Een schot in roos: een case study als tentamen

Je hebt een case study ingezet als tentamen, hoe ben je hierop gekomen?

“Dat is uit nood geboren, want onder normale omstandigheden zouden we een schriftelijk tentamen hebben gedaan maar dat kon in dit geval niet.” Natuurlijk waren er verschillende mogelijkheden voor het vervangen van schriftelijke tentamens maar van bijvoorbeeld Proctor software moest Fons niks hebben. “Wat dan?” was toen vraag. 

“Eigenlijk was dit vak [Corporate Social Responsibility] ook wel een vak wat zich heel goed leent om echt een inzicht tentamen te doen, dus geen tentamen waar je dingen van buiten hoeft te leren. Ik heb ook meteen tegen de studenten gezegd dat het tentamen er heel anders uit komt te zien dan de afgelopen jaren, dit leidde tot heel veel onzekerheid.” Toch zag Fons het niet als een probleem, “Als je voor de eindstreep staat en bijna bent afgestudeerd bent moet je kunnen aantonen dat je het inzicht hebt.” Achteraf bleek dit ook helemaal te kloppen en werd het tentamen prima gemaakt.

Als je voor de eindstreep staat en bijna bent afgestudeerd bent moet je kunnen aantonen dat je het inzicht hebt.

Hoe ging het tentamen in zijn werk?

De studenten ontvingen de case tien dagen voor het tentamen. “Je kan het natuurlijk niet maken om een case van 12 pagina’s en veel cijfermateriaal pas tijdens het tentamen mee te sturen. Dat zou ze al een uur kosten om het te lezen.”
Op de dag van het tentamen kregen de studenten om exact 9 uur het tentamen gemaild, “Ik heb gezegd dat ik het uiterlijk drie uur later, uitgewerkt met antwoorden, in mijn mailbox terug wilde hebben.” Een paar minuten voordat de drie uur verstreken waren kwamen de eerste antwoorden pas binnen. “Ze hebben er dus wel de volle drie uur voor nodig gehad.”

Hoe hebben de studenten deze manier van toetsing ervaren?

“Ik heb van een paar mensen gehoord dat ze het een heel goed tentamen vonden maar dat ze het wel buitengewoon pittig vonden. Dit staat dan wel in contrast met het feit dat iedereen, op één student na, het heeft gehaald. Dit laat ook maar weer zien dat studenten meer kunnen dan dat ze zelf denken. Nogmaals, ze waren er heel onzeker over en ze waren het ook niet gewend.” Dit snapt Fons wel, hij ziet namelijk dat in het curriculum studenten vaak alleen maar worden getest op “dingen in je hoofd kunnen stampen en reproduceren”.
Hij is ervan overtuigd dat het toetsen met een case study de studenten meer uitdaagt en dat ze hiermee niet enkel de stof kennen maar ook begrijpen en kunnen toepassen.

Het gebruik was eigenlijk wel een schot in de roos.

Heb je tips voor docenten die gebruik willen maken van case studies in hun colleges?

“Het vak moet zich er wel voor lenen natuurlijk en ik denk dat je case studies alleen in latere jaren echt op een productieve manier kunt inzetten. In het begin zijn de studenten sowieso nog niet zover gevorderd dat ze dat inzicht kunnen ontwikkelen. Bovendien, moet je jezelf allerlei basismateriaal eigen maken. Dus met name in het begin vind ik met het leren van buiten, stampen en reproduceren niks mis. Natuurlijk moet je wel in een later stadium van je studie kunnen aantonen dat je er iets mee kunt, dat je het als werktuig kunt gebruiken en later complexe situaties kunt analyseren en daar een oplossing voor kunnen bedenken en beslissen nemen. Case studies vind ik dus echt prima, maar je moet ze wel selectief inzetten.
Het ligt natuurlijk ook wel een beetje aan het vak. Ik vond het in dit geval, bij Corporate Social Responsibility (wat gaat over de maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven) dat zo’n case er heel mooi op aansluit. Of een vak ervoor geschikt is is natuurlijk aan de docent.