Studeren in Tilburg: innovief en inspirerend onderwijs

Hoe is duurzaamheid in het onderwijs bij het departement Finance verweven?

Published: 02 juni 2023 Laatst bijgewerkt: 05 juni 2023

Duurzaamheid vormt een rode draad in de strategie, het onderzoek en onderwijs aan Tilburg University. Hoe verankert het departement Finance (TiSEM) dit onderwerp in het onderwijs? We vroegen het docenten Jasmin Gider en Luc Rennenboog. In dit departement studeren binnenkort de eerste masterstudenten af in de duurzaamheidstrack van de MSc in Finance.

“Met deze specialisatie kunnen studenten aan werkgevers laten zien dat ze kennis hebben van onderwerpen waarin duurzaamheid en de ESG-criteria een rol spelen”, trapt Jasmin af. “De master is zowel relevant voor studenten die geïnteresseerd zijn in corporate finance als studenten met een passie voor asset management, want in beide vakdomeinen is een duurzaam perspectief essentieel geworden.”

ESG en SDG’s, wat zijn dit?

ESG staat voor Environmental, Social en Governance. ESG-criteria worden steeds belangrijker. Het zijn milieu-, sociale en bestuurscriteria voor bedrijfsactiviteiten. Met deze criteria kunnen de duurzaamheid en ethische weerslag (op mens en milieu) van een investering in een bedrijf gemeten worden. Ook met de SDG’s (Sustainable Development Goals) werken we wereldwijd aan een betere wereld. Deze zeventien, door de Verenigde Naties vastgestelde doelen, maken van de wereld een betere plek. De doelen vormen een wereldwijd kompas voor uitdagingen als armoede, onderwijs en de klimaatcrisis. In 2030 moeten ze behaald zijn.

Duurzaamheid als mainstream onderzoeksthema

Hoe het komt dat dit departement zo actief is in het verweven van duurzaamheid in het onderwijs (ook in lagere leerjaren kunnen studenten vakken volgen die focussen op dit topic)? Luc: “Jasmin en ik doen beide al jaren onderzoek op dit gebied. Met name de afgelopen vijf jaar is de academische interesse gegroeid. Het is nu een mainstream onderzoeksthema.” Ook steeds meer bedrijven zijn met duurzaamheid bezig. Jasmin: “Met studenten praten we tijdens colleges bijvoorbeeld over het feit dat bedrijven CO en broeikasgassen uitstoten en andere negatieve effecten op het milieu veroorzaken en dat ze in hun winst en voortbestaan geraakt worden door klimaatverandering.” Ook klanten en investeerders vragen om meer duurzame keuzes.

Luc Renneboog - artikel duurzaamheid onderwijs

We leren studenten hoe ze kunnen constateren wanneer bedrijven aan green washing doen en dus duurzaamheid inzetten als reclametool

Een kritische blik op academische artikelen

Deze docenten startten de duurzaamheidstrack omdat ze bij studenten bewustzijn willen creëren over klimaatverandering. Luc: “Studenten weten dat het klimaat veranderd is, omdat ze het ervaren. Maar ze krijgen er ook mee te maken in hun werkende leven, bijvoorbeeld via de ESG-criteria waar veel bedrijven aan moeten voldoen.” Naast bewustwording staat het aanleren van skills centraal. Jasmin: “We trainen studenten in vaardigheden die ze nodig hebben na hun studie waaronder het interpreteren van wetenschappelijk onderzoek. We leiden studenten op die goed geïnformeerd zijn en die academische papers kunnen lezen en kritisch evalueren.” De ESG-criteria hangen nauw samen met de SDG’s (zie kadertekst). Jasmin: “We trainen studenten in het vullen van een gereedschapskist met tools waarmee ze de gevolgen voor de waarde van bedrijven van het wel of juist niet behalen van de duurzaamheidsdoelen, de SGD’s, kunnen evalueren. En hierbij het perspectief van verschillende belanghebbenden (stakeholders) meenemen. Ze leren manieren te bedenken om de SDG’s te bereiken op organisatieniveau.”

