“Wetenschap beoefen je niet alleen”

Stiekem doen we al meer aan team science dan we zelf denken, want wetenschap beoefen je niet alleen. Het is de onderzoeker die zijn of haar collega introduceert in zijn of haar netwerk. Het is het onderzoek dat voortbouwt op resultaten en bevindingen van anderen.”

Faciliteren en stimuleren

Nicola vult aan: ”Team science stimuleren vraagt om vertrouwen, want is geen rechte lijn met een meetbare opbrengst en een afgemeten tijdspad. Maar in het strategisch plan van onze faculteit staan die multidisciplinariteit en samenwerking expliciet genoemd. En: de maatschappij vraagt er ook om. Daarom faciliteren en stimuleren wij als leidinggevenden vooral. Zowel binnen teams, buiten het departement en over de grenzen van de universiteit heen.”

Alleen door samenwerking over de grenzen van disciplines heen kunnen dergelijke grote vraagstukken worden bestudeerd.

“Grote vraagstukken kunnen we alleen oplossen door ze breed te benaderen. Een goed voorbeeld hiervan is ‘Constitutionalizing in the Anthropocene’. Dit project richt zich op een van de meest urgente uitdagingen van onze tijd: de catastrofale aantasting van het milieu en het veranderend klimaat door de mens. Dit tijdperk, het Antropoceen, tart en zet de bestaande bestuurlijke en wettelijke kaders op zijn kop. Binnen dit project werkt een flink aantal wetenschappers met verschillende disciplinaire achtergronden samen, waaronder bestuurskunde, milieurecht, rechtsfilosofie en Europees en internationaal recht. Zij onderzoeken de rol van recht en bestuur in dit tijdperk. Alleen door samenwerking over de grenzen van disciplines heen kunnen dergelijke grote vraagstukken worden bestudeerd.”

Praktische aanpak met financiële incentives

Terug naar faciliteren en stimuleren. Hoe doet Nicola’s departement dat? “We pakken het praktisch aan”, vertelt ze. “We brengen mensen actief bij elkaar en kijken hoe we verbanden kunnen leggen. Dit doen we met name via de band van het Signature Plan Global Law and Governance dat wij als departement trekken. Binnen dit Signature Plan worden onderzoekers gestimuleerd om vanuit hun eigen expertise bij te dragen aan gezamenlijke onderzoeksthema’s en tegelijk ook geïnspireerd te worden door het werk van hun collega’s en nieuwe verbanden te leggen.

Voor bijeenkomsten vragen we collega’s dan ook om sprekers uit te nodigen die een brede groep aanspreken. En er zijn financiële middelen beschikbaar voor multidisciplinaire plannen.” Daarnaast vindt Nicola het belangrijk dat Tilburg Law School en de universiteit bekijken met welke incentives zij de cultuuromslag kunnen versnellen. Tilburg Law School heeft daarin al belangrijke stappen gezet: Zo worden onderzoekers niet langer ‘afgerekend’ op het aantal publicaties door middel van een puntensysteem en wordt het incentive beleid uitgebreid om nieuwe onderzoeksinitiatieven en samenwerking binnen de Signature Plans te ondersteunen. “De oude prikkels beloonden vaak nog met name de individuele prestaties. Het is goed om te zien dat het Faculteitsbestuur van Tilburg Law School zich inzet om andere keuzes te maken die de belofte van Erkennen & Waarderen waar helpen maken.”

Aansprekende praktijkvoorbeelden

Mooi voorbeeld van een interdisciplinair onderzoeksproject dat team science inzet, is CONTRA. Merlijn hierover: “Dit omvangrijke project gaat over conflicten bij stedelijke transformaties, gekoppeld aan klimaatverandering. Een belangrijk maatschappelijk onderwerp. Het verenigt recht en bestuurskunde en we maken ook gebruik van kunst. De projectpartners bestaan uit steden, universiteiten, theatermakers en nationale organisaties. We pionieren binnen dit onderzoek met een nieuw model van Living Labs (‘Drama Labs’), een theatermethode waarmee we experimenteren met productief conflict.”

Een ander mooi project is BOLSTER, dat onderzoek doet naar de impact van de European Green Deal op gemarginaliseerde groepen. Nicola: ‘Hierbij zijn 12 onderzoekspartners betrokken en 23 projectpartners uit de Europese Unie, waaronder kennisinstellingen, overheden, ngo’s en partners uit het bedrijfsleven. Vanuit verschillende perspectieven werken we aan een groot maatschappelijk onderwerp.”

Kiezen voor cultuurverandering

Nicola staat pal achter de koers van haar departement en faculteit. “We kiezen bij TLS bewust voor deze cultuurverandering. Het is daardoor ook geen vrijheid blijheid. Wij zijn ervan overtuigd dat deze manier van werken toegevoegde waarde heeft voor onderzoekers, de universiteit en de maatschappij. Daarom geven we binnen ons departement deze ontwikkeling de ruimte. We zijn nog zoekende hoe we dit thema duurzaam kunnen verankeren bij P&TD-gesprekken zonder dat we hiermee een nieuw rigide systeem creëren.”

Steun

Nicola voelt de steun vanuit de Tilburg Law School en de universiteit. “We zijn geen eiland, we kunnen niet in ons eentje de koers van de hele universiteit wijzigen. Daar is meer voor nodig. Het is positief dat er door Erkennen & Waarderen meer aandacht is voor de meerwaarde van samenwerking. Ik kijk reikhalzend uit naar de implementatie van alle plannen.”