Erfenis van het Verleden: Excuses en omgaan met historisch onrecht
Hoe erken, verwerk en herstel je historisch onrecht? Welke rol spelen excuses daarbij? Wat zijn de voorwaarden voor goede excuses? Is er een verschil tussen excuses aanbieden en spijt betuigen? Daarover gaan we deze avond in gesprek. (Nederlands / SG-Certificaat*)
Tijd: 19:30-21:00 uur
Gratis, aanmelden gewenst.
Meld je aan via de website van Bibliotheek Midden Brabant
Excuses voor het slavernijverleden
150 jaar geleden stopte de slavernij in Nederland, 10 jaar nadat het officieel werd afgeschaft. Afgelopen juli bood koning Willem-Alexander zijn excuses aan aan de nazaten.
In zijn toespraak noemde koning Willem-Alexander slavernij 'de meest kwetsende, mensonterende, vernederende misdaad'. "Mensen werden beschouwen als koopwaar, willoos werktuig voor winst. Ze werden vastgeketend, gestraft, zelfs gedood. We dragen de gruwelijkheid met ons mee, die is tot vandaag te voelen", aldus de koning.
Onderzoek naar politieke excuses
In de afgelopen decennia is het aantal verontschuldigingen van staten voor onrecht en mensenrechtenschendingen aanzienlijk toegenomen. Maar zijn dergelijke gebaren een levensvatbaar verzoeningsmiddel en hebben ze een universeel potentieel om onrecht te herstellen of harmonie te herstellen? Of hebben mensen in verschillende culturen verschillende opvattingen over wat politieke verontschuldigingen betekenen, welk doel ze dienen of hoe ze kunnen of moeten worden uitgedrukt?
Samen met collega’s onderzocht en analyseerde professor Juliette Schaafsma honderden wereldwijde excuses voor mensenrechtenschendingen.
Historisch onrecht
Steeds vaker zoeken slachtoffers van koloniaal geweld, mislukte vredesmissies, seksueel misbruik en ecocide erkenning via civiele rechtszaken. De erkenning van lijden wordt op deze manier steeds vaker in juridische termen aan de orde gesteld en vervolgens opgelost met financiële compensatie. Maar heeft een gang naar de rechter wel het gewenste effect? Brengt het de erkenning en het herstel waar de aanklagers eigenlijk om vragen?
Professor Nicole Immler onderzoekt dit samen met haar team in Nederland, Indonesië, Nigeria en Bosnië. Het doel is om verder te kijken dan de individuele slachtoffers, en juist ook de structurele aspecten van het onrecht bloot te leggen. De studie focust op de dialoog tussen eisers en de aangeklaagde instellingen, zoals de staat, het leger, de kerk en de multinational.
-
Prof. dr. Juliette Schaafsma
Hoogleraar aan de Tilburg School of Humanities and Digital Sciences (Tilburg University)De onderzoeksinteresses Juliette Schaafsma liggen breed op het gebied van interculturele interacties, processen van sociale in- en uitsluiting, en vijandigheid en verzoening tussen groepen. Haar werk is zeer interdisciplinair en ze combineert inzichten en benaderingen uit de antropologie, crossculturele en sociale psychologie, communicatiewetenschappen, transitional justice en vredes- en conflictstudies.
-
Prof. dr. Nicole Immler
Hoogleraar Historical Memory and Transformative Justice (Universiteit voor Humanistiek)Nicole Immler richt zich in haar onderzoek vooral op hoe historisch onrecht, waaronder kolonialisme, wordt herinnerd in de huidige samenleving. Ze onderzoekt hierbij de relatie tussen herinneringen, identiteit, en rechtvaardigheid. Haar focus ligt op vragen over herstelbetalingen in verband met het historisch onrecht.
-
Halima el Hajoui – Özen
Journalist, trainer, adviseur.De gespreksleider vanavond is Halima el Hajoui – Özen. Zij is journalist, trainer, adviseur, verbinder en trotse dochter van een gastarbeider. Ze is oprichter van De Inclusiefabriek, waarmee ze werk maakt van inclusie binnen organisaties.
Herdenkingsjaar slavernijverleden
Na ruim 300 jaar werd in 1873 een eind gemaakt aan slavernij in het Nederlands Koninkrijk. Tijdens het Herdenkingsjaar Slavernijverleden van 1 juli 2023 tot 1 juli 2024 besteedt Nederland extra aandacht aan het slavernijverleden en de impact die dit nog steeds heeft.
Het Tijdlab van de LocHal & Studium Generale van Tilburg University organiseren dit jaar een aantal lezingen waarin Slavernij centraal staat; het Nederlandse slavernijverleden en de doorwerking in het heden, het belang van excuses en hoe verschillende landen daarmee omgaan, en we onderzoeken of er ook sprake is van moderne slavernij in Nederland.
Contact
Dit programma wordt georganiseerd door Studium Generale en het Tijdlab LocHal.
Contact: Annelieke Koster (Studium Generale).
* For students, this program may count towards the SG-Certificate. Check the SG-Certificate website for all the terms and conditions.
