Oraties afscheid en proefschriften

Simpelere belastingheffing leidt tot meer investeringen door bedrijven

Published: 15 januari 2024 Laatst bijgewerkt: 15 januari 2024

Op dinsdag 16 januari verdedigt Jesse van der Geest zijn proefschrift, getiteld: “Economic Effects of Tax Avoidance and Compliance”. Zijn proefschrift onderzoekt de economische effecten van belastingontwijking en (de kosten van) belastingnaleving. Vier vragen aan onderzoeker Jesse van der Geest.

Een van de onderzoeken van Jesse van der Geest bekijkt de kosten van belastingnaleving. Het doen van belastingaangifte kost veel tijd en middelen. Dit onderzoek laat zien dat wanneer bedrijven meer tijd en middelen kwijt zijn aan het naleven van belastingwetgeving, zij minder investeren in productiemiddelen.

Waarom leidt simpelere belastingheffing tot meer investeringen door bedrijven?

“Door het versimpelen van de belastingheffing houden bedrijven meer middelen en tijd over. Elke euro of elk uur dat daarmee bespaard kan worden, kan worden gebruikt voor andere doelen. Een daarvan kunnen investeringen door bedrijven zijn.”

Hoe zou de belastingaangifte aangepast moeten worden?

“Er zijn twee mogelijke manieren hoe versimpeling de kosten kan verlagen. Enerzijds is dit het versimpelen van de belastingregels. Dit kan bijvoorbeeld door minder regels of makkelijker uitvoerbare regels. Hoewel hierin veel winst valt te behalen, blijkt het versimpelen van belastingregels in de praktijk weinig succesvol omdat de politiek het belastingsysteem veel gebruikt voor beleidsdoeleinden. 

Wat zou een alternatief kunnen zijn? 

“Een alternatief is het versimpelen van het proces om belastingen te betalen. Hierin loopt Nederland wereldwijd voorop, maar in bijvoorbeeld ontwikkelingslanden zijn de administratieve kosten om belastingaangifte te doen relatief hoog. 

Ik heb gekeken naar het versimpelen van het administratieve proces om belastingaangifte te doen. Dit is immers eenvoudiger om te realiseren voor beleidsmakers. Het blijkt dat dit leidt tot meer investeringen door bedrijven. Bedrijven gebruiken de bespaarde kosten op belastingnaleving dus deels om te investeren in productiemiddelen. Dit is goed voor de economie, aangezien de investeringen van bedrijven bijdragen aan economische groei.”

Waarom zijn simpelere belastingen goed voor de economie? 

“Belastingaangifte doen is belangrijk voor de maatschappij, omdat de overheid geen financiering heeft zonder belastingen. Maar de middelen die gebruikt worden voor belastingnaleving zijn, vanuit een economisch perspectief, een verspilling. Dit komt omdat deze middelen geen waarde creëren binnen de economie. Investeringen door bedrijven voegen juist wel waarde toe aan de economie en zijn een belangrijke factor in de economische groei. Hoewel er altijd enige kosten gemaakt moeten worden om de belastingwetgeving na te leven, is er in het maatschappelijk debat veel kritiek op de hoogte van deze kosten. Gegeven deze hoge kosten en mijn bevindingen dat deze ten koste komen van investeringen van bedrijven is het dus belangrijk dat de politiek rekening houdt met de kosten van het belastingsysteem wanneer het veranderingen wil aanbrengen.”

Meer weten?

Jesse van der Geest was op 13 januari te gast in het radioprogramma dr Kelder en co: “De beeldvorming in de media is altijd dat belastingontwijking slecht is. De overheid heeft minder geld en het verdwijnt in de zakken van de aandeelhouders. Dat beeld zou wat genuanceerder moeten zijn. Ook bij de overheid wordt geld verspild en tegelijkertijd doen bedrijven ook goede dingen met dat geld, zoals het implementeren van nieuwe technologieën.” 

Luister hier naar het radio-interview

Noot voor de pers

Neem voor meer informatie rechtstreeks contact op met Jesse van der Geest (J.B.vdrGeest@tilburguniversity.edu) of met persvoorlichter Lieke Steijvers (l.m.steijvers@tilburguniversity.edu).