Commissaris in het Familiebedrijf
Als lid van de raad van commissarissen, raad van advies of stichting administratiekantoor binnen een familiebedrijf loopt u tegen dilemma’s aan die uniek zijn voor dit type bedrijf. De overlap tussen bedrijf, familie en eigendom zorgt voor een breed scala aan uitdagingen. U heeft te maken met vraagstukken op bedrijfskundig, economisch, juridisch, fiscaal, psychologisch en sociaal vlak. Reden genoeg voor Tilburg Institute for Family Business (TiFB), onderdeel van Tilburg University, om de leergang Commissarissen in het Familiebedrijf aan te bieden. In vier modules, verspreid over acht dagen, vergroot u niet alleen uw vakinhoudelijke kennis, maar versterkt u ook de benodigde competenties. Zo heeft u alle handvatten om de rol van commissaris in een familiebedrijf optimaal te vervullen.
Schrijf je in voor de inspiratiesessie over deze Post-master.
Commissaris in het Familiebedrijf in het kort
- Start: 2023
- Duur: 8 dagen
- Prijs: € 9.950,- (alumni van Tilburg University krijgen 10% korting)
- Plaats: Tilburg (Tilburg University campus)
- Taal: Nederlands
Wat maakt dit programma uniek?
- Als enige executive programma in Nederland richten wij ons op commissarissen van familiebedrijven. Als commissaris in zo’n bedrijf heeft u een uitdagende positie: u heeft in feite te maken met drie met elkaar interacterende en soms conflicterende systemen: de familie, het bedrijf en het eigendom. Daarom richt dit programma zich op de soms ingewikkelde dilemma’s waar u in uw rol als commissaris tegenaan loopt. Indien u reeds toezichthoudende ervaring heeft dan kunt u ook deelnamen aan dit programma.
- Het programma wordt verzorgd door het Tilburg Institute for Family Business (TiFB) van Tilburg University. TiFB is een multidisciplinaire onderzoeksinstituut van Tilburg University waar onderzoekers en docenten van Tilburg Law School, Tilburg School of Economics and Management en Tilburg School of Social and Behavioral Sciences de krachten bundelen rondom vraagstukken binnen het familiebedrijf. De docenten in het programma Commissaris in het Familiebedrijf hebben stuk voor stuk veel kennis en ervaring op het gebied van familiebedrijven en de rol van de commissaris. Bovendien komen de docenten uit verschillende disciplines en zorgen zij samen dat alle relevante kennis aan bod komt. Kortom, bij Commissaris in het Familiebedrijf kunt u rekenen op een programma met een sterke academische basis.
- Iedere dag wordt afgesloten met een praktijkspreker uit een familiebedrijf die de theoretische kennis illustreert aan de hand van eigen ervaringen in het familiebedrijf. Sprekers bieden verschillende praktische perspectieven op het familiebedrijf, bijvoorbeeld vanuit hun rol als toezichthouder bij een familiebedrijf, als voorzitter van een familie STAK, als beoogd of effectief opvolger, of als financier van een familiebedrijf.
- Commissaris in het Familiebedrijf vergroot niet alleen uw kennis, maar ook uw competenties. U verrijkt en verdiept uw kennis om uw rol op deskundige wijze te vervullen. Daarnaast reflecteert u op de kwaliteiten die nodig zijn om uw rol als commissaris in het familiebedrijf op bevlogen, betrokken en verbindende wijze te vervullen. Wij helpen u de opgedane inzichten direct toe te passen in de praktijk. Om uw effectiviteit als commissaris te versterken werken wij onder meer met dilemma-gestuurd onderwijs. Door dilemma’s als uitgangspunt te nemen tijdens onze modules, kunt u wat u heeft geleerd bovendien gemakkelijk vertalen naar en toepassen in uw dagelijkse werk.
Programma Commissaris in het Familiebedrijf
Module 1 – De commisaris en het familiebedrijf
In deze eerste module staat de dynamiek en complexiteit van het familiebedrijf centraal. We gaan in op dilemma’s in familiebedrijven die het uitoefenen van controle- en adviestaken door commissarissen ingewikkeld kunnen maken.
