Boekpublicaties Tilburg School of Catholic Theology

De meeste mensen gaan ervan uit dat waarheid ertoe doet, dat waarheid bestaat. Vele woorden verwijzen ernaar. Authentiek, beslist, correct, eerlijk, echt, feitelijk, heus, inderdaad, juist, ongetwijfeld, oprecht, enzovoort. Maar sommigen menen dat we geen vaststaande criteria hebben om uit te maken of iets waar is. Waarheid is volgens hen een mythe en is onbelangrijk.

In het boek komt de waarheid in al haar gedaantes aan het licht. Bestaat er een adequate theorie over? Welke rol speelt zij in geschiedenis, recht, journalistiek, theologie en kunst? Hoe werd tegen waarheid aangekeken in de klassieke Oudheid en de Middeleeuwen? Welke waarheden uit Verlichting en Romantiek zijn nog steeds van essentieel belang?

Waar of niet? Met bijdragen, naast die van Kinneging, Wiche en Allan, van J.A.E. Bons, Ed Jonker, Jan van der Stoep

Over de auteurs:
Andreas Kinneging is hoogleraar Rechtsfilosofie aan Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden en o.m. bekend van het boek Geografie van goed en kwaad.
Rob Wiche is filosoof en scheikundig technoloog. Meest recent is zijn boek Van kwaad tot erger. Het kwaad in de filosofie , dat hij schreef samen met Kinneging.
Lennaart Allan is beeldend kunstenaar en docent beeldende vorming op de Wackers Academie. Hij werkte mee aan de essaybundel Niet alles is kunst.

Dromen hebben door de eeuwen heen mensen wakker gemaakt. Waar tegenwoordig ze vaak gezien worden als een spiegel van de ziel waarin wij kijken naar het verleden, was men vroeger vaak gespitst op dromen als toekomstvoorspellingen.

In dit boek kan men droomverhalen of visies op dromen vinden van belangrijke mannen en vrouwen uit de Christelijke traditie.

De auteurs proberen het belang en de functie van dromen te ontdekken zoals die beschreven zijn in oude teksten. Door het contextualiseren ervan hopen zij de lezer enig inzicht te geven in de fascinerende wereld van de dromen uit het verleden. Misschien kan dat ook mensen in onze tijd inspireren dromen en visioenen serieus te nemen. Want met Spreuken 29:18 kan men zeggen: waar het visioen ontbreekt, verwildert het volk.  (Leuven: Peeters 2012).

Dit onderzoek in de getuigenissen van de nieuwe vierde-eeuwse wonderen laat zien dat de genezingen, tijdens het gebed of in de droom, vaak vergezeld werden door het affectief visualiseren van al dan niet bijbelse beelden die de aard van het gebeuren mede leken te bepalen.

Zoals bekend werd toen in de meer beschouwelijke kerkelijke geschriften het geloof tegelijkertijd steeds meer begrepen en beleefd door het meditatief onderzoeken van diepere lagen in bijbelse beelden van supralogische spirituele dynamieken. Minder bekend is dat het wonder hiervan een soort basis model werd. In alle lagen van de bevolking zien we een intensivering van het associatieve denken in beelden, een "imagistic turn", die ook het handelen beïnvloedt.

Giselle de Nie (Turnhout: Brepols, 2012).

Inleiding in de moraaltheologie

Christelijke ethiek, in de traditie ook wel moraaltheologie genoemd, is een van de meest omstreden onderwerpen binnen de theologie, maar ook daarbuiten. Toch is het doel van deze ethiek 'een leven in volheid en vrijheid'. Deze systematische inleiding in de moraaltheologie van de hand van Mariéle Wulf biedt een uitleg in begrijpelijke antropologische termen. Ze laat zien hoe de christelijke boodschap een zinvol antwoord geeft op de open vraag hoe een menselijk leven kan slagen. Wie in de pastorale praktijk van de kerk probeert zinvol te bemiddelen tussen traditie en moderniteit, vindt in dit boek een uitstekende handreiking. Maar ook wie zich zonder veel achtergrondkennis wil verdiepen in de christelijke leer over schuld, vergeving en verlossing, wordt helder wegwijs gemaakt in de materie.

