Linda Torn heeft beter zicht op toekomstperspectief door Nationale Denktank

Wanneer ik met Linda afspreek, ligt haar deelname aan de Nationale Denktank alweer een maand achter haar, en heeft ze haar studie weer opgepakt. Ze is net begonnen aan haar afstudeerstage bij Deloitte, waar ze aan de slag gaat met machine learning. ‘Ik heb nog niet veel ervaring met machine learning, dus deze stage ligt behoorlijk buiten mijn comfortzone. Maar ik wil het graag beter leren.’

Bijdrage leveren aan de maatschappij

Volgens mij doe je dat wel vaker: uit je comfortzone stappen. Ik sprak je al eerder toen je student-lid was bij het management team van de economische faculteit. En vervolgens duik je vier maanden in de Nationale Denktank. Een ongewis avontuur, lijkt me zo. Hoe ben je daartoe gekomen?

Linda: “Het klopt dat ik steeds zoek naar ervaringen die nieuw voor me zijn, die me uitdagen, waar ik van kan leren. Aan het begin van mijn masterfase worstelde ik een beetje met de vraag wat ik na mijn studie wil gaan doen. Ik zag mezelf niet als een econometrist die de hele dag achter de computer zit om wiskundige berekeningen te maken. Ik wilde graag de mogelijkheid krijgen om verder te kijken dan alleen de wiskunde die in mijn opleiding de boventoon voert. Ik miste de aansluiting met de maatschappij. Hoe kan ik nou impact maken, een bijdrage leveren aan de samenleving? Een vriendin attendeerde me al eerder op de Nationale Denktank, en toen ik me erin ging verdiepen, wist ik al gauw: Dit is precies wat ik zoek! Ik had er een half jaar studievertraging voor over om te ervaren hoe het is om ingewikkelde vraagstukken vanuit de ‘zachte kant’ te leren kennen en om te kijken of ik met mijn kennis en kunde een steentje kan bijdragen.”

Ik ben steeds op zoek naar ervaringen die nieuw voor me zijn

Mis je dat maatschappelijke aspect in je studie?

Linda: “Binnen de opleiding Econometrie is er vanwege de stevige basis in de wiskunde weinig ruimte om veel tijd aan ‘Understandig Society’ te besteden. Natuurlijk krijgen we wel allerlei kwesties uit de samenleving voorgelegd, zoals bijvoorbeeld in het vak Improving Society Lab, maar we benaderen deze problemen altijd vanuit cijfermatig perspectief. In de Nationale Denktank worden de maatschappelijke vragen ingestoken vanuit verschillende perspectieven.”

Problematiek van de middengroep

Het thema van de Nationale Denktank 2020 was: ‘Hoe verhogen we welzijn, welvaart en regie voor middengroepen, in stad en regio, nu en later?’. Was dit voor jou een extra reden om je aan te melden?

Linda: “Ja, het thema sprak me meteen al aan, juist omdat het een thema is dat ver van mijn studie af staat. Het gaat over sociologische, maatschappelijke concepten en het gaat over onderwerpen die mij interesseren: woningmarkt, arbeidsmarkt, maar ook grip op financiën en maatschappelijk onbehagen. De problematiek van de middengroep vind ik heel interessant. Steeds meer mensen vinden het moeilijk om mee te komen in de maatschappij. Dingen die voor vorige generaties vanzelfsprekend waren - diploma, vaste baan, koopwoning - liggen nu veel minder voor de hand. Mijn ouders zijn middengroepers en ik zie hen ook worstelen met een aantal zaken. En hoewel ik zelf niet tot die middengroep behoor, deel ik wel met hen de problematiek van de huizenmarkt. Voor mij als starter is het bijna onmogelijk om aan een woning te komen.

Steeds meer mensen vinden het moeilijk om mee te komen in de maatschappij

Bubbels

In het eindrapport lees ik het volgende:

‘Als DenkTankers staan wij zelf soms ook ver van die realiteit af. Tijdens ons onderzoek werd het af en toe pijnlijk duidelijk hoe wij met onze universitaire diploma’s en de daaruit voortkomende kansen ook deel uitmaken van een samenleving die het midden uit het oog is verloren.’ Met andere woorden: een groep studenten gaat vanuit hun eigen bubbel de problemen oplossen van mensen die zich in een andere bubbel bevinden. Hoe hebben jullie dat gevaar van de bubbel ondervangen?

Linda: “We waren omringd door elf expert-deelnemers, mensen die zelf tot de middengroep behoren: een zzp’er, een verpleegkundige, mensen met een mbo-opleiding. We hadden veel overleg met hen en bij iedere presentatie waren ze aanwezig om feedback te geven. Daarnaast hebben we in de eerste fase, de analysefase, gesproken met de mensen op straat. In verschillende plaatsen in het land hebben we ze letterlijk aangesproken met de vraag: Hoe gaat het? Wat vindt u van Nederland? Hun eerste antwoord was vaak: ‘Prima, het gaat goed’, maar als je dan even doorvraagt, dan kwamen toch wel andere geluiden. De teneur was doorgaans, zoals Paul Schnabel al zei in zijn boek met dezelfde titel: ‘Met mij gaat het goed, maar moet ons gaat het slecht.’

Bubbelvorming is een groot gevaar voor de samenleving

Wat waren jullie bevindingen?

