Nieuwe EU-richtlijn moet belastingontwijking tegengaan
Onder grote maatschappelijke druk kwam de EU met een richtlijn ter bestrijding van belastingontwijking. Belastingontwijking door multinationals kan immers de concurrentie verstoren en de integriteit van het belastingsysteem onder druk zetten.
De Tilburgse hoogleraar Daniël Smit vraagt zich af hoeveel verder de EU-lidstaten bij implementatie van deze richtlijn gaan dan de verplichte minimumstandaard. Stelt Nederland zich op als koopman, als dominee of wellicht als koopman-dominee?
Daniël Smit over deze thematiek in een videointerview
Samenvatting video
Belastingontwijking door multinationale ondernemingen (mno’s) is een groot maatschappelijk probleem. Multinationals leveren dusdoende geen eerlijke bijdrage aan de maatschappelijke kosten. Ze opereren wereldwijd, hebben te maken met verschillende belastingsystemen en regelen het zo dat ze nergens belasting betalen, wat tot verstoring van concurrentie kan leiden. Maar ook de geloofwaardigheid en integriteit van het belastingsysteem wordt door hun handelen aangetast.
Geen uniformiteit
De nieuwe EU-richtlijn inzake belastingontwijking gaat onder meer over beperking van renteaftrek en de hybride mismatch tussen landen. Algehele uniformiteit in de nieuwe richtlijn is niet gelukt. Landen mogen kiezen welke standaard ze volgen die het onbelast oppotten van winsten in belastingparadijzen tegengaat. Aan een landenlijst van belastingparadijzen wordt nog gewerkt.
Belastingparadijs
Nederland wordt ook wel gezien als een internationaal belastingparadijs. Smit nuanceert, kijkend naar de criteria. Zo heeft Nederland een transparant fiscaal systeem en ook een uitwisselbaar informatiesysteem met andere landen. Nederland heeft wel een fiscaal aantrekkelijk stelsel, wat ons land aantrekkelijk maakt voor buitenlandse investeerders.
Koopman of dominee?
Nederland zal, zo verwacht Smit, niet veel verder gaan dan de verplichte minimumstandaard die in de EU-richtlijn wordt voorgesteld. Wordt Nederland te streng door de zwaardere variant te implementeren, dan loop je het risico dat bedrijven uitwijken naar landen met een lichtere variant. Dus, Nederland zal waarschijnlijk kiezen voor ‘de koopman-variant’ om geen banen en investeerders te verliezen, en niet ‘de dominee-variant’ (speel het spelletje helemaal eerlijk). Mogelijk wordt het een gulden middenweg (‘koopman-dominee’).
Daniël Smit is bijzonder hoogleraar aan het Fiscaal Instituut Tilburg en senior manager bij EY. Hij werd geïnterviewd door economisch journalist Freek Andriesse voor het platform voor fiscaal experts (SDU/NDFR).