AM 1000 iStock-1486804726

Thema's

De Academische Werkplaats (Be)sturen op Brede Welvaart heeft vier thema’s vastgesteld die onderling met elkaar verbonden zijn. Ze hangen samen met de vraag hoe je in de praktijk handen en voeten geeft aan een beleid gericht op het versterken van de brede welvaart.

De thema’s zijn samen met partners vastgesteld en worden in co-creatie uitgewerkt. Bij elk thema horen deelvragen die kunnen leiden tot een concreet werkpakket van onderzoeken, experimenten en praktijkprojecten.

Onze 4 thema's:

Thema 1: Impactmonitoring

Bij dit thema staan het meten van impact en ‘Integrated reporting’ centraal. Integrated reporting is een uitgebreide vorm van verslaggeving waarin organisaties aangeven hoe zij duurzaam en sociaal opereren. Dit helpt om het proces van waardecreatie te verduidelijken en centraal te stellen. Het maakt het ook mogelijk om heldere, meetbare doelen en randvoorwaarden voor beleid te formuleren en te evalueren in hoeverre die worden gerealiseerd. 

Dit biedt een basis om te leren welk beleid werkt in de praktijk. Maar hoe kunnen we komen tot een meer geïntegreerde rapportage van de verschillende dimensies van brede welvaart? En hoe kunnen we meten in welke mate publieke en private organisaties met hun activiteiten bijdragen aan de realisatie van een inclusieve en duurzame economie? 

Thema 2: Ondernemerschap

De transitie naar een inclusieve en duurzame economie vraagt om ondernemers die met hun bedrijf impact willen maken. Dat kan een bestaand bedrijf zijn, maar ook een nieuwe startup. Wat zijn de drijfveren van ondernemers om bij te dragen aan brede welvaart? Hoe realiseren ze dat? Welke vormen van leiderschap passen hierbij? Welke aanpassingen zijn nodig in de bedrijfsvoering van een bestaande onderneming en hoe kan de onderneming zich het beste positioneren in de samenleving? 

Het kan een uitdaging zijn om als ondernemer duurzame stappen te zetten zonder uit balans te raken. Hoe kunnen potentieel negatieve bijeffecten van de onderneming op andere dimensies van brede welvaart worden ondervangen? Hoe kunnen we impact startups stimuleren? Hoe creëren we optimale condities voor succesvolle impact startups om door te groeien?

Thema 3: Netwerk governance

Omdat overheden, kennisinstellingen en bedrijven – lokaal en regionaal – vaak samenwerken in ketens en netwerken, is het van belang om ook te kijken naar hoe gezamenlijk op brede welvaart kan worden gestuurd. Hoe kunnen publieke en private partners het beste samenwerken om gezamenlijk brede welvaartsdoelen te bereiken? 

Bij network governance gaat het om het verbinden of delen van informatie, middelen, activiteiten en competenties in samenwerkingen tussen uiteenlopende organisaties. Wat is er nodig om productief samen te werken aan verbetering van brede welvaart in stad en regio? Wat vraagt dit van het organisatorisch vermogen van partijen? Wat is nodig om die samenwerking te faciliteren en welke methodieken kunnen helpen om van elkaars ervaringen te leren en resultaten te boeken?

Thema 4: Instituties

In onze samenleving bepalen allerlei instituties (formele en informele regels en wetten) hoe we samenleven. Het gaat dan onder meer om de rol van de staat in de economie, maar ook om de traditie en het algemene kader van waaruit de overheid, bedrijfsleven en samenleving met elkaar omgaan en van waaruit sociaaleconomisch beleid tot stand komt. Onze huidige instituties zijn veelal sterk gericht op het bevorderen van materiële groei.

De korte termijn prevaleert vaak boven de lange termijn en onze instituties zijn sterk verkokerd, wat het extra moeilijk maakt om brede welvaartsdoelstellingen te integreren in beleid en in samenhang te sturen op transities. We zien ook dat grote groepen burgers zich buitengesloten voelen van beleid dat hun leef- en woonomgeving direct raakt, wat kan leiden tot weerstand en wantrouwen. Tegelijkertijd zien we een toenemende belangstelling voor vormen van samenwerking vanuit een gemeenschappelijk belang zoals coöperaties. 

In dit thema staat de vraag centraal wat het bevorderen van brede welvaart betekent voor de vernieuwing van de instituties van onze (overleg)economie. Hoe kunnen we burgers beter betrekken? Hoe geven we duurzaamheid en de belangen van toekomstige generaties en die van groepen elders in de wereld zitten een plek aan de overlegtafel? Wat vraagt dat van onze besluitvormingsprocedures?

Overstijgend kernthema:

Naast deze vier samenhangende thema’s is er ook een overstijgend expertisegebied dat voor elk van de eerder genoemde thema’s relevant is. Met het kernthema 'Het begrip brede welvaart' leggen we het theoretische en conceptuele fundament onder de werkplaats (Be)sturen op Brede Welvaart. 

Kernthema: Het begrip brede welvaart

Centraal in de werkplaats staat de vraag op welke wijze publieke en private organisaties - afzonderlijk en in samenwerking - beter kunnen (be)sturen richting welzijn en brede welvaart. Kortom, naar een economie waarin niet winst maar maatschappelijke waarde centraal staat. 

Zowel overheden als ondernemers willen de slag maken van ambitie naar actie, van concept naar praktijk, van de inzet van brede welvaart als (denk)kader naar (richtinggevend) kompas voor planvorming en bedrijfsstrategie. Om die stap goed te kunnen maken moet eerst een onderliggende vraag worden beantwoord: Wat bedoelen we precies met “Brede Welvaart”? Hoe is dit begrip ingebed in de literatuur? Wat is de verhouding tot andere begrippen als bijvoorbeeld bruto binnenlands product, welzijn, sociale welvaart? En hoe operationaliseren we brede welvaart voor de praktijk van organisaties in het publieke en private domein? 

Met een team van Tilburgse wetenschappers uit diverse mens- en maatschappijdisciplines werken we samen aan beantwoording van deze vragen.