‘We moeten doorgaan met ondersteuning van de Afghaanse bevolking’

Vorige maand lieten de Taliban weten dat meisjes geen onderwijs meer op school mogen volgen. Een humanitaire ramp dreigt door voedseltekort, 9 miljoen Afghanen ontvingen VN-voedselhulp begin dit jaar. Het westen keert het land de rug toe. En er wordt gevochten. Kan zijn fabriek nog functioneren?

"De fabriek draait. Wij opereren in een economie waar mensen geen geld hebben, er worden geen salarissen meer uitbetaald, banken zijn gesloten. Het geld is bovendien sterk gedevalueerd en er is geen provincie waar geen honger wordt geleden. Veel ondernemingen zijn gesloten na de machtsovername door de Taliban, omdat de eigenaren naar het buitenland zijn vertrokken."

Voelt als familie

"Gelukkig kunnen wij wel doorgaan omdat de fabriek plaatselijk wordt beheerd. Mijn oorspronkelijke idee was om lokale mensen op te leiden om de fabriek te managen. Zij hebben de verantwoordelijkheid ter plekke en kunnen zelf problemen oplossen, nu ik het land moeilijk kan bezoeken. En ze innoveren, zetten nieuwe stappen, staan niet stil, dat is heel belangrijk. Het voelt als mijn eigen familie, met een eigen bedrijf. Van één fabriek kunnen heel veel mensen profiteren. Er zijn 25 medewerkers, die hebben elk een veelvoud van gezinsleden die ze moeten onderhouden. Vergeet ook de 130 boeren niet die melk verkopen. En de winkeliers die aan de handel verdienen. Vanwege hen allemaal moet deze fabriek door blijven draaien."

Hij hoopt dat de onderneming uiteindelijk helemaal zonder hem kan: "Zo had ik het ooit uitgetekend, toen ik op de bibliotheek van Tilburg University zat te werken."

Mirwais wordt soms vreemd aangekeken, het runnen van een zuivelfabriek in een conflictgebied ligt niet voor de hand. Maar hij had tijdens een bezoek gezien dat alle zuivel geïmporteerd werd en vond dat deze ook lokaal kon worden geproduceerd. Yoghurt is een belangrijk onderdeel van de Afghaanse cuisine. "Mensen proberen me in hokjes te stoppen, er zijn maar twee smaken: of in de private sector of ontwikkelingshulp. Dat is jammer. Als je als ngo opereert, dan heb je een bepaald budget en als dat op is, dan stopt het project ook. Salarissen worden nooit uitbetaald. En als je geen winst maakt, ben je weg. Er worden miljoenen aan ontwikkelingshulp gestuurd naar arme landen, maar de situatie verandert niet. Goed bedoelde hulp gaat vaak mis. Ik zie veel meer in een combinatie: bedrijfsvoering én ontwikkelingsondersteuning. De oplossing ligt niet in ontwikkelingshulp met kortlopende vaste budgetten, maar door meer naar de lange termijn te kijken en banen te creëren."

Nederland moet in dialoog blijven met machthebbers

Hij heeft duidelijke ideeën over hoe Nederland de bevolking kan ondersteunen. "De Afghanen zijn hard getroffen door de oorlog. Er is niemand die niet iemand heeft verloren. Een groot deel van de bevolking is ontevreden met de taliban en die kunnen niet regeren als ze de steun van de lokale mensen niet hebben. Deze oorlog is onhoudbaar, mensen willen verder met hun leven. Nederland moet in dialoog blijven met de machthebbers, en de rechten van vrouwen en minderheden aan de orde stellen. En de (voedsel)hulp moet doorgaan in het belang van de armsten. In de afgelopen twintig jaar heeft Nederland meegeholpen met het opzetten van organisaties voor onderwijs, gezondheidszorg, landbouw. Laat Nederland voortbouwen op de successen en zich niet terugtrekken. Zo is er een Landbouwschool gebouwd samen met Wageningen University & Research bijvoorbeeld, blijf die steunen. Anders is al die kennisoverdracht voor niets geweest."

Het goede voorbeeld geeft hijzelf; hij zal zijn bijdrage aan zijn geboorteland verder uitbreiden en heeft een nieuw plan: "Een nieuwe productielijn om ondervoeding tegen te gaan. Ondervoeding is een ‘silent killer’, als de moeder weinig voedingsstoffen binnenkrijgt, ontwikkelt een baby zich fysiek en mentaal ook minder goed. Het kind zal in de toekomst moeilijker kunnen werken en hij of zij legt meer beslag op de zorg in het land. Nu al voegen we extra vitaminen toe aan de yoghurt. Misschien dat we dat verder gaan ontwikkelen. Zo wil ik mijn geboorteland blijven ondersteunen." Of de nieuwe projecten van grond komen, hangt erg af de veiligheidssituatie in het land en het vinden van financiering. Maar hij blijft optimistisch.

Mirwais heeft veel gehad aan zijn studie aan Tilburg University en heeft mooie ervaringen opgedaan. Hij ziet graag meer aandacht voor ondernemerschap in het curriculum. "Studenten met ambitie om ondernemer te worden, moeten alle tools en mogelijkheden krijgen. De toekomstige uitdagingen zoals wereldhonger, armoede in de ontwikkelingslanden en klimaatverandering vraagt out-of de box aanpak. Tijdens mijn studieperiode heb ik die begeleiding deels gemist. Tilburg University hoort daar meer aandacht voor te hebben. De tijd dat alle jongeren alleen voor multinationals gingen is allang voorbij."

Publicatiedatum: 13 mei 2022