Frank van Pamelen: Waarden

Alles van waarde is weerloos. Schreef Lucebert in 1954. Europa bestond toch nog niet. Nou ja, het stond wel op de kaart, natuurlijk. En het was wel min of meer erkend als werelddeel. Maar samenhang ho maar. Er waren alleen wat regionale verdragen hier en daar, en iets groters met kolen en staal, maar dat was het dan wel. Europees voetbal bestond nog niet, om maar een idee te geven. Dat kwam pas in de tweede helft van de jaren ’50. Net als de EEG. Een puur economisch samenwerkingsverband. Pas na de ondertekening van het Verdrag van Maastricht, in 1992, zocht men naar meer gezamenlijke waarden dan alleen die rond handel. Maar echt veel is er eigenlijk niet veranderd. Europese normen en waarden worden nog steeds vooral (lees: alleen maar) in geld uitgedrukt. Sterker nog: we zijn ons geld euro gaan nóémen. Om aan te geven waar het uiteindelijk allemaal om draait. We doen te weinig aan het klimaatprobleem, omdat het vooralsnog meer geld kost dan opbrengt. We doen amper iets aan de ontwikkeling van andere werelddelen, omdat het voor ons economisch veel beter is om al te akelig opkomende economieën weg te concurreren met Europese subsidies. Eénderde van alle EU-geld gaat naar onze eigen landbouw. Europese boeren dumpen zoveel gesubsidieerd melkpoeder op de Afrikaanse markt dat lokale veehouders in Burkina Faso, om maar een van de armste landen ter wereld te noemen, geen schijn van kans hebben. Voor zover er al sprake is van een ‘Europese waarde’, lijkt het vooral te gaan om de waarde van de Europese munt. Ik ben benieuwd hoe dat nieuwe expertisecentrum daarmee om weet te gaan. Ik hoop dat ze zich daar vol overtuiging gaan storten op álles van waarde. En dat alles van waarde een keer niet weerloos is.

Publicatiedatum: 12 mei 2022