Digitale Gezondheid: Een interdisciplinaire benadering

Minor Digitale Gezondheid: een interdisciplinaire benadering (88M49)

De gezondheidszorg in Nederland staat onder zware druk. Zorgkosten stijgen, er is een tekort aan mensen in de zorg, en er is hoge werkdruk. Met een steeds oudere bevolking zullen de problemen in de nabije toekomst alleen maar ernstiger worden. Digitale hulpmiddelen en technologieën – variërend van health data science en elektronische patiëntendossiers tot eHealth- en mHealth-apps en innovatieve nieuwe benaderingen zoals chatbots, generatieve AI en virtual reality – worden vaak gepresenteerd als potentiële oplossingen voor de bovengenoemde problemen.

De brede impact, algemene effectiviteit en de ethische implicaties van zulke hulpmiddelen staan echter nog volop ter discussie. Hoe zorg je ervoor dat digitale hulpmiddelen de praktijk ook echt bereiken en welke hulpmiddelen zijn op lange termijn effectief? En hoe kunnen mensen met een lagere sociaaleconomische positie ook profiteren van digitale oplossingen? In de minor ‘Digitale Gezondheid’ leer je door verschillende onderzoeksperspectieven te reflecteren op de inzet van digitale hulpmiddelen in de gezondheidspraktijk.

Voor wie is deze minor interessant?

Deze minor is bedoeld voor studenten die geïnteresseerd zijn in digitale toepassingen in de gezondheidszorg. Dit kunnen studenten zijn van alle faculteiten en opleidingen van Tilburg University, inclusief (maar niet beperkt tot) studenten in de Communicatiewetenschappen, (Klinische) psychologie, Data Science, Global Management of Social Issues, Filosofie of Online Culture. In de minor zul je samenwerken met studenten van alle verschillende bacheloropleidingen. De minor kan alleen in het Nederlands worden gevolgd.

Algemene informatie

Aantal ECTS:18/30 ECTS >> De volledige minor bestaat uit 30 ECTS. Voor studenten in opleidingen die 18 ECTS minorruimte bieden, is er de mogelijkheid om een subset van drie minorvakken te volgen. Om deze minor in hun programma op te nemen en te laten vermelden op de cijferlijst die bij hun diploma wordt geleverd, moeten studenten de cursus ‘Digitale Gezondheid in de Praktijk ' volgen en mogen ze vrij kiezen uit twee andere cursussen binnen het programma.
Semester:Semester 1 (4 cursussen) en Semester 2 (1 cursus)
Toelatingseisen:

Deze minor staat open voor studenten van alle bacheloropleidingen binnen Tilburg University. De minor wordt alleen in het Nederlands aangeboden.

Check zelf, via je studieadviseur, of je deze minor kunt volgen vanuit jouw opleiding.

Taal:Nederlands

Cursussen

Gezondheidscommunicatie (80080-B-6)

Communicatie over gezondheid: op verschillende manieren worden we hier dagelijks aan blootgesteld. Bijvoorbeeld in de vorm van overheidscampagnes over stoppen met roken of een gesprek met je (huis)arts, maar ook berichten op sociale media over welke sportactiviteit je vrienden hebben gedaan of een gezondheidsapp op je smartphone die je informeert over hoeveel stappen je vandaag hebt gezet zijn vormen van gezondheidscommunicatie. De vorm waarin de gezondheidscommunicatie wordt aangeboden kan invloed uitoefenen op hoe mensen deze boodschappen verwerken en met gezond gedrag omgaan. Binnen het vak Gezondheidscommunicatie staan deze verschillende vormen van communicatie centraal en verwerven studenten kennis van en inzicht in belangrijke theorieën en empirische bevindingen omtrent gezondheidscommunicatie. Onderwerpen die onder andere aan bod zullen komen zijn de verschillende vormen van (digitale) gezondheidscommunicatie, hoe rekening te houden met verschillende doelgroepen, en welke vormen van gezondheidscommunicatie effectief ingezet kunnen worden om gezond gedrag te stimuleren bij verschillende doelgroepen. Deze cursus wordt verzorgd door Tilburg School of Humanities en Digital Sciences.

Digitale Technologie in de Geestelijke Gezondheidszorg (800927-B-6)

Er is toenemende druk op het mentaal welbevinden van zowel burgers als professionals die werken in de geestelijke gezondheidszorg. Binnen deze cursus zullen studenten exploreren hoe digitale middelen kunnen worden ingezet om zowel patiënten als clinici te ondersteunen in de geestelijk gezondheidszorg. In de cursus wordt niet alleen empirisch bewijs besproken voor het gebruik van zulke digitale hulpmiddelen, maar ook de perspectieven van zorgprofessionals en patiënten uit de psychotherapie worden besproken. Digitale hulpmiddelen die hier worden besproken zijn bijvoorbeeld Ecological Momentary Assessment (EMA), wearables, virtual reality, en digitale (zelfhulp)training. In elk van deze deelgebieden gaan we in op belangrijke uitdagingen met betrekking tot digitale technologie, zoals snelle dalingen in de therapietrouw van patiënten en het (on)ethisch gebruik van technologie. We zullen gevalideerde criteria bespreken om studenten in staat te stellen zelf mentale gezondheidsapplicaties kritisch te evalueren. In enkele praktijk-georiënteerde colleges zullen studenten leren hoe ze zelf een EMA/EMI-protocol kunnen opzetten en hoe ze de resultaten op een klinisch zinvolle manier kunnen interpreteren. Vanuit het perspectief van de patiënt zullen ze reflecteren op hoe het is om deze persoonlijke gegevens in het dagelijks leven te verzamelen. Deze cursus wordt verzorgd door Tilburg School of Social and Behavioral Sciences.