DDr. C.M. Wulf. Uitgeverij Parthenon, Almere. Prijs € 24,90. ISBN 9789079578481. Lees hier meer.

Zo opzienbarend als de opkomst van christelijke politieke partijen ruim een eeuw geleden was, zo geruisloos lijkt nu hun electorale neergang.

Benaderingen van christelijke politiek als 'beginselpolitiek' (negentiende eeuw) of 'geïnspireerde politiek' (twintigste eeuw) lijken uitgewerkt. Maar hoe kan christelijke politiek nog wel een zinvolle betekenis krijgen?

Het is nodig en zinvol om te zoeken naar de herwaardering van het christelijke verhaal voor de christendemocratie. Want de christelijke traditie schept juist de ruimte voor waardevolle politiek.

Met bijdragen van: Govert Buijs, Wim van de Donk, Eginhard Meijering, Herman Paul, Bart Wallet en Theo de Wit.

Over de auteur(s):
Pieter Jan Dijkman is hoofdredacteur van Christen Democratische Verkenningen , het kwartaalblad van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA.
Erik Borgman, Department of Culture Studies, School of Humanities. Paul van Geest, School of Catholic Theology en de Vrije Universiteit te Amsterdam.

Cultuurtheoloog Frank G. Bosman onderneemt een humorvolle reis door de Bijbel en de christelijke traditie in een in november dit jaar te verschijnen boek met de titel God houdt wel van een geintje. Een kleine theologie van de humor . Aan bod komen films als The Life of Brian en Dogma , maar ook cartoonseries als The Simpsons and Southpark. Lees hier meer.

Der Mensch ist ein Phänomen - ein erscheinendes, ein sich entziehendes, ein unausweichlich gegebenes und ein geheimnisvolles Phänomen. Diese Einführung in eine phänomenologische Anthropologie versucht, anhand von elf Wesensmerkmalen das Phänomen Mensch aufzuschlüsseln: Der Mensch ist mit sich selbst identisch, individuell, leiblich, in Raum und Zeit hineingestellt, denkend, emotional, sozial, mit Sprache begabt, frei und verantwortlich und in jedem einzelnen dieser Merkmale über sich hinaus, also transzendent.
Jeder Mensch ist existentiell bezogen auf sein Menschsein, auf Welt, auf Andere und auf Gott; er wird in seinem Beziehungen der Wahrheit und des Wertes inne. In seinem Sosein ist er sich selbst aufgegeben; in seinem Beziehungen kann Menschsein gelingen oder misslingen.

Darum ist der Mensch für sich selbst und für Andere verantwortlich; das Dasein und Sosein des Menschen ist immer zugleich ethisch. Menschsein ist als Über-sich-Hinaussein verwiesen auf einen Horizont, in dem es als Ganzes sinnvoll ist und der den Sinn menschlichen Daseins eröffnet: auf Gott.
DDr. C.M. Wulf. - Vallendar-Patris Verlag. - ISBN: 978-3-87620-325-6

Vincent Hunink

Tientallen jaren leverde Augustinus (354-430) strijd tegen tegen de beweging van de donatisten. Onder de vele teksten die hij tot of tegen de donatisten schreef is er uit de latere periode een belangrijke brief. In deze brief, nummer 185 uit het jaar 417, gaat het eigenlijk niet eens meer over de verschillen in de leer, maar alleen over de vraag: hoe kunnen de donatisten terugkeren in de moederkerk?
Natuurlijk, als ze zich bekeren en boete doen voor hun fouten, zijn ze welkom en mogen ze binnenkomen. Maar als ze nu niet willen? Mag de kerk ze dan een zetje in de rug geven? Een beetje dwang uitoefenen?

