Interview met Björn Henkes, behandelcoördinator Penitentiair Psychiatrisch Centrum Scheveningen

Meteen naar:

Hoe denk je terug aan je tijd op Tilburg University?  

"De overstap van de middelbare school naar de universiteit vond ik aanzienlijk. De mate van zelfstandigheid en wijze waarop je zelf op onderzoek uit mocht om zaken te begrijpen, was echt heel anders. Ik denk terug aan een onzekere periode aan de start van mijn studie, waarbij ook een andere manier van leren verwacht werd die ik mezelf nog eigen moest maken.

Aan de andere kant was de universiteit ook erg gestructureerd als het ging om het aanbieden van cursussen, tentamenweken en hoe in te schrijven voor werkgroepen, wat de nodige houvast bood. Na meer gewend te zijn geraakt aan de manier van leren, meer contact te krijgen met medestudenten en mijn plek gevonden te hebben, beviel het studeren me prima."

"Het lukte me goed om kritischer en wetenschappelijk te gaan denken. De wijze van toetsing is iets wat me altijd minder goed beviel. Immers ging dit vaak over het repliceren van droge stof en feitjes, waarbij ik de koppeling met de praktijk erg miste. Tegen het einde van de bacheloropleiding en in mijn master, werd het me duidelijker waar ik het voor deed. Al met al ben ik erg tevreden met mijn tijd op Tilburg University en waar het me gebracht heeft."

Hoe was de overgang van studie naar werk?

"Ik vond het lastig om de verbinding te zien tussen de theorie en de praktijk als een psycholoog die behandelingen geeft, immers bestond de studie psychologie destijds vooral uit theorie.  Tijdens mijn masterstage heb ik wel veel geleerd, maar ik kan me ook herinneren dat ik me een lange tijd onvoldoende vaardig voelde om zelfstandig mensen te kunnen behandelen. Ook na de studie heeft dit de nodige tijd gekost. Wat daarbij niet heeft geholpen, was dat je in die tijd moeilijk aan een baan kwam als basispsycholoog. Men zocht toen vooral naar GZ-Psychologen of Psychotherapeuten. Na verscheidene sollicitatiegesprekken, trad ik uiteindelijk in dienst bij DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen). 
 
Overigens speelt ook mee dat je als basispsycholoog eigenlijk nooit zelfstandig behandelt als het verzekerde zorg betreft. Er is altijd iemand eindverantwoordelijk voor je werkzaamheden. Aan de ene kant is dat natuurlijk mooi, want je kunt als basispsycholoog echt wel wat, maar het is fijn om nog een “senior” te hebben om op terug te vallen.  Gaandeweg ik meer ervaring op deed, werd het gemakkelijker om bestaande kennis toe te passen of simpelweg te weten waar ik de juiste informatie kon vinden om te gebruiken in mijn behandelingen. Zoals studenten geneeskunde de co-schappen hebben, zo is er voor basispsychologen de GZ-opleiding (of eventueel de opleiding tot Psychotherapeut). "

"De GZ-opleiding werd aan mijn opleidingsgroep vergeleken met je rijbewijs. Als je dit diploma hebt, mag je zelfstandig aan het werk. Voorafgaand aan mijn studie aan de universiteit was ik niet op de hoogte dat dergelijke vervolgopleidingen “nodig” waren om verdere stappen in je carrière te kunnen maken. Inmiddels zijn de tijden wel veranderd en is het gemakkelijker voor basispsychologen om aan het werk te kunnen en ervaring op te doen. Dit is dan ook een mooie opstap voor een eventuele vervolgopleiding."

Kun je je werkzaamheden omschrijven?  

"In het PPC (Penitentiair Psychiatrisch Centrum) hebben we te maken met gedetineerden met psychiatrische stoornissen, zoals een psychose, een persoonlijkheidsstoornis, cognitieve beperkingen en/of verslavingsproblematiek. Als behandelcoördinator ben ik regiebehandelaar over een of meerdere afdelingen van 12 patiënten per afdeling en eindverantwoordelijk voor de gegeven zorg (denk aan het inschakelen van een psychiater, indiceren van (vak)therapie) gedurende het verblijf in het PPC.

Hiernaast streven we naar een goede aansluiting op GGZ-instellingen na de detentieperiode en spannen we ons in om te werken aan het beperken van het recidiverisico. Tevens stuur ik samen met een afdelingshoofd een team van ZBIW’ ers (Zorg en Behandeling Inrichtingswerkers) aan, als het gaat om de zorg op de afdeling en hoe zij kunnen bijdragen aan de behandeling die de patiënten nodig hebben.

Ook werk ik nog als behandelaar en geef ik patiënten individueel behandeling, soms ook in een groep. De meeste behandelingen die ik geef zijn EMDR en Cognitieve Gedragstherapie. Hiernaast ben ik de basiscursus Schematherapie aan het afronden en kan ik hier ook gebruik van maken in mijn behandelcontacten. Daarnaast fungeer ik als supervisor voor een groep basispsychologen, geef ik werkbegeleiding aan basispsychologen die in opleiding zijn tot GZ-Psycholoog en probeer ik geregeld kennis te delen die ik opgedaan heb op congressen of tijdens cursussen."

Hoe ziet een typische werkdag of werkweek eruit?  

"Een werkdag loopt vaak anders dan ik voor ogen heb.  De werkomgeving binnen DJI is namelijk erg dynamisch. Tijdens een gemiddelde werkweek begin ik kort op de afdeling om te kijken hoe de sfeer is, of er vragen voor mij zijn als behandelcoördinator en welke zaken spoed hebben. Per afdeling zijn er wekelijks behandelplanbesprekingen, waarbij we ook gebruik maken van risicotaxatie, multidisciplinaire overleggen omtrent de zorg op de afdeling en nazorg en regelmatige afstemming met betrokken disciplines.

Het kan voorkomen dat ik met spoed een patiënt moet spreken, omdat er wat aan de hand is, of als er een incident is geweest. Ook kunnen er gesprekken op een observatiecel plaatsvinden. Dan heb ik ook nog vaste afspraken staan omtrent behandelingen die ik geef en zijn er nog andere overlegmomenten waar je als behandelcoördinator gewenst bent. Daarnaast moet ik ook tijd vrijhouden voor de supervisie en werkbegeleiding die van mij gevraagd wordt."

"Mogelijk klinkt dit als een hele drukke opsomming, waarbij je je kunt afvragen of dit allemaal wel te redden valt in je eentje. Dat is juist het mooie aan dit werk. Je dag ziet er bijna nooit uit zoals je hem gepland hebt. Er komen zaken tussendoor, er gebeuren onverwachte dingen en dat houdt het dynamisch. Ik vind het ook een groot voordeel dat het hele DSM 5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) aan problematiek voorbij kan komen op je werk en dat je op die manier altijd breed georiënteerd blijft. Ik kan erg genieten van deze dynamische en drukke omgeving waar je bijna nooit stil kunt zitten. Het vergt een hoop flexibiliteit en veerkracht. Helaas is het dus niet voor iedereen, maar als het je bevalt, gaat het zeker niet vervelen."