Ethiek in Organisaties

Het overkoepelende doel van deze cursus is om via filosofische reflectie praktisch inzicht te bieden in de mogelijkheden en onmogelijkheden, voorwaarden en beperkingen van moraliteit in organisaties. Hoe kunnen we organisaties maken die geen problemen veroorzaken en waar mensen (de mogelijkheid krijgen om) moreel handelen? 

Wat levert het programma jou op? 

Dit programma biedt niet alleen een theoretisch kader maar ook praktische tools om ethische uitdagingen in de organisatie-samenleving het hoofd te bieden. 

Aan het einde van het programma: 

1. Heb je beter begrip van de organisatie-samenleving. Je leert diepgaand over de aard en de kenmerken van de organisatie-samenleving. 
2. Begrijp je waarom en hoe de organisatie een “moreel gevaarlijke” omgeving is waar snel dingen mis gaan, ook als er geen in-en-in slechte mensen aan het roer staan.  
3. Ben je in staat om kritisch de ethische uitdagingen en gevaren te identificeren die kunnen voorkomen in organisaties. 
4. Heb je praktische vaardigheden ontwikkeld om een ethische sfeer in organisaties te bevorderen en te behouden. 
5. Heb je inzicht in hoe ethische problemen in organisaties kunnen worden benaderd vanuit organisatie-theoretisch perspectief. 
6. Ben je in staat om te reflecteren op individuele verantwoordelijkheid en diens grenzen binnen de organisatie. Je hebt inzicht gekregen in hoe dit samenwerkt met organisatieverantwoordelijkheid.  
7. Ben je in staat om de verworven kennis en inzichten toe te passen op concrete praktijkcases. 
8. Door interactie en discussie, zowel met de docent als met mededeelnemers, heb je verschillende perspectieven gekregen. 
9. Heb je geleerd om kritisch te denken over dit onderwerp en verder te ontwikkelen. 

Uitgebreide programma omschrijving 

Bijeenkomst 1: Fundamentele reflectie op de organisatie samenleving. 

We gaan in op de aard van de organisatie-samenleving en de theorieën die de morele gevaren en risico’s van dit type samenleving in beeld brengen. Waarom wordt de organisatie samenleving zo vaak een slavensamenleving genoemd en leeft de vrees dat mensen in organisaties hun persoon-zijn en dus hun moraliteit kwijtraken? Waarom komt in zoveel theorieën over de organisatie-samenleving het begrip “rationalisering” als kernprobleem naar voren? En is er eigenlijk wel hoop voor de mens in de organisatie samenleving? We gaan in deze bijeenkomst ook fundamenteel in op moraliteit. Waar gaat dat eigenlijk over? Wat is de relatie met persoon-zijn en wat is het verschil tussen plicht conform handelen en deugdzaam handelen? 

Bijeenkomst 2: Ethiek vanuit organisatie-theoretisch perspectief. 

Bij ethiek denken mensen vaak aan dilemma’s en gesprekken. Maar ethiek in organisaties is voor een belangrijk deel een organisatie vraagstuk. Ethisch klimaat is iets dat kan en moet worden georganiseerd. Tijdens deze tweede bijeenkomst gaan we in op de mechanismen die een ethisch klimaat in de organisatie bevorderen (voorbeeld: de matrix organisatie) alsmede die een ethisch klimaat ondermijnen (voorbeeld: ver doorgevoerde hiërarchie). We koppelen deze theorieën aan het probleem van de rationalisering. 

Bijeenkomst 3: Individuele verantwoordelijkheid in organisaties. 

Een bijzonder aspect van een organisatie is dat mensen daarin de verantwoordelijkheid voor hun handelen moeten en mogen overdragen aan de organisatie. Wanneer de uitvaartbegeleider een fout maakt is de uitvaartverzorger daarvoor verantwoordelijk. Tegelijkertijd is deze overdracht nooit totaal en ontslaat ze mensen niet volledig van het nemen van een bepaalde morele verantwoordelijkheid. Een dronken uitvaartverzorger handelt ook persoonlijk immoreel. De vraag wat dan precies iemand eigen verantwoordelijkheid is, speelt mensen in organisaties vaak parten. Had ik niet toch anders moeten handelen? Of, was het mijn rol om toch vooral niet zo te handelen? Tijdens de derde bijeenkomst verkennen we – aan de hand van praktijk casussen - de grenzen van de eigen, persoonlijke verantwoordelijkheid van mensen in organisaties. We gaan in op wat het betekend om een moreel oordeel te vormen en bespreken in dat licht morele problemen, waaronder enkele dilemma’s maar ook andersoortige morele problemen. 

Prof. Dr. Wim Dubbink is hoogleraar bedrijfsethiek aan Tilburg University en is gespecialiseerd in bedrijfsethiek, organisatie-ethiek en Kantiaanse ethiek. Onderwerpen waarover hij zich buigt zijn integriteit van organisaties, maatschappelijk verantwoord ondernemen en de relatie tussen ethisch handelen en de betekenis en zin van moraliteit. 

Dr. Roos Slegers is universitair docent aan Tilburg University en gespecialiseerd in de relatie filosofie en literatuur, continentale filosofie, Adam Smith, ethiek in de digitale samenleving en organisatie ethiek. Dr. Slegers is een begenadigd spreker en docent. Onderwerpen waarover ze onlangs schreef zijn privacy en surveillance, Adam Smith en kwetsbaarheid in de moderne tijd. 

Locatie: 

• Tilburg University in Cobbenhagen gebouw

Meer informatie over de campus:

Campus plattegrond

Wegwijzer naar Tilburg University

Registratie
U kunt zich voor dit programma alleen inschrijven door het online inschrijfformulier op de website in te vullen. U ontvangt direct een digitale bevestiging van uw aanmelding.

Cursusgeld
Het cursusgeld is betaalbaar binnen 14 dagen na ontvangst van de factuur. Er wordt geen BTW aangerekend voor deze cursus.

Wijzigingen
Tilburg University behoudt zich het recht voor om onderdelen van het programma te wijzigen in geval van onvoorziene omstandigheden of recente ontwikkelingen. U wordt zo spoedig mogelijk op de hoogte gesteld van eventuele wijzigingen.

Annulering
Annulering door een deelnemer dient schriftelijk te geschieden. Bij schriftelijke annulering tot uiterlijk vier weken voor de eerste cursusdag wordt het cursusgeld gerestitueerd. Tilburg University behoudt zich het recht voor het programma te annuleren tot uiterlijk 3 weken van tevoren als zich onvoldoende deelnemers hebben aangemeld.

Klachten
De deelnemer kan eventuele klachten schriftelijk melden bij Tilburg University. De klacht dient gedetailleerd omschreven te worden. Klachten schorten de verplichting tot betaling van het cursusgeld niet op. 

Deze cursus wordt verzorgd in samenwerking met TiLIA

TiLIA - Centrum voor Filosofie en Samenleving bestaat uit een diverse groep academici van het Filosofie Departement van Tilburg University. TiLIA biedt modules, lezingen en workshops op maat aan over filosofische thema’s waar professionals of organisaties behoefte aan hebbn. Denk aan onderwerpen als duurzaamheid, bedrijfsethiek, Evidence-Based Management (EBM), gerechtelijke dwalingen, diversiteit en inclusie, en meer.