Met zachte hand bevat een volledige vertaling van brief 185, de eerste in het Nederlands. De tekst wordt voorafgegaan door een uitgebreid, verhelderend essay over de ontwikkelingsgang van Augustinus' denken over dwang en geweld, waarvan brief 185 de synthese vormt. Zelfs in deze omstreden kwestie van dwang blijkt Augustinus inspirerend te kunnen werken.
Lees meer.

Hoe kunnen we spreken over de deemoed van de almachtige en eeuwige God? Is deemoed, of nederigheid, niet per definitie een menselijke deugd, eigen aan de mens als schepsel? Als geschapen wezen past de mens wezenlijk deemoed en nederigheid tegenover zijn Schepper. Is het dan wel passend om te spreken van de deemoed van God? Kunnen we deze fundamenteel menselijke houding of deugd op God toepassen zonder aan Gods wezen afbreuk te doen? Lees verder.

Vertaling Jan van den Eijnden, Krijn Pansters e.a.

Hoe kunnen wij ons leven als christen invullen en tot vervulling laten komen? Deze vraag van Isabella van Longchamp zette Bonaventura, minister generaal van de orde van de minderbroeders en een van de grote theologen van de dertiende eeuw, aan tot het schrijven van dit kleine boekje Volmaakt leven. Het woord 'volmaakt' behoort tot het taalveld van het geloof en wijst op de eindbestemming of terugkeer van de mens in God. Lees verder.

Prof. dr. Paul van Geest

Augustinus is de handboeken ingegaan als de kerkvader die met zijn opvattingen over God, de mens en de genade zijn stempel op de wereldgeschiedenis heeft gedrukt. Maar hij stond ook stil bij aloude levensthema's die verband houden met levenskunst. Zijn leven lang dacht hij na over de manier waarop hij en zijn vrienden hun leven gestalte konden geven. Lees verder.

Prof. dr. Paul van Geest

Late Antique History and Religion, nummer 4, 2011

Augustine's way of speaking about God has been frequently deplored. It has been dismissed as too confident regarding the content of its assertions and too narrowly confined. The reception of Augustine's work appears to indicate that there was not a little truth to this view. Augustine's affirmative statements on God's essence and activities constituted the 'initial capital' of Christian theology and spirituality... Lees verder.

In de fraaie tweetalige reeks Ad Fontes van Uitgeverij Meinema verscheen dit actuele en zeer interessante nieuwe deel, vertaald en toegelicht door Michiel Op de Coul (classicus, gastonderzoeker, verbonden aan het CPO) en Marcel Poorthuis (hoogleraar Interreligieuze dialoog). Lees verder.

In deze bundel, waaraan verscheidene leden van de Jesaja Werkplaats hebben bijgedragen, wordt de eenheid van het Bijbelboek Jesaja onderzocht vanuit het perspectief van het concept 'stad'. Dit concept omvat zowel historische als literaire aspecten en stijgt daardoor uit boven de dichotomie van synchronie en diachronie. Collega Van Wieringen beschrijft in een eerste bijdrage hoe de verdeling van Assur en Babel, in het bijzonder in Jes 13-14, bijdraagt aan de communicatieve kracht van het boek Jesaja en laat in een tweede bijdrage zien hoe het tweeluik van de zieke stad Jeruzalem en de zieke koning Hizkia in Jes 36-39 het communicatieve scharnier is tussen de hoofdstukken 1-39 en 40-66.

Theologische perspectieven, nummer 5, 2011

Als dr. Hans van den Bosch op 27 februari 2009 sterft, laat hij een grote leegte achter. Met deze uitgave van verzameld werk willen zijn directe collega's deze leegte enigszins opvullen opdat zijn intellectuele denkkracht op deze wijze bij elkaar gezet, bewaard blijft. Zo kan zijn werk ons blijven inspireren.

