Nationale Vrijwilligersdag: “Nieuwe benadering vrijwilligerswerk nodig om verloop tegen te gaan”

Bij betaald werk kunnen factoren als contractvoorwaarden of salaris van invloed zijn op de beslissing om met het werk te stoppen. In het geval van vrijwilligerswerk is het onvoldoende bekend waarom mensen stoppen. “Door te begrijpen welke factoren van invloed zijn op overwegingen om te stoppen als vrijwilliger, kun je het verloop beïnvloeden,” aldus onderzoeker en universitair docent Djurre Holtrop van Tilburg University.

Gebrek aan steun, autonomie en waardering belangrijkste redenen om te stoppen 

Uit een wereldwijde meta-studie van 117 onderzoeken onder meer dan 55.000 vrijwilligers, blijkt dat een hoge mate van emotionele betrokkenheid bij het werk en de organisatie belangrijke indicatoren zijn voor duurzaam vrijwilligerswerk. Daarentegen zijn persoonlijke omstandigheden, ontevredenheid over het management, onduidelijke communicatie en een te hoge werkdruk vaak redenen om te stoppen. Gebrek aan steun, autonomie en waardering zijn hierin doorslaggevend. “Interessant is dat we ontdekten dat deze voorspellers niet veranderen afhankelijk van leeftijd, geslacht of het soort vrijwilligerswerk,” aldus Holtrop. “Vervolgonderzoek laat daarnaast zien dat het worden buitengesloten en conflicten met andere vrijwilligers belangrijke redenen voor zijn vrijwilligers om te stoppen met de werkzaamheden”. 

Belangrijke rol voor organisaties en mede-vrijwilligers

De resultaten tonen aan dat de kwaliteit van de relaties tussen vrijwilligers en hun leidinggevenden en mede-vrijwilligers van significante invloed is op het behoud van vrijwilligers. Uit het onderzoek volgen dan ook een aantal aanbevelingen voor organisaties. “Voor een vrijwilligersorganisatie is het van belang om sterke sociale banden te smeden, werkzaamheden zo in te richten dat ze passen bij het individu en om te zorgen dat vrijwilligers zich productief en gesteund voelen. Verder kan het versterken van het gemeenschapsgevoel, waarin vrijwilligers zich onderdeel van iets groters voelen, helpen bij het verhogen van hun betrokkenheid en tevredenheid. Het benadrukken van de waarde van vrijwilligerswerk draagt hier ook aan bij,” zo stelt de onderzoeker.  

Meer inzicht in verloop essentieel voor behoud vrijwilligers

Het viel de onderzoekers op dat er zeer weinig gegevens beschikbaar zijn van het daadwerkelijke verloop bij vrijwilligersorganisaties. “Om op data gebaseerde strategieën te ontwikkelen voor vrijwilligersbehoud is het belangrijk dat organisaties beter inzicht krijgen in het verloop. De toekomst van onze samenleving hangt af van ons vermogen om nu inzicht te krijgen in dit verloop en de cruciale rol die vrijwilligers spelen te waarderen, om zo een veerkrachtige samenleving te waarborgen waarin ook nieuwe generaties vrijwilligerswerk blijven doen.”