Met deze vakken, die de nadruk leggen op ESG, geven we studenten de tools waarmee zijzelf binnen de bedrijven waarvoor ze gaan werken (en misschien zelfs in hun privéleven) de duurzaamheidsdoelstellingen evalueren, beoordelen en implementeren. En ze leren inschatten wat de gevolgen zijn van het wel en niet bereiken van die doelen voor de waarde van bedrijven

Jasmin Gider - artikel duurzaamheid

Bedrijfsleven draagt bij aan duurzaamheidstrack

Een aantal grote bedrijven zoals Deloitte, Bundesbank en PricewaterhouseCoopers (PwC) is actief betrokken bij de mastertrack. Dit levert hen toegang tot studenten op. Ze leveren actuele cases aan waarop studenten hun skills kunnen testen. Jasmin: “PwC kwam met een case over een internationaal modebedrijf. Studenten kregen de opdracht om de meest prangende  duurzaamheidstopics die invloed hebben op dit bedrijf nu en op de lange termijn, te identificeren. Ook moesten ze een model ontwikkelen voor het financieel waarderen van dit bedrijf bij verschillende scenario's; een waarbij het bedrijf voorop zou lopen op het gebied van duurzaamheid en een waarin het bedrijf het juist slecht doet.” De studententeams met de drie beste oplossingen mochten hun case presenteren aan PwC. Jasmin: “Het winnende team had veel recente, academische data gebruikt over hoe risicofactoren bedrijfsresultaat beïnvloeden. Ze hebben hun methodologische skills gebruikt en zijn zeer creatief geweest.”

Een voorbeeld van een onderwerp waarop studenten uit deze track afstuderen, is de vraag wat de impact van groene obligaties is op de kapitaalkosten van bedrijven

Ontluisterende cijfers

Deze case droeg ook bij aan bewustwording. Luc: “Fast fashion is verantwoordelijk voor tien procent van de CO2-uitstoot wereldwijd. En 45 procent van de microplastic deeltjes in oceanen komt van synthetische vezels die losraken bij het wassen en produceren van kleding. En iedere seconde wordt er een grote vrachtwagen met kleding gedumpt. Elke seconde! Dat zijn toch ontluisterende cijfers?” Jasmin: “Bewustzijn is ook gemotiveerd zijn om geïnformeerd te willen worden over dit soort zaken.” Luc: “Waarbij de studenten ook leren hoe ze kunnen constateren wanneer bedrijven aan green washing doen en dus duurzaamheid inzetten als reclametool.”

Nieuwe wetgeving

Ook wetgeving heeft een plek in de mastertrack. Zo gaat in 2024  de Europese Corporate Sustainable Reportive Directive in die bedrijven (vanaf 200 werknemers) verplicht om te rapporteren over hun footprint, hun ESG. Jasmin: “Ook de Corporate Sustainable Due Dilligence Directive komt eraan, wat betekent dat je als bedrijf verantwoordelijk bent voor alles wat er in jouw supply chain gebeurt. Dus ook voor elke overtreding op gebied van, bijvoorbeeld, mensenrechten en klimaat ben jij als bedrijf verantwoordelijk.” 

ESG-issues zijn op dit moment bijzonder belangrijk voor het bedrijfsleven, de financiële belegginsindustrie en de publieke sector. En de lawine van ESG-wetgeving die eraan komt, vereist een behoorlijke kennis over hoe duurzaamheidseisen de waarde van een bedrijf zullen beïnvloeden

De impact van groene obligaties

Tilburg University levert (indirect) een bijdrage aan het behalen van SDG’s door praktijkcases te verbinden aan wetenschappelijke inzichten en data. Jasmin: “Met deze vakken, die de nadruk leggen op ESG, geven we studenten de tools waarmee zijzelf binnen de bedrijven waarvoor ze gaan werken (en misschien zelfs in hun privéleven) de duurzaamheidsdoelstellingen evalueren, beoordelen en implementeren. En ze leren inschatten wat de gevolgen zijn van het wel en niet bereiken van die doelen voor de waarde van bedrijven.” Luc: “Een voorbeeld van een onderwerp waarop studenten uit deze track afstuderen, is de vraag wat de impact van groene obligaties is op de kapitaalkosten van bedrijven.”

Wat levert altruïsme op?

“Je kunt ook onderzoeken wat de invloed is van donaties door bedrijven; wat levert altruïsme op? Dat valt onder de S”, gaat hij verder. “Bedrijfsaltruïsme zorgt voor loyalere klanten en een betere reputatie, wat een positieve invloed heeft op de bedrijfswaarde.” Deze docenten bieden studenten dus ook een ethisch perspectief op het onderwerp duurzaamheid. Jasmin: “En de G van governance gaat over thema’s als: inclusiviteit, gender equality en het uitbannen van discriminatie. ESG-issues zijn op dit moment bijzonder belangrijk voor het bedrijfsleven, de financiële belegginsindustrie en de publieke sector. En de lawine van ESG-wetgeving die eraan komt, vereist een behoorlijke kennis over hoe duurzaamheidseisen de waarde van een bedrijf zullen beïnvloeden.”