Uitgegeven door 2VM , Bergambacht,ISBN/EAN: 978-94-90393-08-3

Theologische perspectieven, nummer 6, 2011

Karol Woytila, de latere paus Johannes Paulus II, behoort tot de grote gestalten van de twintigste eeuw. De gebeurtenissen in deze eeuw hebben het leven van deze mens bepaald: Auschwitz, het Tweede Vaticaanse concilie, de val van het communisme, de secularisatie en godsverduistering in Europa maar ook het besef van een mondiale mensheid.

Uitgegeven door 2VM , Bergambacht, ISBN/EAN: 978-94-90393-12-0

Theologische perspectieven, nummer 7, 2011

Deze bundel staat in het teken van de Master Christianity and Society die in september 2010 van start ging. Deze nieuwe, internationale, opleiding was aanleiding voor de Faculteit Katholieke Theologie om op haar publieksdag ruim aandacht te besteden aan de impact van het christendom op de Europese samenleving en aan de dialoog tussen christendom en Europa.

Uitgegeven door 2VM , Bergambacht, ISBN/EAN: 978-94-90393-00-7

Lees verder.

Die Großkirchen in Europa durchlaufen in den letzten Jahrzehnten eine grundlegende Transformation. Besondere Bedeutung kommt dabei den Veränderungen auf der intermediären kirchlichen Ebene zu. Während die lokalen Gemeinden und Pfarreien zunehmend unter Druck geraten, wächst die Bedeutung der überlokalen kirchlichen Instanzen.

Lees verder.

In deze bundel van Theo de Wit, Evert Jonker en Ryan van Eijk worden de mogelijkheden en grenzen van het strafrecht als antwoord op het kwaad in een veranderend strafklimaatuitgebreid behandeld. De bundel is gebaseerd op bijdragen aan studiedagen van het Rooms-katholieke en protestantse justitiepastoraat en gaat in op de vraag hoe geestelijke zorg aan gevangenen in Nederland de verlossing van het kwaad kan behartigen. Lees verder.

"Niemand, zelfs God niet, kan vergeven wat ik mijn naaste heb misdaan". Deze uitspraak van de Frans-joodse filosoof Emmanuel Levinas komt op voor de integriteit van het slachtoffer. Als God misdaden zou kunnen vergeven terwijl de medemens die het slachtoffer van die misdaad is onverzoend blijft, is dat pure gewelddadigheid. Alleen het slachtoffer zelf heeft het recht om aan te geven of er sprake kan zijn van vergeving. Lees verder.

This fourth volume in the series of Tilburg Theological Studies, offersacollection ofLukan studies by Adelbert Denaux, whose preferred field of studies has been the Gospel of Luke for many years. The thirteen papers collected in this volume have been delivered in different languages and on different occasions. The papers deal with several aspects of Luke's Gospel: structure, Old Testament influence, theology and Christology, Luke and Q, language and style, and individual passages. Lees verder.

Het Handboek Jongeren en religie van Monique van Dijk - Groeneboer toont de stand van zaken en laat zien welke rol voor godsdienstigeinstituten als de kerk en de moskee kanzijn weggelegd. Lees verder.

In Sachen Religion fällt auf, dass einige wenige Religionen - Christentum, Islam, Hinduismus, Buddhismus - seit langem und noch immer das religiöse Feld dominieren. Wie ist es möglich, dass diese kleine Anzahl an Weltreligionen in den fortgeschrittenen agrarischen Zivilisationen einen solchen Aufstieg erfahren haben? Mehr noch: Wie ist es möglich, dass sich die meisten dieser Religionen in der Moderne sogar noch ausbreiten konnten? Und wie lassen sich die religiösen Umbrüche im Westen nach 1960 in diese Entwicklung einordnen? Lees verder.

De auteur wil de Brieven van Johannes verstaan vanuit hun historische context: een conflict tussen de johanneïsche christenen en een afgescheiden groep die weinig boodschap heeft aan Jezus als mens. De ruzie draait om de interpretatie van het Evangelie van Johannes. Wie beroept zich daar terecht op? Lees verder.

