek is 5.0 fte werkzaam bij de Brabant-Collectie. Verder zijn in 2022 bij de Brabant-Collectie vier vrijwilligers werkzaam geweest met een totale omvang van 0.8 fte. Een van de vrijwilligers is begin 2022 helaas overleden en een andere vrijwilliger is gestopt met zijn werkzaamheden voor de Brabant-Collectie.

Bibliotheek-Adviescommissie

De Bibliotheek Adviescommissie voor de Brabant-Collectie (BAC) is door omstandigheden pas voorjaar 2023 bijeen gekomen. Deze commissie telde in 2022 acht leden. Voorzitter was prof. dr. W.B.H.J. van de Donk, rector magnificus en voorzitter College van Bestuur Tilburg University. De in oktober 2022 aangetreden nieuwe directeur van LIS, ing. C.A.J.J. van Nispen, heeft ook zitting genomen in de BAC.

Beleidsontwikkelingen

In 2022 is geparticipeerd in het traject voor het nieuwe beleidskader van de Provincie “Levendig Brabant 2023-2030”. Er is op 1 november een eerste “heisessie” geweest met de medewerkers van de Brabant-Collectie. Onder leiding van twee externe begeleiders is op basis van deze nieuwe beleidskader gesproken over de toekomstige strategie.


Er is uitgebreid gewerkt aan samenwerking met partners. Zo is een nauwe samenwerking tot stand gekomen met de Staatsbibliothek Berlin voor het organiseren van een internationaal symposium in Tilburg over boekbanden in oktober 2023, genaamd de AEB Tagung (= Arbeitskreis für die Erfassung und Erschließung Historischer Bucheinbände).


Met de Vereniging voor Volkscultuur in de Lage Landen is een grensoverschrijdend onderzoek opgezet en uitgevoerd over het fenomeen “Bedelzingen”. De resultaten hiervan worden gepresenteerd op een symposium in voorjaar 2023.


Stichting Beeldmix Nederland en de Nederlandse Spoorwegen hebben de Brabant-Collectie benaderd met de vraag of er gezamenlijk een tentoonstelling kon worden georganiseerd op basis van het werk van Martien Coppens, de bekendste Brabantse fotograaf. Dit in het kader van een reeks van 12 tentoonstellingen in elke Nederlandse provincie, waarbij het werk van een historische Brabantse fotograaf belicht wordt door een hedendaagse Brabantse fotograaf. De tentoonstelling vindt plaats op Station Tilburg en op de campus van Tilburg University in de maanden september/oktober 2023.

Materieel beheer, conservering en restauratie

Digitalisering van de gedrukte collectie heeft niet plaats gevonden. Wel is verder gewerkt aan de voorbereidingen voor de migratie van de ARNO-database. Ook is werk verricht aan de Access-databases (kaarten en prentbriefkaarten) om in een traject overgezet te kunnen worden. De voorbereidingen om de OCLC-bestanden los van ARNO te kunnen importeren zijn begin 2022 gestart.


De in-huis digitalisering van foto’s en prentbriefkaarten van Tilburg en de metadatering van onder andere de fotocollecties Bijnen, Van Dooren, Guntlisbergen en Schellens zijn gecontinueerd.


Daarnaast zijn de boeken- en tijdschriftencollecties naar de nieuwe indeling in de compactuskasten op niveau 0 van de universiteitsbibliotheek terug geplaatst.

Collectievorming en -uitbreiding

In totaal groeide de collectie met 545 nieuwe titels, waarvan 426 titels via aankoop en 119 via schenking. Deze publicaties zijn geschonken door 21 verschillende personen c.q. instanties.


De Brabant-Collectie heeft de fotocollectie Jan Bijnen via aankoop van ruim 150 prentbriefkaarten weten uit te breiden.


Begin april 2022 is de fotocollectie Anton Schellens door zijn erfgenamen overgedragen aan de Brabant-Collectie tijdens een feestelijke bijeenkomst. Deze bijzondere collectie is een waardevolle aanvulling op de reeds aanwezige collecties van andere Brabantse fotografen.


Op 4 april 2022 is fotograaf Piet den Blanken overleden. Hij heeft bij zijn leven de intentie uitgesproken dat zijn fotocollectie aan ons zou worden geschonken. Er wordt overleg gevoerd met zijn zoon over de feitelijke overdracht.


Overdracht heeft plaats gevonden van dvd’s en enkele films uit de Brabant-Collectie aan het BHIC. Dit materiaal is verworven bij de start van de Film- en Fotobank Noord-Brabant. Maar omdat financiering van deze beeldbank in 2012 is beëindigd, is er ook gestopt met het verwerven van dit type materiaal. De Brabant-Collectie heeft geen geschikte fysieke opslag voor dergelijk materiaal en het BHIC is gestart met een beeldbank voor bewegend beeld. Op deze wijze blijft het materiaal beschikbaar voor de gebruiker.


Overdracht van de boekencollectie uit de opgeheven bibliotheek van het Noord-Brabants Museum aan de Brabant-Collectie heeft plaats gevonden.

