Bestuurlijke arrangementen, implementatie en proces ten aanzien van de proeftuinen en populatiemanagement - Promotieonderzoek

In Nederland, maar ook in andere delen van de wereld zoals de Verenigde Staten, Canada, Engeland en Duitsland zijn verschillende regionale samenwerkingsinitiatieven ontstaan om het zorgsysteem toekomstbestendig te maken. Het doel van deze initiatieven is om de gezondheid van de populatie en de kwaliteit van zorg te verbeteren en om de groei in (zorg)uitgaven te beheersen (Triple Aim). Aangezien gezondheid niet enkel vanuit het zorgdomein wordt beïnvloed, werken in deze initiatieven meerdere partijen zoals zorgverzekeraars, zorgaanbieders, burgervertegenwoordigers en gemeenten maar ook het bedrijfsleven en onderwijs, in wisselende samenstelling samen om de overgang naar een 'gezondheidssysteem' te bewerkstelligen. De grootschalige transformatie die nodig is voor de reorganisatie en integratie van diensten op het gebied van preventie, zorg en welzijn, om gelijktijdige verbeteringen in de Triple Aim te bereiken wordt ook wel geduid als Population Health Management (PHM).

Om samen te werken naar een toekomstbestendig gezondheidssysteem is een juiste combinatie van strategieën en interventies nodig. De uitkomsten van strategieën en interventies worden beïnvloed door een diversiteit aan contextuele factoren en een scala aan mechanismen (motivationele factoren die niet altijd zichtbaar zijn, maar wel een rol spelen, zoals vertrouwen). Deze complexiteit wordt nog groter naarmate meer en andere typen actoren, die bijvoorbeeld verschillen qua regulaties en verantwoording, met elkaar samenwerken.

De minister van VWS heeft in het voorjaar van 2013 aangegeven negen initiatieven actief te willen volgen en heeft deze benoemd als 'proeftuinen populatiemanagement'. In opdracht van het ministerie brengt het RIVM in de periode 2013 en 2018 in kaart hoe deze proeftuinen zich ontwikkelen. Het promotieonderzoek van mevrouw Betty Steenkamer richt zich op het ontrafelen van bovengenoemde complexiteit middels het beantwoorden van de volgende onderzoeksvragen:

1. Hoe wordt Population Health Management (PHM) gedefinieerd en geïnterpreteerd?

2. Wat zijn de belangrijkste componenten van PHM waarin de relaties tussen PHM strategieën, de contextuele factoren en mechanismen en de uitkomsten van deze strategieën, en de theorieën die deze relaties onderbouwen, kunnen worden samengevat en die het succes van de ontwikkeling van de PHM verklaren?

3. Wat zijn de leidende principes voor PHM, d.w.z. welke strategieën moeten worden geïmplementeerd in welke fase van de ontwikkeling van PHM en welke contextuele factoren en mechanismen moeten worden geactiveerd om deze strategieën succesvol te maken?

Omdat deze leidende principes zijn gebaseerd op de ervaringen van de Nederlandse proeftuinen adresseert het promotieonderzoek bovendien ook de ervaringen van vier internationale PHM-initiatieven: Greater Manchester Devolution in Engeland, Vancouver Healthy City Strategy in Canada, Generation-Health Cincinnati in de Verenigde Staten, en Gesundes Kinzigtal in Duitsland, middels het beantwoorden van de volgende onderzoeksvraag:  

4. Wat zijn de PHM-strategieën, contextuele factoren en mechanismen die de uitkomsten van PHM-initiatieven beïnvloeden?

Wat levert het promotieonderzoek op?

1. Een uitgebreid overzicht van de definitie en interpretaties van het concept PHM;
2. Een conceptueel theoretisch raamwerk voor PHM dat inzicht biedt in de complexiteit van PHM;
3. De leidende principes voor PHM gebaseerd op de ervaringen van de Nederlandse proeftuinen, de varianten in proeftuinontwikkeling, en een overzicht van welke strategieën in welke periode van PHM ontwikkeling een rol spelen en de onderliggende contextuele factoren en mechanismen

die verklaren hoe en waarom deze strategieën hun specifieke uitkomsten bereiken;

4. Inzicht in de ervaringen van internationale PHM initiatieven: Greater Manchester Devolution in Engeland, Vancouver Healthy City Strategy in Canada, Generation-Health Cincinnati in de Verenigde Staten, en Gesundes Kinzigtal in Duitsland, waarbij er met name aandacht wordt besteed aan de verschillende contextuele factoren die de ontwikkeling van deze internationale initiatieven verklaren.