Digitale Gezondheid: Ethiek, Regels en Cultuur (800868-B-6)

De opkomst van digitale gezondheidstools en -interventies roept veel vragen op. Welke impact hebben deze apps op het dagelijks leven? Hoe veranderen deze de manier waarop we onszelf begrijpen en met elkaar omgaan? Geven ze ons het gevoel in controle te zijn, of juist niet? Kunnen digitale technologieën helpen om de zorg te verbeteren? Dit zijn enkele vragen die we in deze cursus zullen behandelen. Ze zijn relevant, gezien de toenemende rol die nieuwe media en communicatietechnologieën spelen in de manier waarop mensen toegang krijgen tot gezondheidsinformatie, en hoe ze hun eigen gezondheid en die van anderen begrijpen. Ons doel is om deze recente veranderingen kritisch te bestuderen, met behulp van verschillende concepten en theorieën uit de ethiek, reguleringstheorie, en de cultuurwetenschappen. We zullen verschillende cases onderzoeken, zoals gezondheidssites die tests en informatie bieden, feedbackplatforms voor zorgverleners, maar ook de invloed van big tech op ons gezondheidsgedrag en -denken. Deze cursus wordt aangeboden door Tilburg Law School en Tilburg School of Humanities and Digital Sciences.

Technologie voor een Gezonde Leefstijl (800869-B-6)

Een ongezonde levensstijl en voedingspatroon worden veroorzaakt door een complex samenspel van factoren zoals economische elementen, kennis, motivatie en voorkeuren. Deze cursus belicht welke factoren op individueel en systeemniveau een rol spelen bij (on)gezonde voedingskeuzes in een digitale wereld. Studenten leren over de digitale voedselomgeving, waaronder de overgang van fysiek naar digitaal, de effecten van digitale voedselreclame, en de uitdagingen van online gezondheids(mis)informatie. De cursus laat studenten kennismaken met digitale gezondheidsinterventies, waarbij de nadruk wordt gelegd op de determinanten van gezondheidsgedrag en technieken voor gedragsverandering. Verder zullen studenten de unieke voordelen van digitale interventies leren, zoals just-in-time ingrijpen en het aanpassen van interventie-elementen aan de context en het individu. De cursus behandelt ook onderwerpen als de adoptie van gezondheidstechnologie en de digitale kloof in het gebruik en de effectiviteit van gezondheidstechnologie in sociaaleconomische groepen. Studenten voeren een praktische groepsopdracht uit gebaseerd op een praktijkcase van een van de academische samenwerkingspartners. Deze cursus wordt aangeboden door Tilburg School of Economics and Management, Tilburg School of Humanities and Digital Sciences en Tilburg School of Social and Behavioral Sciences. 

Digitale Gezondheid in de Praktijk (800926-B-6)

De centrale vraag in deze cursus is: wat kan er gedaan worden om de kans dat digitale technieken succesvol geïmplementeerd worden in de praktijk te vergroten? Helaas gebeurt het nog veel te vaak dat nieuwe inzichten maar moeilijk hun weg naar de praktijk vinden. In deze cursus wordt besproken hoe relevante stakeholders vanaf het allereerste begin bij nieuwe ontwikkelingen en implementatietrajecten betrokken kunnen worden middels co-creatie en hoe we daarmee de kans op succes van een implementatie kunnen vergroten. Studenten zullen in interdisciplinaire groepjes samenwerken aan praktijkproblemen die door partners van de academische werkplaats aangeleverd worden. Onder begeleiding van experts van de universiteit en van de praktijkpartners werken studenten aan een wetenschappelijk onderbouwd plan van aanpak, dat ze aan het eind presenteren aan de opdrachtgever. Naast de groepsopdracht schrijven studenten een individueel essay over een onderwerp naar keuze gerelateerd aan implementatie van digitale gezondheid in de praktijk. Deze cursus wordt aangeboden door de Academische Werkplaats Digitale Gezondheid en Mentaal Welzijn. 

Na de minor 

Er zijn veel masterprogramma’s binnen Tilburg University waarvoor de minor Digitale Gezondheid een goede voorbereiding en inspiratie kan zijn: de vraagstukken rond (digitale) gezondheid en welzijn hebben bijvoorbeeld psychologische, economische of juridische aspecten, en ook rond het verantwoord gebruik van data zijn er belangrijke open vragen. Daarnaast is de minor een goede stap richting meer specialistische masters zoals Medische en Klinische Psychologie (TSB), de Mastertrack Organizing and Managing Digital Transformation (binnen de MSc Organization and Management Studies, TSB), en de master Communicatie- en Informatiewetenschappen (TSHD, DCC). Deze hebben elk hun eigen invalshoek. Uit elk van deze masterprogramma’s zijn ook docenten betrokken bij de minor. 

In de minor wordt samengewerkt met verschillende maatschappelijke partners binnen de gezondheidszorg. Samenwerking met maatschappelijke partners als ziekenhuizen, zorgverzekeraars, appontwikkelaars maar ook instellingen als de GGZ zullen studenten een unieke inkijk geven in de gezondheidspraktijk.

Meer informatie

Uitgebreide en actuele informatie over deze minor in het studiejaar 2024-2025 vind je vanaf 1 augustus in de Osiris Catalogus. 

Heb je vragen over deze minor, neem dan contact op met: Saar Hommes en/of Kim Tenfelde.