Kinderuniversiteit Samenzijn is fijn: ‘Het is heel normaal om je af en toe alleen te voelen’
Tijdens het tweede college van het nieuwe seizoen van de Kinderuniversiteit wist sociaal psycholoog Tila Pronk de zaal met meer dan 550 kinderen te boeien met haar onderzoek naar eenzaamheid en buitensluiting. De scholieren van groep 6, 7 en 8 leerden onder andere hoe ze ervoor kunnen zorgen dat andere kinderen zich niet eenzaam of buitengesloten voelen.
Vol verwachting zaten de ruim 550 kinderen in de grootste zaal van Cube klaar om te luisteren naar het college van wetenschapper Tila Pronk. Het onderwerp? Samenzijn is fijn! Geen onbekend thema voor de kinderen. Toch is het volgens Tila belangrijk om het hierover te hebben: “Kinderen weten wel dat het vervelend is om buitengesloten te worden of een gevoel van eenzaamheid te ervaren, maar hoe dat nu precies voelt, wat er gebeurt in je brein, hoe je ermee om kunt gaan en vooral hoe je ervoor kunt zorgen dat iedereen het gevoel heeft dat ze erbij horen, is waardevol om te leren.”
Onschuldig spel?
Met behulp van een balgooispel liet Tila de kinderen zien hoe buitensluiting onder andere wordt onderzocht. Er werden twee rondes gespeeld, elk met drie kinderen uit het publiek die elkaar niet kenden. In de eerste ronde kregen de kinderen allemaal dezelfde instructies: “Je gaat een balgooispel doen met twee andere spelers. Probeer de bal ongeveer even vaak naar beide spelers te gooien.” In de tweede ronde veranderde de situatie: twee van de drie spelers kregen de volgende instructies: “Je gaat een balgooispel doen met twee andere spelers. Gooi de bal de eerste twee keer even vaak naar beide spelers. Daarna gooi je de bal alleen nog maar naar een speler. Let op: Je gooit de bal dus niet meer naar de derde speler! Je kijkt ook niet meer naar de derde speler. Je doet gewoon of diegene er niet meer is.” De spelers volgden de instructies op, met als resultaat dat de derde speler verbaasd en zichtbaar teleurgesteld reageerde. Ook het publiek reageerde met boegeroep op het oneerlijke spel.
Door het spel konden zowel de spelers als het publiek ervaren hoe het is om buitengesloten te worden, al was dit voor velen geen onbekend gevoel. Toen Tila vroeg of de kinderen zich wel eens buitengesloten of eenzaam voelden, staken vrijwel alle kinderen hun groene kaartje in de lucht. Gelukkig kon Tila ze geruststellen: “Het is heel normaal om je af en toe eenzaam te voelen.”
Buitensluiting is niet alleen een vervelend gevoel, maar uit onderzoek blijkt dat het echt pijnlijk is als je dat meemaakt
Goede luisteraars
Na afloop was Tila zichtbaar enthousiast: “Het college was echt fantastisch. Het heeft mijn verwachtingen overtroffen. De zaal zat helemaal vol en de kinderen hadden veel energie, maar ze luisterden toch heel goed naar mijn verhaal. Er kwamen veel vragen uit het publiek en ik kon aan hen ook veel vragen stellen. Het was echt een feest.” De kinderen waren ook erg nieuwsgierig naar Tila’s eigen ervaringen: “Ik heb veel verrassende vragen gekregen. De vraag die me het meeste is bijgebleven is de vraag of ik mijn eigen kinderen ook wel eens heb buitengesloten. Daarop moest ik eerlijk antwoorden dat ik dat ook wel eens doe. Dat was wel confronterend.”
Wat de kinderen hopelijk bijblijft van dit college? “Wat ik vooral hoop is dat ze meenemen dat buitensluiting echt pijn doet. Het is niet alleen een vervelend gevoel, maar uit onderzoek blijkt dat het echt pijnlijk is als je dat meemaakt. Daarnaast hoop ik dat ze de tips meenemen: hoe kun je ermee omgaan als je het gevoel hebt dat je zelf buitengesloten wordt? Hoe kun je ervoor zorgen dat andere kinderen zich niet eenzaam voelen of het gevoel hebben dat ze buitengesloten worden? Deze tips kunnen ze meteen toepassen in hun dagelijks leven.”
Ik hoop dat de kinderen zich realiseren dat ze zelf hier later ook kunnen gaan studeren
Nieuwsgierig naar onderzoek
Tila vindt het belangrijk om kinderen te betrekken bij de wetenschap: “Wetenschap is voor iedereen, niet alleen voor studenten en wetenschappers aan de universiteit. Ik vind het belangrijk dat kinderen kennismaken met de universiteit en het doen van onderzoek. Hierdoor hoop ik hun nieuwsgierigheid te wekken zodat ze er alvast over na kunnen denken: is dat iets voor mij? Wat leer je daar? Wetenschap is namelijk belangrijk en relevant voor iedereen. Ik hoop dat ze zich realiseren dat ze zelf hier later ook kunnen gaan studeren.”
Bekijk het college hier:
Tila: “Iedereen moet dit college terugkijken. Dit thema is belangrijk en relevant voor iedereen: hoe ga je om met eenzaamheid? Wat gebeurt er als je buitengesloten wordt? Daarnaast is het geweldig om de zaal te zien, te zien hoe de kinderen reageren op mijn vragen en simpelweg de energie te ervaren.”
Tilburg University Junior
De Kinderuniversiteit is een programma van Tilburg University Junior. Meerdere keren per jaar organiseren zij evenementen en programma’s voor scholieren van groep 6, 7 en 8. Het doel is om de kinderen op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met wetenschap en de universiteit. De volgende Kinderuniversiteit getiteld De milieudetective is gepland op woensdagmiddag 28 februari (na schooltijd).