Linda: “In de analysefase kwamen we tot de conclusie dat juist die bubbelvorming waar je zojuist naar verwees een van de grootste gevaren is voor de problematiek die nu in de samenleving speelt. Vroeger had je verzuiling, en in zo’n zuil zaten mensen van allerlei rangen en standen. In de kerk zat de bankier naast de bakker, het tweede-kamerlid naar de verpleegkundige. In de politiek werden de belangen behartigd van de hele zuil, er was sprake van verticale verbindingen. Tegenwoordig is er een bubbelvorming van mensen met dezelfde leefwijze, met dezelfde sociaal-culturele en sociaal-economische achtergrond, die elkaar continue bevestigen. Die bubbel is er op het internet, maar die is ook aanwezig in de fysieke samenleving. In Nederland is de bubbel vooral op opleidingsniveau heel sterk aanwezig. Mensen die hoger opgeleid zijn en mensen die lager opgeleid zijn vormen twee groepen die bijna los van elkaar staan. We hebben op gegeven moment in onze Denktank-groep een experiment gedaan: kijk eens op je telefoon naar de laatste 50 gesprekken, hoeveel mbo’ers zitten daartussen? Het bleek steeds maar om 2 à 3 mensen te gaan. Bij de overheid zitten vooral randstedelijke, hoogopgeleide mensen. Ook beleidsmakers zijn steeds meer hoogopgeleide mensen. De middengroepers voelen zich niet vertegenwoordigd door de politiek.”

De Nieuwe Polder

Tot welke oplossing zijn jullie gekomen?

Linda: “Ik zat in het groepje dat zich gebogen heeft over het maatschappelijk onbehagen. We kwamen tot het concept ‘De Nieuwe Polder’. We constateerden een gebrek aan participatiemogelijkheden, aan manieren om inspraak te leveren bij de overheid. Er zijn wel gemeenten die inspraakavonden organiseren, maar die worden door hoger opgeleiden georganiseerd op een manier die voor hoger opgeleiden prettig is – informeren, argumenteren, discussiëren -  maar door lager opgeleiden als minder prettig, zelfs als intimiderend, wordt ervaren. Bovendien, in slechts 3 % van de inspraakavonden kan de burger ook daadwerkelijk meebeslissen. Vanwege de bubbelvorming waarin de groepen linea recta tegenover elkaar staan, werkt het oude poldermodel niet meer.

Het oude poldermodel werkt niet meer

De Nieuwe Polder streeft ernaar om inspraak en invloed van burgers te normaliseren. We hebben een raamwerk bedacht van zes randvoorwaarden waaraan een goed participatietraject moet voldoen om iedereen mee te kunnen laten doen en om te zorgen dat er echt een participatiecultuur ontstaat. Iedereen kan en wil meedoen en voelt zich gehoord.”

De komende tijd gaan de denktankers de door hun aangedragen oplossingen verder uitwerken, met behulp van experts en partners die ze om zich heen verzameld hebben. Ook Linda is vast van plan om hiermee door te gaan, maar haar afstudeerstage krijgt nu even voorrang.

Kennis, kunde en karakter

Heb je nog kennis en kunde uit je studie kunnen inbrengen?

Linda: “De kracht van een studie als econometrie is dat je leert structuur aan te brengen in een heel complex probleem. Ik zat in een groepje met onder meer twee filosofen en een jurist. De filosofen waren er heel goed in om het probleem te doorgronden: Wat is nu echt het probleem? En als econometrist kon ik daar dan weer het pragmatisme inbrengen, ordening aanbrengen en onderbouwing geven met cijfers.”

De perfecte baan voor mij is een baan waarin ik mijn analytische vermogens kan combineren met sociale skills

Wat heeft deze Denktank jou opgeleverd? Heb je antwoord gekregen op je vraag welke weg je wilt inslaan na je studie?

Linda: “Zeker! Had ik tijdens mijn studie een beetje genoeg van het vele wiskunde, na de Denktank begon ik de wiskunde toch weer te missen. Ik ga me nu dus, via de stage, verder bekwamen in het programmeren. De perfecte baan voor mij is een baan waarin ik mijn analytische vermogens kan combineren met sociale skills. En daarbij hoop ik dat ik me kan buigen over sociaal-economisch thema’s.”

Raad je studenten van Tilburg University aan zich aan te melden voor de Denktank?

Linda”: Ik wil me daar echt hard voor maken. Het zou niet alleen voor de student zelf, maar ook voor de Denktank heel goed zijn als er Tilburgse studenten aan meedoen. In de Denktank is een overschot aan Randstedelingen. Zij kijken toch anders tegen bepaalde problematiek aan dan degenen buiten de Randstad. De Randstad is ook een bubbel! Ik ben opgegroeid in Den Haag, en ik heb sinds ik in Tilburg woon en studeer, gemerkt dat mensen binnen en buiten de Randstad toch verschillend tegen veel dingen aankijken. Mijn devies is dan ook: Meld je aan voor de Nationale Denktank! Het heeft echt toevoegde waarde. En het past bovendien zo goed bij een universiteit die ‘Understanding society’ als motto heeft en studenten via kennis, kunde en karakter wil inspireren om het verschil te maken in de samenleving!”

Publicatiedatum: 9 maart 2021