Kankerpatiënt optimistisch

Beter leven met neuropathie door acceptatie en optimisme

Wetenschap Werkt 2min. Femke Trommels

Na chemotherapie, heeft zo’n 70% van de patiënten last van pijn, doofheid en tintelingen in handen, vingers, voeten en tenen. Voor 30% is deze vorm van neuropathie zelfs chronisch. ‘Deal with it’ is vaak de boodschap. “Het is belangrijk dat er iets komt voor deze mensen” vinden onderzoekers Cynthia Bonhof en Daniëlle van de Graaf. In hun zoektocht stuitten zij op de kracht van acceptatie en optimisme. “Dit maakt klachten helaas niet minder, maar helpt wel om een betere kwaliteit van leven te ervaren.”

Uit de wetenschappelijke literatuur en biosociale modellen blijkt dat persoonlijkheidskenmerken een rol spelen in hoe je omgaat met klachten. Maar ook: hoe sta je in het leven? Hoe ga je om met tegenslag? “De antwoorden op die vragen, zijn een belangrijke indicatie voor hoe mensen omgaan met neuropathie”, legt Cynthia Bonhof uit. “Deze aandoening komt veel voor bij kankerpatiënten. Het is belangrijk dat er iets komt waarmee deze mensen geholpen zijn.”

Optimisme

Cynthia onderzocht specifiek de rol van optimisme. Helpt een positieve levenshouding klachten verminderen? “Optimisme vermindert de neuropathie helaas niet, maar het is wel te relateren aan een beter ervaren kwaliteit van leven. Wanneer mensen last hebben van angst en depressie verdwijnt het effect van optimisme echter. Mogelijk komt dat doordat mensen met een laag optimisme, angst of depressie, manieren hebben ontwikkeld van omgaan met neuropathie, die niet optimaal voor ze zijn. Bijvoorbeeld het eerder denken in ‘rampen’, bepaalde situaties gaan vermijden (zoals wandelen) of veel moeite hebben de situatie te accepteren. We noemen dat ‘maladaptieve copingstijlen’. Mogelijk zouden we meer moeten sturen op het verbeteren hiervan.

Optimisme vermindert de neuropathie niet, maar kan wel de kwaliteit van leven vergroten

Zelfmanagement

Leren leven met blijvende klachten en ervoor zorgen dat je kunt blijven doen wat jij écht belangrijk vindt. Dat staat centraal bij Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Een vorm van therapie die steeds meer voet aan de grond krijgt naast de geijkte cognitieve gedragstherapie. “We weten dat deze vorm van hulp goed werkt bij andere soorten chronische pijn”, vertelt Daniëlle van de Graaf. “Pijn heeft veel impact op het dagelijks leven. Maar ieder type pijn leidt tot andere manieren van omgaan met die pijn. Daarom ontwikkelen we samen met patiënten en experts een online training, speciaal voor mensen met neuropathie na chemotherapie. We hopen dat mensen met behulp van deze zelfmanagement tool minder beperkingen zullen ervaren, ondanks hun klachten.”

Meer onderzoek

Binnen Tilburg University houdt een groep enthousiaste bevlogen onderzoekers zich bezig met onderzoek naar de psychosociale gevolgen van kanker. Zij werken samen om inzicht te krijgen in psychologische en biologische processen achter bijvoorbeeld vermoeidheid, angst en pijn. 

Ontdek onderzoek naar kanker bij Tilburg University

Publicatiedatum: 3 februari 2022