In heel wat gesprekken over 'de schepping' is de conclusie dat natuurwetenschap en geloof elkaar bijten. In 'Oersoep en Oervloed' wordt betoogd dat het verschillende terreinenzijn en dat je dat maarbeter zo kunt houden. De natuurwetenschap houdt zich bezig met 'de natuur' en in de Bijbel gaat het over 'de schepping'. Lees verder.

Op 17 april 2010 vond in 's-Hertogenbosch een inspiratie-, leer- en werkdag plaats over het vieren van liturgie in de plaatselijke geloofsgemeenschappen. Sprekers op deze Liturgiedag waren Felicia Dekkers, Huub Oosterhuis en Gerard Rouwhorst. Lees verder.

De zorg voor de naaste is een wezenlijk aspect van de abrahamitische religies. De God van aartsvader Abraham roept zijn volgelingen - joden, christenen en islamieten - op om te zien naar de mens in nood, zowel in eigen kring als daarbuiten. Deze bundel laat zien welke woorden die religies daarvoor gebruiken. Lees verder.

Terwijl de gemeenschap van de minderbroeders in ons land aan het krimpen is, wordt de franciscaanse spiritualiteit zelf juist gekenmerkt door groei. De gemeenschap die Franciscus met God ervaart, breidt zich steeds uit naar nieuwe meer omvattende terreinen. Tegelijkertijd is deze uitbreiding ook een verdieping naar steeds meer innerlijke lagen van zichzelf en van de schepping. Lees verder.

Wer den Anspruch erhebt, das objectiv Gute zu kennen, wird zum Stein des Anstoßes. Das Objective hat sich in subjective und relative Beliebigkeit aufgelöst. Doch der Mensch existiert nicht beliebig, sondern konkret und entschieden. Er braucht Orientierung an Werten und Sinn und kann ohne den darin aufscheinenden transzendenten Horizont nicht existieren. Lees verder.

This yearbook 2009 presents six different scholarly studies in which the thought of Thomas Aquinas plays an important role.

First Rudi te Velde discusses the concept of transcendence from the angle of participation and the problem of theism. Harm Goris then focuses on Aquinas' notion of divine ubiquity.
Adoption and divine sonship is the theme of the contribution by Herwi Rikhof. Henk Schoot addresses some hermeneutical aspects of Aquinas' soteriology. Lees verder.

Volgens sommigen bouwde Paulus de christelijke wereldkerk op, volgens anderen verkwanselde hij de oorspronkelijke, joodse boodschap van Jezus. In elke geval maakte vooral Paulus van de jo odse Jezus-beweging een kerk van joden en heidenen, die later een kerk van bijna uitsluitend heidenen werd. In die zin is hij terechtgekomen tussen jodendom en christendom, 'tussen sjoel en kerk'. Dit boek is uitgekomen in de serie 'Theologische Perspectieven'. Dit is de eigen serie van de Faculteit Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg. Lees verder.

Ton van Eijk, oud docent aan de Katholieke Theologische Universiteit Amsterdam en Utrecht, oud voorzitter van de Raad van Kerken, schreef dit boek vanuit het geloofsgesprek dat hij voerde op het grondvlak van de ontmoeting tussen rooms-katholieken en protestanten. Dit boek is uitgekomen in de serie 'Theologische Perspectieven'. Dit is de eigen serie van de Faculteit Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg. Lees verder.

Ferdinand de Grijs, priester en systematisch theoloog, nam in 1995 afscheid van de Katholieke Theologische Universiteit te Utrecht. Dit boek bestaat uit een aantal artikelen uit zijn onderzoek, namelijk 'Onze Heer' zoals Hij leeft in de Kerk en aan de rechterhand van de Vader, en ook zoals Hij komt om te oordelen over levenden en doden. De onderzoekingen zijn weerbarstig en inspannend, verstandelijk en spiritueel, en zetten aan totverder nadenken en gesprek. Bovenal behoren ze tot een sfeer van gebed en meditatie, waaruit ze afkomstig zijn en waarnaar ze terugleiden. Lees verder.