Marga Klompé-gebouw buiten

Marga Klompé Building

Marga Klompé building is een onderwijsgebouw op basis van de principes van circulair bouwen. Ontworpen door Powerhouse Company en vernoemd naar de eerste vrouwelijke minister van Nederland, Marga Klompé (1912-1986).

Circulariteit

Marga Klompé building werd op 29 januari 2024 officieel in gebruik genomen. Vanaf dit moment worden er colleges gegeven en kunnen studenten gebruikmaken van de studie- en overlegplekken in het gebouw. Er zijn veertien collegezalen aanwezig, waarvan de grootste ruimte biedt aan 450 mensen. Vanaf aanvang van het project was het duidelijk: de ambities op het gebied van duurzaamheid zijn torenhoog. Architect Powerhouse Company heeft deze uitdaging aanvaard, wat heeft geleid tot een BREEAM Outstanding-kwalificatie. BREEAM (Building Research Establishment's Environmental Assessment Method) is een keurmerk voor duurzaam vastgoed, waarbij een outstanding-kwalificatie het allerhoogste niveau markeert. Het Marga Klompé gebouw is hiermee een voorbeeld op het gebied van duurzaam ontwerpen en bouwen. 

Circulariteit was een belangrijk ontwerpprincipe. Circulair bouwen is het ontwikkelen, gebruiken en hergebruiken van een gebouw, waarbij natuurlijke hulpbronnen niet onnodig worden uitgeput en de leefomgeving en ecosystemen niet worden aangetast. Een belangrijk aandeel hierin is de keuze voor een houten hoofddraagconstructie. Het bewerken van hout is een stuk duurzamer dan het gebruik van staal of beton en het is een hernieuwbaar materiaal. De hoofdrol die hout en natuurlijk licht in het gebouw spelen, zorgen daarnaast voor een uitnodigende uitstraling. Het gebouw wordt verwarmd en gekoeld zonder gas of stadsverwarming, en de gebouwgebonden elektriciteit komt van de zonnepanelen op het dak. Lees hier meer over alles wat het gebouw zo toekomstbestendig maakt. 

Ontwerp

Ook al is het gebouw gloednieuw en van de meest moderne technieken voorzien, de oplettende kijker ziet in het ontwerp een knipoog naar het verleden. De architecten van Powerhouse Company hebben zich mede laten inspireren door het werk van Jos. Bedaux, dat de campus zijn iconische uitstraling geeft in de vorm van het Cobbenhagen en Koopmans gebouw. De natuurstenen gevel en de natuurlijke lichtinval als middelpunt van het Marga Klompé gebouw doen het Cobbenhagen gebouw in gedachte voorbij flitsen. 

Marga Klompé

Het is geen toeval dat een gebouw waarin zo vooruitstrevend en courageous over de toekomst wordt nagedacht, vernoemd is naar Marga Klompé. Marga Klompé was een pionier, ze doorbrak verouderde patronen en is een voorbeeld voor velen. Als een van de grondleggers van de Nederlandse verzorgingsstaat sluit het werk en de drijfveren van Marga Klompé perfect aan op de visie van Tilburg University op ‘Brede Welvaart voor Iedereen’. Haar onschatbare waarde voor de maatschappij werd in 1982 door de toenmalige Katholieke Hogeschool Tilburg – het huidige Tilburg University – bekroond met een eredoctoraat. 

Marga Klompé uitreiking

Marga Klompé werd op 16 augustus 1912 geboren in Arnhem in een zeer katholiek gezin. Ze begon haar academische reis met een studie scheikunde aan de Universiteit Utrecht, waar ze in 1941 haar doctoraat in wiskunde en natuurkunde behaalde. Haar vroege jaren werden gekenmerkt door armoede, toen haar vader ziek werd en het gezin in financiële moeilijkheden belandde. Haar moeder was vastbesloten om geen liefdadigheid van de kerk te aanvaarden, wat een bepalende invloed had op Marga Klompé’s latere inzet voor sociale rechtvaardigheid. Ze vond het van belang dat mensen zoals haar moeder zonder schaamte een beroep konden doen op de overheid. 

De Tweede Wereldoorlog was een keerpunt in haar leven. Als koerierster was ze actief betrokken bij het verzet; een periode van moed en sociale inzet die haar latere inzet voor een rechtvaardige samenleving kenmerkte. Op haar twintigste ervaarde Marga Klompé wat frictie in het geloof dat ze van huis uit had meegekregen. Uiteindelijk heeft haar geloof altijd een hele centrale rol gehouden in haar leven zonder dat zij daarbij het respect voor andere overtuigingen uit het oog verloor. 

Haar politieke carrière begon op 12 augustus 1948 als lid van de enkele jaren eerder opgerichte Katholieke Volkspartij (KVP). In 1956 bereikte ze een historisch moment door de allereerste vrouwelijke minister van Nederland te worden, met het Ministerie van Maatschappelijk Werk onder haar hoede. Het jaar 1963 markeerde een mijlpaal met de totstandkoming van de Algemene Bijstandswet, een beleid dat niet alleen gericht was op het verlichten van armoede op korte termijn, maar ook op structurele veranderingen voor een duurzaam verbeterde samenleving. In 1963 verdedigde ze als minister van Maatschappelijk Werk haar bijstandswet met de volgende woorden: “Ik hoop dat iedere burger zal beseffen dat hij met opgeheven hoofd een beroep op deze wet kan doen". 

Marga Klompé achter bureau
Marga Klompé portret

Na haar politieke carrière wijdde Marga Klompé haar leven aan de Nederlandse tak van de Pauselijke Raad voor Rechtvaardigheid en Vrede, opgericht in 1967 na het Tweede Vaticaans Concilie. Als eerste vrouwelijke Minister van Staat (erefunctie) in 1971, en eerder als lid van de Raad van Europa (1949-1956) en de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS, 1952-1956), bleef ze internationaal actief. Ze zette zich in voor maatschappelijke kwesties zoals ouderenzorg, vluchtelingenproblematiek en armoedebestrijding, en ze bleef strijden tegen apartheid in Zuid-Afrika. 

Marga Klompé overleed op 28 oktober 1986 in Den Haag. Dat de visie en waarden van Marga Klompé mogen voortleven op de campus.  

Meer over de historie en het academisch erfgoed

Het academisch erfgoed van Tilburg University is een zeer divers geheel van archieven, beeldmateriaal, collecties, apparaten, opgetekende verhalen et cetera die betrekking hebben op de geschiedenis van de universiteit.