Werken op afstand werkt niet voor iedereen
Sinds het begin van de coronapandemie is thuiswerken voor veel werknemers een onontkoombare realiteit. Nu het ergste voorbij lijkt, staan veel organisaties voor de vraag: wat nu? “Het antwoord daarop kan niet one size fits all zijn”, zegt sociaalpsycholoog Tony Evans. “Tijdens de pandemie speelden persoonlijkheidskenmerken een belangrijke rol in hoe mensen presteerden en hoe ze zich voelden tijdens het thuiswerken. We zagen dat werken op afstand geen oplossing is die voor iedereen werkt. Organisaties moeten overwegen om flexibele hybride werkopties aan te bieden, zodat werknemers een werkomgeving kunnen kiezen die bij hun persoonlijkheid past.”
Toen de pandemie begon, zat iedereen in hetzelfde schuitje. Visionairs, organisaties en journalisten debatteerden al vroeg over thuiswerken en of dit in het algemeen goed of slecht is. “Ondertussen zag ik in mijn persoonlijke omgeving mensen heel verschillend reageren op thuiswerken”, zegt Tony Evans. “Sommigen leefden op en anderen kwijnden weg. Dit was deels te wijten aan verschillende thuissituaties. Maar persoonlijkheidskenmerken leken ook de werkprestaties en het welzijn te beïnvloeden.”
v.l.n.r.: Tony Evans, Christina Meyers, Philippe van de Calseyde en Olga Stavrova
Snelkookpan
Samen met collega sociaal psycholoog Olga Stavrova en organisatiedeskundigen Christina Meyers (Human Resource Studies) en Phillipe van de Calseyde (Organisatiegedrag, Universiteit Eindhoven) onderzocht Tony Evans de rol van persoonlijkheidskenmerken op werkprestaties en welzijn bij thuiswerken tijdens de pandemie. “Werken op afstand is er altijd geweest, maar het werd vooral gedaan door mensen die er bewust voor kozen om altijd vanuit huis te werken en die dus meestal blij waren met hun keuze. Logischerwijs ontbrak er iets in de discussie: wat gebeurt er als mensen die gewend zijn aan de traditionele kantooromgeving plotseling gedwongen worden om thuis te werken? Om daar achter te komen, voerden wij - onder hoge druk - een cross-departementaal en ‘cross-universitair’ onderzoek uit. Dat bleek heel waardevol, want door de verschillende perspectieven in het team, konden we snel werken en een dieper inzicht krijgen in de rol van persoonlijkheidskenmerken in een onvoorspelbare werksituatie.”
Gegevens over de impact van werken op afstand op werkprestaties en welzijn van individuen ontbraken
Chaos past niet
Twee persoonlijkheidskenmerken voorspelden veranderingen in werkprestaties en welzijn in de loop van de tijd: extraversie en consciëntieusheid. “Het zal je misschien niet verbazen dat zeer extraverte mensen het niet prettig vinden om thuis te blijven en sociale interactie te missen. Verrassender is de bevinding dat mensen die sterk consciëntieus zijn óók moeilijkheden ervaren. Hun werkprestaties en welzijn namen in de loop van de tijd af. Meestal werken consciëntieuze mensen goed onder allerlei omstandigheden. Het is een zeer wenselijke eigenschap voor werkgevers: consciëntieuze mensen zijn betrouwbaar, volgen de regels en halen hun deadlines. Deze voorkeur voor structuur kan ook een deel van de verklaring zijn; deze mensen houden over het algemeen van duidelijke regels. De chaos die gepaard gaat met een pandemie past daar niet in.”
Thuiswerken tijdens de pandemie leek vooral stressvol voor consciëntieuze mensen
Luister en geef opties
Organisaties maken nu plannen voor de toekomst. “Vooral in de VS en het VK zie je extremen aan beide kanten van het spectrum. Aan de ene kant de traditionele bedrijven die niet kunnen wachten om terug te gaan naar de oude gewoontes en die werknemers nu al dwingen terug naar kantoor te komen. Aan de andere kant de kleine en wendbare bedrijven, vooral in de technologie, die volledig op afstand willen blijven. In het midden is er een grote groep werkgevers die worstelt met het maken van regels voor hybride werken.”
Ik wil benadrukken dat individuele verschillen een grote rol spelen
“Op basis van ons onderzoek is mijn advies om opties te geven en naar je medewerkers te luisteren. Hybride werken is niet one size fits all. Ik kan niet genoeg benadrukken dat individuele verschillen een grote rol spelen in werkprestaties en welzijn. Daarbij: voorkeuren kunnen - en zullen - in de loop van de tijd veranderen. Flexibiliteit is de sleutel. Daarbij is het goed om te beseffen dat eigenschappen zoals extraversie en consciëntieusheid, niet altijd goed of slecht zijn: verschillende eigenschappen gedragen zich anders in verschillende situaties. Denk dus niet te zwart-wit.”
Follow-up
De resultaten van dit onderzoek zijn afkomstig van een grote internationale steekproef van telewerkers uit voornamelijk het VK en de Verenigde Staten. “We hebben deze mensen vier maanden gevolgd. Ze begonnen met een persoonlijkheidsvragenlijst. Vervolgens vroegen we hen elke maand naar hun recente werkprestaties en welzijn en we volgden maandelijks of ze beter, slechter of hetzelfde bleven. We zagen dat ervaringen van werknemers tijdens de eerste maanden van de pandemie zeer snel veranderden. En dat overheidsmaatregelen, zoals lockdowns of vaccinatiestrategieën, mogelijk ook een belangrijke rol speelden in hoe mensen zich voelden over hun werksituatie. Vanuit onderzoeksperspectief was het was heel interessant en belangrijk om deze mensen op verschillende momenten in de tijd te volgen, juist omdat ervaringen zo veranderlijk zijn.”
‘Cross Cutting Themes: onderzoek met maatschappelijke relevantie
Het onderzoeksproject dat Tony Evans en zijn collega's uitvoerden, ligt op het snijvlak van sociale psychologie, organisatiegedrag en human resource studies. Het is onderdeel van het thema Adaptive Societies, Organizations and Workers, een van de drie Cross Cutting Themes binnen het Herbert Simon Research Institute (HSRI) van de Tilburg School of Social and Behavioural Sciences. Dit onderzoeksinstituut is opgericht om multidisciplinaire samenwerking binnen de sociale wetenschappen (TSB) van Tilburg University te stimuleren en te financieren. Het onderzoek is gefinancierd uit de zogenaamde seed-financiering die de HSRI jaarlijks beschikbaar stelt voor interdepartementale onderzoeksprojecten binnen TSB. Het doel is om maatschappelijk relevant onderzoek mogelijk te maken dat raakt aan brede vraagstukken die vanuit verschillende onderzoeksdisciplines moeten worden onderzocht. Aanpassingsvermogen is een van deze thema's. Lees meer op de website van de Cross Cutting Themes.
Publicatiedatum: 12 oktober 2021