Tranzo - geestelijke gezondheid

Schaamte bij aanvang en gedurende Mentalisation based Treatment (MBT) bij patiënten met borderline persoonlijkheidspathologie - een naturalistische volgstudie

Published: 29 mei 2019 Laatst bijgewerkt: 12 januari 2022

dr. H. Andrea, prof. dr. E.P.M. Brouwers, prof. dr. P. Luyten (KU Leuven), prof. drs. P. Bleumer (GGZ Brebrug)

Schaamte(gevoeligheid; 'shame proneness') kan in verband gebracht worden met  verschillende bij borderline persoonlijkheidspathologie behorende kenmerken (identiteitsstoornis, affectieve instabiliteit, impulsiviteit, suïcidaliteit, zelfbeschadiging, dissociatie, chronisch gevoel van leegheid). Het reduceren en reguleren van een aversieve staat van schaamte kan mogelijk bijdragen aan een succesvolle psychotherapeutische behandeling, bijvoorbeeld Mentalization-Based Treatment (MBT).

Vanuit de veronderstelling dat het doel van MBT - het vergroten van het mentaliserend vermogen (het begrijpen en interpreteren van menselijk gedrag in termen van intenties o.a. gevoelens, gedachten, verlangens en behoeften) - bijdraagt aan de bewustwording van gevoelens van schaamte, kan betoogd worden dat MBT tevens bijdraagt aan het ontwikkelen van een adequate schaamteregulatie en dat dit proces mogelijk helpt bij het aanleren van een robuust mentaliserend vermogen.

Onze longitudinale studie beoogt zicht te geven op het niveau van schaamte bij de start van MBT en het beloop van schaamte tijdens MBT (behandelduur 1.5 jaar). Schaamte wordt op twee manier gemeten, met een maat voor impliciete schaamte (zoals gemeten met een reactietijden taak op de computer, de Implicit Association Test; IAT) en de mate van expliciete (zelfgerapporteerde) schaamte (zoals gemeten met een vragenlijst, de Compass of Shame Scale; COSS). Het onderzoek vindt plaats binnen GGz Breburg.

Onderzoekers: Dr. H. Andrea, Drs. P. Bleumer (GGz Breburg), Prof. dr. E.P.M. Brouwers  Prof. dr. P. Luyten (KU Leuven).