Beschikbaarstelling, gebruiksbevordering en gebruik

Alle in 2022 verworven boeken en tijdschriften, zijn via de catalogus (WorldCat Discovery) ontsloten en in de bestaande collectie opgenomen. Van 545 beschrijvingen in de catalogus werden de gegevens aangevuld. Er werden 3.022 nieuwe beschrijvingen van boeken en tijdschriftartikelen toegevoegd aan BCfinder. Dit is inclusief een geringe afname omdat, door de overdracht van de film- en dvd-collectie ca. 300 titels zijn gedeselecteerd. Het feitelijk aantal nieuwe records is per saldo dus ca. 300 hoger.
 

Er zijn 706 prentbriefkaarten (Tilburg: 666 / Eindhoven: 40) en 41 vaandelontwerpen ontsloten. In de Access-databases zijn vooral correcties (2.280) doorgevoerd en aanpassingen gemaakt aan het format van de databases ten behoeve van de voorbereiding op de migratie. Het gaat hierbij om de Jegerings- en de kaartendatabase.


In 2022 is geen nieuwe release van de Instant Website (de basis software van BCfinder) van Erfgoed Brabant geïnstalleerd en geconfigureerd. Toegevoegd zijn Fotobank Gaston Remery met 134 foto’s uit zijn collectie en van Fotobank Jan van Giersbergen met 90 foto’s.
In totaal zijn in 2022 de verschillende webpagina’s van de Brabant-Collectie 12.042 keer bezocht. Het aantal gebruikers was 4.542, een afname van 247 gebruikers ten opzichte van 2021.
De verschillende databanken van de Brabant-Collectie zijn ook raadpleegbaar via Brabants Erfgoed. In 2022 is 8.563 keer naar een pagina van de Brabant-Collectie gekeken. Gemiddeld heeft men in 2022 zo'n 50 seconden gekeken naar objecten van de Brabant-Collectie.

Dienstverlening, communicatie en promotie

Na corona en de verbouwing van de bibliotheek kwamen de aanvragen voor rondleidingen in 2022 pas later op gang. In totaal hebben we toch nog voor 170 bezoekers een rondleiding mogen verzorgen.


In 2022 heeft de conservator geparticipeerd in een adviescommissie over het oprichten van een binderij-museum in Amersfoort.


In 2022 is verder gewerkt aan de voorbereidingen voor het maken van een korte promotiefilm, die we willen tonen via de website, tijdens rondleidingen en via andere kanalen.
Vanaf 2022 konden we gebruik maken van het grote nieuwe scherm in de bibliotheek, waarop wisselende presentaties te zien zijn geweest.


Gesprekken met de redactie van Univers, het onafhankelijke journalistieke medium van Tilburg University, hebben geleid tot afspraken over het maandelijks online plaatsen van artikelen over de erfgoedcollecties van Tilburg University. Daarbij wisselen de bijdragen van de universiteitsbibliotheek, de Brabant-Collectie en Stichting Academisch Erfgoed elkaar af.


In 2022 zijn 36 tweets geplaatst, 33 berichten op Facebook gezet en 31 blogberichten verschenen. Het aantal volgers op Twitter bedraagt 239 en op Facebook 249 volgers, hetgeen een lichte stijging is. Ook de blogberichten zijn wat meer bekeken, in totaal 19.444 keer. Eind 2021 werd een nieuwe blogreeks aangekondigd, getiteld “Wandelen door de Brabant-Collectie”. Onze medewerkster Jolanda van den Akker liep veertien etappes van het “Brabants Vennenpad”, een bewegwijzerde wandelroute van 258 km door het zuidoostelijke deel van onze provincie. Onderweg fotografeerde zij interessante locaties en weer terug bij de Brabant-Collectie zocht zij naar bijpassend historisch beeld- en kaartmateriaal. De blogberichten zijn daar een weergave van. De blogreeks werd eind december 2022 afgesloten.


Beeldredactionele werkzaamheden zijn verricht en foto’s zijn geleverd voor o.a. de tijdschriften Brabants Landschap, Devotionalia, In Brabant, Brabeau (o.a. Fotogids Jan de Laat) en De Gildetrom, evenals voor diverse publicaties op verzoek van auteurs en/of uitgevers.


Voor het tijdschrift In Brabant was onze conservator gedurende geheel 2022 lid van de redactie en heeft vier redactievergaderingen bijgewoond. Gelukkig is het ook in 2022 mogelijk geweest het voortbestaan van dit tijdschrift te realiseren. Tevens maakte de conservator in 2022 deel uit van de redactiecommissie van het tijdschrift Brabants Landschap.
 

Er is verder gewerkt aan een publicatie over het werk van de fotograaf Gaston Remery.


Op 29 november vond in ‘s-Hertogenbosch de boekpresentatie van het handschrift van Heurn plaats. Hierbij werd een speciaal exemplaar van deze publicatie overhandigd aan de bibliothecaris van de Brabant-Collectie. Het originele handschrift, dat in bezit is van de Brabant-Collectie, is bij die gelegenheid tentoongesteld. Aansluitend is het handschrift retour gekomen naar de Brabant-Collectie, nadat het een aantal jaren in bruikleen is geweest voor dit onderzoek en deze publicatie.
 

Voor publicaties, onderzoek, exposities, individuele klanten, communicatiedoeleinden, ontsluiting en conservering zijn 5.894 digitale reproducties gemaakt.