Buitensporige flexibiliteit vanwege flexibele contracten is slecht voor welzijn werknemers
Op vrijdag 22 maart 2024 verdedigt José Gabriel Carreño zijn proefschrift, getiteld Three Essays on Wage Compensation and Flexible Contracts. In zijn onderzoek ontdekte Carreño dat lange tijd werken op flexibele contracten kan leiden tot een verminderd gevoel van welbevinden onder werknemers. Buitensporige flexibiliteit, hoewel tot op zeker hoogte gunstig voor economische stabiliteit, kan zorgen voor een gevoel van onzekerheid bij werknemers, wat een slecht effect heeft op hun algehele welzijn.
In een van de hoofdstukken van zijn proefschrift legt Carreño de macro-economische effecten van flexibele contracten op de economie uit, waarbij hij zich baseert op Nederlandse data. De resultaten geven aan dat flexibele contracten een cruciale rol spelen in macro-economische stabilisatie; ze zorgen voor een dempend effect op toppen en dalen in de conjunctuur. Dit voordeel wordt echter tegengegaan door een grotere instabiliteit van de werkgelegenheid onder flexwerkers. In het hoofdstuk wordt de relatie toegelicht tussen welzijn en het hoge aantal flexibele contracten, en die biedt essentiële beleidsinzichten voor landen met een tweedelige arbeidsmarkt. Carreño: “In een economie zonder flexibele banen vergroot een toename van het aandeel flexibele banen ook het algehele welzijn. Voorbij een bepaald punt echter daalt het algehele welzijn door nóg meer flexibele banen.”
Negatieve impact op het welzijn van flexwerkers
Carreño legt uit hoe de uit de hand gelopen flexibiliteit in contracten een negatieve uitwerking heeft op het welzijn van werknemers: “Lagere uurlonen, flinke schommelingen van de werkuren en een grotere blootstelling aan werkloosheid kenmerken deze arbeidsmarkt. Met andere woorden, werknemers rouleren tussen slecht betalende bedrijven, hebben te maken met onzekere maandelijkse werktijden en raken vaak werkloos. En daar lijdt hun algehele welzijn onder.”
Voor- en nadelen van flexibele contracten
Carreño: “Om de voor- en nadelen van flexibele arbeidscontracten in evenwicht te brengen is het belangrijk dat wetgevers een middenweg vinden. Flexibele contracten kunnen het voor bedrijven makkelijker maken om hun personeelsbestand op hun behoefte aan te passen en kunnen bedrijven helpen om te gaan met economische krimp. Deze contracten kunnen echter ook leiden tot onzekere arbeidssituaties en lagere lonen. Beleidsmakers kunnen helpen door ervoor te zorgen dat er sterke ondersteuningssystemen zijn voor werknemers, door regels op te stellen voor eerlijke behandeling, door voordelen te bieden aan bedrijven die stabiel werk bieden en door werknemers te helpen nieuwe vaardigheden te leren. Op deze manier kunnen bedrijven nog steeds profiteren van flexibiliteit, maar krijgen werknemers ook de bescherming en kansen die ze nodig hebben.”
Advies voor beleidsmakers
Carreño: “Flexcontracten kunnen op termijn het welzijn van werknemers ondermijnen. Mijn resultaten bevestigen de bezorgdheid over welzijn in de groeiende flexibele arbeidssector in de Eurozone. Ze vormen een aanleiding voor beleidsmakers om speciale aandacht te besteden aan regelgeving die meer flexibele arbeidsregelingen in deze regio in de hand werkt.” Volgens Carreño is het van het grootste belang dat beleidsmakers de economische voordelen van flexibele contracten benutten en tegelijkertijd het welzijn van werknemers waarborgen. Een dergelijk evenwicht is essentieel voor het bevorderen van een arbeidsmarkt die economische veerkracht ondersteunt en tegelijkertijd het welzijn van werkenden beschermt.