Tweede Wereldoorlog
Universiteiten in Nederland bleven geopend, na de inval door Duitsland in mei 1940. In het derde jaar van de bezetting werd door de Duitsers aan de universiteiten gevraagd om alle studenten een loyaliteitsverklaring te laten tekenen. In die verklaring moesten zij beloven dat ze zich zouden 'onthouden van iedere tegen het Duitse Rijk [...] gerichte handeling'. De verklaring werd door de Duitse bezetter op 13 maart 1943 ingevoerd, de studenten hadden tot 10 april de tijd om de verklaring te ondertekenen. Wie niet tekende, mocht geen college meer volgen.
De Raad van Negen, een overlegorgaan van het Nederlandse studentenverzet tijdens de Tweede Wereldoorlog waarvan ook het Tilburgse TSC St. Olof deel uitmaakte, was reeds op 6 maart op de hoogte van de invoering van de verklaring en verbood de studenten in haar illegale blad De Geus om de loyaliteitsverklaring te tekenen. Binnen de zeer hechte studentencorpora was de druk op de (oud-)leden zeer hoog. De ouderejaars hielden de jongerejaars voor dat men beslist niet moest tekenen op straffe van vervolging door de interne rechtspraak van het Corps.
Verenigingsleven in roerige tijden (afbeelding boven)
Na de nodige aarzelingen weigerde het hogeschoolbestuur de gevraagde verklaring aan de studenten voor te leggen. Het gevolg was dat er nauwelijks verklaringen (circa 2%) werden getekend, waarna een algehele sluiting volgde van de Katholieke Economische Hogeschool per 12 april 1943.
Documentaire over studenten in oorlogstijd (afbeelding boven)
Docenten en studenten hielden echter contact met elkaar, probeerden elkaar moreel te steunen en concreet te helpen. Martinus Cobbenhagen, een van de belangrijkste voormannen van de universiteit, heeft veel betekend voor het Tilburgse verzet. Hij maakte collegedictaten en voedselpakketten voor ondergedoken studenten, schreef bemoedigende brieven en pleitte voor zijn studenten bij Duitse autoriteiten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn 22 Tilburgse studenten omgekomen tijdens bombardementen, verzetsactiviteiten, in concentratiekampen en aan de gevolgen van dwangarbeid, ongeval of ziekte. Ter herinnering is voor hen een monument opgericht.
Het beeldmerk van de hogeschool, gemaakt door een student in de Tweede Wereldoorlog (afbeelding boven)
Meer over de historie en het academisch erfgoed
Het academisch erfgoed van Tilburg University is een zeer divers geheel van archieven, beeldmateriaal, collecties, apparaten, opgetekende verhalen et cetera die betrekking hebben op de geschiedenis van de universiteit.