“Als je wil vernieuwen, moet je wild durven denken”

Voordat Emely de Vet de overstap naar Tilburg maakte, werkte ze als hoogleraar en hoofd van de leerstoelgroep Consumptie en Gezonde Leefstijl aan de Wageningen universiteit. Daar verbond zij verschillende wetenschappelijke disciplines, gaf mede vorm aan interdisciplinaire onderwijsprogramma’s, en adviseerde gemeenten, ministeries en het parlement. Wat brengt deze academische duizendpoot naar University College Tilburg?

De wereld een stukje mooier en eerlijker maken 

“Alles wat ik tot nu toe gedaan heb, staat in het teken van dezelfde motivatie: met onderzoek en onderwijs de wereld een stukje mooier en eerlijker maken. In mijn onderzoek behandel ik thema’s als voedselzekerheid, armoede, klimaatverandering en gezondheid, en dat vanuit een interdisciplinaire benadering. Ik wil graag impact maken met mijn werk. Dat doe je ook door mensen op te leiden die kennis en vaardigheden rondom dit soort thema’s in hun werkveld kunnen inzetten, als bruggenbouwers. Als decaan van University College Tilburg wil ik daaraan bijdragen.  

De functie stelt me ook in staat om nieuwe dingen te doen. Bij Wageningen University & Research verbond ik de sociale wetenschappen en technische wetenschappen aan elkaar. Tilburg University biedt de mogelijkheid om verbindingen te leggen binnen en tussen andere disciplines, zoals de sociale wetenschappen en geesteswetenschappen. Hier is in die disciplines veel meer expertise aanwezig.” 

Werken vanuit vergezichten 

Op de vraag welke karaktereigenschappen zij meebrengt, antwoordt Emely dat zij doelgericht, energiek en progressief is en graag vanuit vergezichten werkt. “Ik ben erg van het scheppen, iets creëren en in beweging brengen. Mijn sterke drijfveer naar die stip op de horizon en mijn optimisme maken dat ik vaak mensen meekrijg en zaken voor elkaar krijg.” 

Gevraagd naar welk stempel Emely op University College Tilburg wil drukken, uit de decaan de wens dat er meer interdisciplinariteit in het programma komt. “Interdisciplinair leren gaat een stap verder dan multidisciplinair leren. Je kunt het zien als chemie: voeg twee stoffen met eigen kenmerken bij elkaar en het wordt iets wezenlijk anders. Daar wordt het spannend.  

Ik wil graag ook meer aandacht voor maatschappelijke vraagstukken als klimaatverandering, migratie en het verbeteren van gezondheid en welzijn, bijvoorbeeld via een focus op Sustainable Development Goals. Deze complexe opgaven vragen per definitie een geïntegreerde aanpak. In de bachelor Liberal Arts and Sciences kan University College de kennis uit de verschillende faculteiten op die thema’s aan elkaar verbinden ." 

Het onderwijsprogramma leent zich ook goed voor samenwerking met het maatschappelijk veld. Dan beweeg je toe naar transdisciplinair onderwijs, waarbij je verschillende stakeholders betrekt, zoals bedrijven, beleidsmedewerkers of -uitvoerders.” 

Belangrijk is wel dat wanneer je innoveert en experimenteert, je ook evalueert wat het oplevert en uitrolt wat werkt

Ruimte voor experimenteren en innoveren 

“Het University College biedt een uitgelezen plek om te innoveren en experimenteren, nieuwe onderwijsvormen uit te proberen”, aldus Emely. Ze hoopt ervoor te kunnen zorgen dat daar nog meer ruimte voor komt. “Je kunt een programma dichttimmeren, maar dat staat pionieren in de weg, bijvoorbeeld wanneer er nieuwe inzichten zijn in een bepaald domein. De universiteit onderscheidt zich van het hbo door onderwijs te verbinden aan wetenschappelijk onderzoek. Wetenschappelijke kennis ontwikkelt zich voortdurend en je wil dat studenten worden blootgesteld aan de meest recente academische inzichten. Belangrijk is wel dat wanneer je innoveert en experimenteert, je ook evalueert wat het oplevert en uitrolt wat werkt. Onderwijsinnovatie is geen doel op zich, dus je moet altijd toetsen of het bijdraagt aan betere leeruitkomsten.”  

Emely ziet ook graag dat de inbreng vanuit de verschillende faculteiten in de Liberal Arts and Sciences bachelor nog evenwichtiger wordt. “University College Tilburg werkt vanuit een matrixstructuur met een kernteam en docenten vanuit de verschillende faculteiten. Die samenwerking moeten we koesteren en sterker inbedden. Niet alle Schools zitten even evenwichtig in het programma. Het liefst zou ik een gelijkwaardige inbreng van de verschillende faculteiten willen zien, vanuit docenten die het gedachtegoed van het University College omarmen. Dan ontwikkel je met elkaar een echte gemeenschap. Het is belangrijk dat docenten die zich daartoe aangetrokken voelen, daar de ruimte voor krijgen. Andersom moeten we het voor faculteiten ook aantrekkelijk maken om bij te dragen. Ik nodig eenieder die het interessant vindt om daarover mee te denken van harte uit om contact op te nemen.” 