Lees meer over module 1
Dag 1 – Inleiding familiebedrijf en toezicht
We beginnen de dag met een kennismaking met elkaar en met ieders ervaring met toezicht en familiebedrijven. Nadat kort de taken en bevoegdheden van commissarissen zijn opgefrist, vervolgen we met een gedegen introductie in de specifieke dynamiek van familiebedrijven. Aan de hand van bruikbare modellen en voorbeeld familiebedrijven wordt inzicht gegeven in de diverse vormen van een familiebedrijf. Vervolgens wordt besproken welke dilemma’s dit meebrengt voor het uitoefenen van het commissariaat.
Dag 2 – Het familiesysteem en het bedrijfssysteem
Deze dag werken we aan vraagstukken over de interactie tussen het familiesysteem en het bedrijfssysteem. In het familiesysteem spelen emoties en levensgebeurtenissen een belangrijke rol en de familie is de dominante coalitie in het familiebedrijf. Aan de hand van modellen en praktijkvoorbeeld wordt geïllustreerd hoe generaties bedrijven vormen en hoe daarin meer en minder effectieve keuzes gemaakt worden.
Module 2 – De commissaris en governance van het familiebedrijf
In deze module staat de governance van het familiebedrijf en de familie centraal. Daarnaast gaan we in op het belang van diversiteit in het familiebedrijven en in de verschillende governance structuren.
Lees meer over module 2
Dag 3 – Governance van de familie en het familiebedrijf
Op deze dag gaan we in op de governance structuren in familiebedriijven. Governance in familiebedrijven is ingewikkelder dan in niet-familiebedrijven, omdat zij in balans moet zijn met de drie systemen die in familiebedrijven met elkaar interacteren: de familie, het bedrijf en de eigendom. Waar in niet-familiebedrijven toezicht wordt uitgeoefend tussen principaal en agent (de eigendom en het bedrijf), is in familiebedrijven een derde partij in het spel: de familie. Ook wordt ingegaan op overwegingen van de familie ten aanzien van governance vraagstukken.
Dag 4 – Diversiteit in familiebedrijven
Op deze dag gaan we in op het belang van diversiteit in de raad van commissarissen en in het familiebedrijf. Diversiteit leidt tot onder andere meer kennis, innovatie en creativiteit. Daarnaast besteden we aandacht aan de de rol van externe directeur (geen familie) in familiebedrijven.
Module 3 – De commissaris en strategie van het familiebedrijf
Het centrale thema in module drie is de taakuitvoering van het commissariaat in de complexe dynamiek van het familiebedrijf. Welke uitdagende dilemma’s levert familie eigendom en – management van een onderneming voor de adviestaken- en controle- taken van het commissariaat?
Lees meer over module 3
Dag 5 – Strategie van het familiebedrijf
In deze ligt de nadruk op het bedrijfssysteem en de adviesfunctie van de commissaris in het familiebedrijf. Effectief commissariaat richt zich op het voortbestaan van de organisatie op de lange termijn en een effectieve commissaris zet daarom vanuit zijn of haar adviesfunctie belangrijke thema’s op de agenda, zoals langetermijnstrategie, strategische personeelsplanning en opvolgingskwesties, innovatie en strategische focus. Hij/zij houdt de directie een spiegel voor en behoedt de CEO en familie voor valkuilen die men wellicht zelf niet ziet.
Dag 6 – Opvolging in het familiebedrijf
Deze dag werken we aan vraagstukken rond bedrijfsopvolging. Dit is hét grote thema in familiebedrijven, waarin de overlappende systemen van bedrijf, familie en eigendom op scherp komen te staan. De commissaris moet kennis hebben van regelgeving, fiscaliteit en vermogensbeheer om de familie bij te staan in deze cruciale beslissingen. Immers, de ondernemer wordt geconfronteerd met belangrijke vragen: Wie zou zijn opvolger kunnen worden? Moet iemand van de familie de eigendomsrechten en leiding over het bedrijf krijgen, en zo ja wie? Op welke wijze zou het toezicht op het familiebedrijf na de opvolging geregeld kunnen worden? U krijgt inzicht in de dilemma’s en effecten van keuzes rond bedrijfsopvolging.
Module 4 – Dynamiek en vertrouwen in de boardroom
In deze afsluitende module ligt het accent op het effectief functioneren van de board zelf. De gehele module staat de dynamiek in de boardroom zelf centraal.
Lees meer over module 4
Dag 7 – Sociaal kapitaal van de commissaris
Deze dag staat het sociaal kapitaal van de commissaris centraal. Een belangrijke taak van de commissaris is de adviesfunctie. De centrale vraag van deze dag is hoe de commissaris de adviesfunctie vorm kan geven en goed kan uitoefenen in het belang van het familiebedrijf.
