Collectie Groot-Seminarie Haaren
Groot-Seminarie Haaren
In 1972 kocht de bibliotheek van de toenmalige Theologische Faculteit Tilburg de historisch belangrijke, 100.000 banden tellende collectie van het groot-seminarie van het bisdom ’s Hertogenbosch. Van 1839 tot 1967 was deze gevestigd in Haaren (N-Br).
Geschiedenis
De stichter van dit Bossche seminarie was de Tilburger Antonius van Gils (1758-1834). Van Gils was sinds 1780 lector in de wijsbegeerte, en vanaf 1790 hoogleraar in de godgeleerdheid aan de Leuvense universiteit. Toen die in 1797 door de Fransen werd vernield en gesloten, vluchtte hij, met medeneming van een gedeelte van de universiteitsarchieven. Zijn uit Leuven meegenomen boeken vormden de grondslag van de groot-seminariebibliotheek. Daaronder bevonden zich ook zeven van de totaal 134 kostbare Haarense handschriften. Een aanzienlijk deel van het boekenbezit was afkomstig van zijn vriend Jacobus Goyers (1719-1809), kanunnik van het aartsbisdom Mechelen. Deze heeft veel Belgische kloosterbibliotheken gered. Van Gils en zijn opvolger wisten na het ineenstorten van het Ancien Régime ook veel oude boeken uit gesloten kloosters te verwerven, grotendeels uit de zeventiende en achttiende eeuw.
Ook de bibliotheek van prof. Th. Goossens (1882-1970), medestichter van de Katholieke Hogeschool te Tilburg, kwam in Haaren terecht, evenals de boekenverzameling van de Bossche priester Wouter Lutkie (1887-1968).
Van de handschriften afkomstig uit Haaren is een gedrukte catalogus verschenen van de hand van J. v.d. Ven, Handschriften en handschriftfragmenten in het bezit van de Theologische Faculteit Tilburg, Tilburg, 1990.
Aantallen
De collectie bevat thans ruim 200 handschriften, bijna 100 incunabelen (boeken uit de eerste tijd van de boekdrukkunst, vóór 1501) en zo'n tweeduizend zestiende-eeuwse drukken. In de Haarense collectie bevinden zich ook veel boeken over de geschiedenis van Brabant.