Tot slot vindt de nieuwe decaan dat het Liberal Arts and Sciences programma zich nog meer dan nu mag toeleggen op kleinschalig en intensief onderwijs, een typisch kenmerk van de opleiding. “Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld met werkvormen als challenge based learning.” 

Een brede interesse is nodig om verbindingen te leggen en interdisciplinair te leren: je moet je continu willen verdiepen in andere invalshoeken en over je eigen grenzen heen kijken

Brede interesse koesteren 

Wat is volgens Emely het DNA van studenten en docenten van het University College? “Onze studenten zijn gemotiveerd, breed geïnteresseerd, harde werkers en maatschappelijk betrokken. Ze studeren vanuit een intrinsieke motivatie om te leren. Studenten die breed geïnteresseerd zijn, vinden het vaak moeilijk om te kiezen. Dit wordt soms als lastig gezien, terwijl ik denk dat je die brede interesse juist moet koesteren. Een brede interesse is nodig om verbindingen te leggen en interdisciplinair te leren: je moet je continu willen verdiepen in andere invalshoeken en over je eigen grenzen heen kijken. 

We lijken met het Liberal Arts and Sciences programma nu soms een beetje te hinken op twee gedachten: generalistisch én specialistisch. Ik denk dat we dat generalistisch denken juist meer mogen aanwakkeren. Studenten krijgen begeleiding om te beseffen dat het prima is om niet te kiezen en vanuit brede interesse te werken. Ze leren daarbij een tolerantie te ontwikkelen voor onzekerheid, omgaan met wat je nog niet weet, en nieuwsgierig te zijn naar andere perspectieven: belangrijke  vaardigheden bij complexe kwesties. Met die vaardigheden en het vermogen over grenzen heen te denken en bruggen te bouwen, kunnen Liberal Arts studenten zich onderscheiden van anderen.” 

Als je wil vernieuwen, dan moet je jezelf de ruimte geven om wild te denken, vrij te denken. Dat lukt makkelijker als je zegt 'Als we het eens helemaal opnieuw optekenen, hoe ziet het er dan uit?'

Aandacht voor inclusie 

“Wat ik ook heel eigen vind aan University College Tilburg, is de waarde die gehecht wordt aan inclusiviteit, zowel door docenten als studenten”, voegt Emely toe. “Net als andere University Colleges mogen we studenten selecteren. In Tilburg streven we daarbij naar output excellence in plaats van input excellence, waarmee we ons echt onderscheiden. We zouden nog meer ons best kunnen doen om studenten aan te trekken met een groot ontwikkelingspotentieel, studenten die nu nog ondervertegenwoordigd zijn, zoals eerstegeneratiestudenten. Dit past ook goed bij de regionale inspanningen van de universiteit om kansengelijkheid te bevorderen. Dezelfde inclusie zouden we op docentniveau willen: dat ook docenten buiten het bestaande netwerk zich aangesproken voelen om zich bij het University College aan te sluiten. En bij inclusie gaat het ook over academische inhoud, zoals aandacht voor niet-Westerse perspectieven. Idealiter laten we inclusie in alle aspecten van het programma terugkomen.” 

Wild durven denken 

Het is misschien gewaagd om een decaan die in augustus 2023 startte drie maanden later al te vragen waar het University College over vijf jaar idealiter staat. Het kost Emely echter geen moeite om deze vraag te beantwoorden. “Als je wil vernieuwen, dan moet je jezelf de ruimte geven om wild te denken, vrij te denken. Dat lukt makkelijker als je zegt ‘Als we het eens helemaal opnieuw optekenen, hoe ziet het er dan uit?’ Voor zo’n proces heb je de hele organisatie nodig. Als het aan mij ligt is University College Tilburg met haar Liberal Arts and Sciences bachelor over vijf jaar een stuk interdisciplinairder en sterker gericht op maatschappelijke opgaven. Maar ik zie dat wel als een gezamenlijke inspanning, waarbij we vanuit de organisatie als geheel samenwerken in het nastreven van een gedeeld doel: onderwijs van hoge kwaliteit leveren. Verder hoop ik dat we nog meer een broedplaats zullen zijn van ideeën, een plek waar mensen kunnen en durven experimenteren. Daarin wil ik dat we wendbaar en toekomstbestendig zijn, ons programma makkelijk kunnen aanpassen op basis van nieuw onderzoek, ontwikkelingen in de maatschappij, vraagstukken die er zijn.” 

Publicatiedatum: 13 december 2023