Dag 8 – Morele gesprekken in de boardroom
We bieden handvatten hoe u complexe thema’s rond moraliteit en integriteit op constructieve wijze binnen de board bespreekbaar maakt. We staan stil bij dilemma’s rondom toezichthouden, moraliteit en integriteit. In deze sessie gaan we in op vragen als: Wat houdt moraliteit in? Is moraliteit belangrijk? Waarom wel/niet? Hoe geven we moraliteit vorm binnen organisaties? In de middag wordt met een acteur geoefend in het praktiseren van morele gesprekken in de boardroom.
De dag wordt afgesloten met een reflectie en een vooruitblik.
Over onze docenten
De docenten van de post master Commissaris in het Familiebedrijf hebben ruime ervaring in het bedrijfsleven en een indrukwekkende track record als onderzoeker. Als onderdeel van Tilburg Institute for Family Business bundelen zij hun krachten rondom belangrijke vraagstukken binnen het familiebedrijf. Tijdens het volgen van dit programma leert u dus vooraanstaande thought leaders, die uw taal spreken en de wereld waarin u opereert als geen ander begrijpen.
Daarnaast zullen tijdens het programma praktijksprekers een belangrijke rol vervullen. Denk hierbij aan commissarissen met veel kennis en ervaring, die bovendien uitstekende sprekers zijn.
Alle docenten zijn bovendien ervaren op het gebied van executive teaching. Ze bieden een combinatie van state-of-the art kennis, zijn in staat om deelnemers te laten reflecteren, uit te dagen, te laten ervaren en faciliteren de dialoog in de groep. Ze dagen u als deelnemer uit om, door middel van kennis en gedrag, de vertaalslag naar de praktijk te maken.
Praktische informatie Commissaris in het Familiebedrijf
Locaties
De modules van Commissaris in het Familiebedrijf worden gegeven op de campus van Tilburg University.
Tijd
Het programma bestaat uit 4 modules, die zijn verspreid over 8 dagen. Data voor 2023 worden nog bepaald.
Kosten
U kunt zich alleen inschrijven voor het volledige programma. De kosten hiervoor bedragen € 9.950,-. Dit bedrag omvat alle cursusmaterialen en catering.
Mogelijk vindt u het voor de 2-daagse modules, waarbij u 2 dagen achter elkaar op dezelfde locatie moet zijn, prettig om een hotel in de buurt van deze locatie te boeken. Deze kosten vallen buiten het cursusbedrag, maar we denken graag met u mee over geschikte hotels.
Uw profiel
Wij hebben het programma Commissaris in het Familiebedrijf ontwikkeld voor leden van de raad van commissarissen, raad van advies, Stichting Administratiekantoor van familiebedrijven met enige ervaring in deze rol. Daarnaast zijn er een plaatsen beschikbaar voor CFO’s en/of andere directieleden van familiebedrijven die de ambitie hebben om commissaris te worden en kunt u deelnemen als u reeds toezichthoudende ervaring heeft in niet-familiebedrijven.
Onderwijsmethode
Met de verschillende modules van Commissaris in het Familiebedrijf slaan wij voor u een brug tussen theorie en praktijk – door middel van aansprekende colleges, herkenbare praktijkvoorbeelden, concrete cases, en stevige discussies. Alle onderwerpen worden in een praktijkkader geplaatst en worden besproken aan de hand van het uitwisselen van kennis en ervaringen van de deelnemers.
Van de deelnemers verwachten we dat ze de te behandelen literatuur en cases voorafgaand aan elke sessie doornemen, zodat tijdens de sessie de nodige diepgang kan worden bereikt. In verband met uw drukke agenda zullen wij zorgen dat dit niet heel veel tijd van u vergt.
Voor elk cohort van Commissaris in het Familiebedrijf laten we maximaal 15 deelnemers toe. Daardoor kunt u rekenen op kleinschalig onderwijs, waarbij iedere deelnemer de kans heeft en wordt uitgedaagd om actief te participeren in discussies en groepsopdrachten.
Contact
Voor inhoudelijke of praktische vragen en additionele informatie omtrent de docenten kunt u contact opnemen met Tilburg Institute for Family Business.
-
Brigitte Kroon
Academic director