Een beter begrip van individueel gedrag in complexe keuzesituaties kan leiden tot beter beleid
Mensen maken dagelijks complexe beslissingen. Deze complexiteit ontstaat omdat de informatie vaak onvolledig is en er vaak persoonlijke factoren een rol spelen. Ook nemen we vaak meerdere beslissingen tegelijk en die kunnen elkaar beïnvloeden. Om goede beleidsbeslissingen te kunnen maken, moeten we een grondig, empirisch gekwantificeerd, begrip hebben van de manier waarop individuen in dergelijke complexe situaties beslissingen nemen. In zijn inaugurele rede, die prof. dr. Tobias Klein op 6 september zal uitspreken, zal hij aan de hand van drie voorbeelden illustreren wat we kunnen leren over individuele besluitvorming door modellen van individueel gedrag te combineren met (grote) data en hoe dit op zijn beurt kan bijdragen aan de beleidsvorming.
Zorgverzekering in Peru
Het eerste voorbeeld betreft de reactie van mensen in Peru wanneer de overheid een zorgverzekering introduceert. Onderzoek wijst uit dat ze dan vaker naar een gezondheidscentrum gaan en een arts om advies vragen. Interessant resultaat is echter dat ze als gevolg hiervan ook bereid zijn om zelf, wanneer nodig, te betalen voor een operatie door een specialist, zelfs als die niet gedekt wordt door de verzekering. Degenen die niet verzekerd zijn, gaan niet naar het gezondheidscentrum en worden derhalve niet geïnformeerd over een medische behandeling die ze zouden moeten ondergaan. Dit resulteert in minder medische handelingen door een specialist. In veel gevallen is dit een ongewenste situatie die kan worden verholpen door de dekking uit te breiden met gratis advies aan patiënten.
Financiële prikkel in de zorg
In het tweede voorbeeld gaat het om de presantie, of framing, van financiële prikkels in de zorg. Onderzoek wijst uit dat mensen op (bijna) dezelfde economische prikkels veel sterker reageren wanneer deze worden gepresenteerd als ‘eigen risico’ in plaats van als een ‘no-claim teruggave’ zoals we die tot 2008 in Nederland hadden. Dit voorbeeld laat zien dat we niet alleen over de prikkels moeten nadenken, maar ook over hoe we ze presenteren.
Herinneringsadvertenties
Het derde voorbeeld gaat over de doelgerichte reclame. Mensen vergeten wel eens een aankoop te doen die ze wel van plan waren. In dat geval kan een advertentie hen eraan herinneren om het product alsnog aan te schaffen. Onderzoek wijst uit dat men dat dan ook vaak online doet. De overheid zou dit positieve effect kunnen benutten door zelf ook advertenties te gebruiken om mensen eraan te herinneren weer eens naar hun zorgverzekeringspolis of energiecontract te kijken. Hiermee wordt de concurrentie bevorderd.
Noot voor de pers
Prof. dr. Tobias Klein spreekt zijn inaugurele rede uit op vrijdag 6 september om 16.15 uur in de aula van Tilburg University. Titel rede: Individual behavior in complex choice situations. Voor de vertegenwoordigers van de pers is de rede van te voren onder embargo beschikbaar. Neem voor meer informatie contact op met persvoorlichter Annemeike Tan, tel. 013 – 466 2596, e-mail a.m.tan@@tilburguniversity.edu.