Interdisciplinair onderzoek wenselijk voor kwesties rond vrijheid van meningsuiting op sociale mediaplatforms
Sociale mediaplatforms beïnvloeden de vrijheid van meningsuiting van gebruikers, bijvoorbeeld wanneer ze beïnvloeden wie wat kan zien op hun tijdlijn, of wanneer ze bepaalde inhoud verwijderen of juist promoten. Bovendien hebben de grote techbedrijven een sterke marktpositie en zijn er verschillende barrières voor toegang die markt, waardoor gebruikers weinig alternatieven hebben en het moeilijk is om over te stappen. Door de lenzen van onderzoekers op het gebied van vrijheid van meningsuiting en mededingingsonderzoekers te combineren, zouden betere oplossingen gevonden kunnen worden voor de huidige problemen met de vrijheid van meningsuiting op sociale media, betoogt promovenda Maria Luisa Stasi van Tilburg Law School. Zij verdedigt haar proefschrift op 19 december 2023 aan Tilburg University.
Sociale mediaplatforms zoals X, Facebook, Instagram en TikTok beïnvloeden de vrijheid van meningsuiting van gebruikers door de informatie die aan hun gebruikers wordt gepresenteerd te 'cureren'. Platforms kunnen inhoud selecteren, organiseren, bepaalde inhoud promoten en andere juist degraderen, enzovoort. Meestal gebeurt dit door geautomatiseerde systemen die geoptimaliseerd zijn voor bepaalde resultaten. Bovendien kunnen deze platformen bepaalde inhoud verwijderen en accounts opschorten. Transparantie over hoe die systemen werken is er nauwelijks,evenmin als kennis over de impact op het informatiedieet van gebruikers. Daarnaast is de sociale mediamarkt erg geconcentreerd, met een paar grote marktspelers die de toegang voor concurrenten erg moeilijk maken.
In haar promotieonderzoek ging Maria Luisa Stasi uit van de observatie dat dit gedrag van sociale mediaplatforms bestudeerd wordt binnen twee vakgebieden: onderzoek dat zich bezig houdt met de vrijheid van meningsuiting en onderzoek naar mededingingskwesties. Ze stelde vast dat er een leemte is in de interdisciplinaire dialoog tussen deze vakgebieden en deed vervolgens een poging om deze leemte op te vullen. Stasi concludeert dat deze benadering nuttig zou kunnen zijn om oplossingen te vinden die zowel problemen aanpakt op het gebied van vrijheid van meningsuiting op social media platforms als die op het gebied van mededinging.
Promotie
M.L. Stasi verdedigt haar proefschrift getiteld Social media markets: A pro-competitive approach to free speech challenges op dinsdag 19 december 2023, 13.30 uur aan Tilburg University. Promotores: prof. dr. G. Monti, prof.dr. A. De Streel. De verdediging is te volgen via een livestream.